ets

Coraz wyraźniej widać, że z kryzysu energetycznego Europa chce wychodzić na dwa sposoby. Jeden obóz, w którym jest Polska, chce odłożyć zakładaną dekarbonizację na dalszy plan. Druga grupa państw nie chce słyszeć o węglu bez względu na kierunek, z którego miałby pochodzić i oczekują, że UE szybko przyjmie i zacznie realizować pakiet Fit for 55.

Dla Zjednoczonej Prawicy jednym z największych wrogów polskiej gospodarki jest unijny system handlu emisjami ETS. Ma być polem manipulacji instytucji finansowych, które uderzają szczególnie w kraje ciągle uzależnione energetycznie od węgla, wśród których Polska wiedzie prym. Stąd nieustające od lat apele o jego zawieszenia albo co najmniej reformę. Ale najnowszy raport ESMA (Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) wskazuje, że jakoś trzeba będzie zmienić tę narrację.

Wojna na Ukrainie na nowo układa gospodarcze i surowcowe klocki. I nie chodzi tutaj wyłącznie o większą dywersyfikację dostaw niż do tej pory. Bardzo możliwe, że rosyjska agresja co najmniej spowolni, jak nie zastopuje w ogóle unijny Zielony Ład. W czasach niepokoju do łask wracają najpewniejsze źródła energii, za które jednak odpowiadają paliwa kopalne. Nic więc dziwnego, że ich ceny cały czas zwyżkują.

Najpierw politycy pokazali Moskwie, że tym razem żarty się skończyły i nie będzie żadnego pobłażania. Potem dołączyli inni: instytucje finansowe, organizacje sportowe, świat kultury. Teraz wychodzi na to, że wojna na Ukrainie może kosztować Rosję znacznie więcej, bo ta agresja na nowo prawdopodobnie poukłada klocki w energetycznej układance. Już pierwsi odwracają się plecami do surowców z wschodu. Polska też tak zrobi?

Polskie samorządy mają prostą propozycję: niech rząd odda nam połowę pieniędzy, jakie Polska dostaje dzięki sprzedaży praw do emisji dwutlenku węgla. Gminy nie chcą oczywiście, by kasa wpadała na ich konto bezwarunkowo – środki mają być ustawowo przeznaczone na cele klimatyczne. Dzięki temu – podkreślają – można będzie zmodernizować system ciepłowniczy i obniżyć rachunki mieszkańcom.

Polska rozpoczęła ofensywę dyplomatyczną w sprawie unijnego systemu handlu emisjami ETS. Wcześniej udało stworzyć się grupę krajów, które w tej sprawie mają podobne zdanie do Warszawy. Ale i tak nie będzie to łatwe zadanie, bo dla Brukseli system ETS jest fundamentem Zielonego Ładu, który ma być zachętą do inwestowania w zielone technologie.

Nie sprawdziły się przewidywania ani Goldman Sachs, ani Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami. W tych prognozach ceny emisji CO2 dochodzą do poziomu 100 euro dopiero w następnej dekadzie. Ale pandemia i kryzys energetyczny zmieniły zasady gry. I do tych rekordowych wartości dochodzimy właśnie teraz.

Od paru tygodni największym wrogiem Polaków i ich portfeli według rządu jest unijny system handlu emisjami ETS. To właśnie ten mechanizm ma odpowiadać w głównej mierze za astronomiczne rachunki za energię. Stąd też nawoływania do jego reformy. A Minister Środowiska przekonuje, że lepiej byłoby nam, gdybyśmy mieli własny tego typu system.

Premier Mateusz Morawiecki w celu ochrony rachunków Polaków wzywa do reformy unijnego systemu handlu emisjami ETS. Zapomniał przy okazji o swojej zgodzie na nowy cel klimatyczny do 2030 r. A jak tłumaczy Komisja Europejska: jedno wynika z drugiego.

Ogrzewanie domu gazem wzrośnie w Polsce od nowego roku o prawie 60 proc., a rachunki za prąd o jedną czwartą. Nowe taryfy za prąd i gaz to jedno, ale problemem mogą stać się przerwy w dostawach energii elektrycznej oraz niedobór gazu, bo rynek energii w całej Europie znalazł się w głębokim kryzysie.

Czesi kłócą się z Polakami o dalszy los kopalni Turów, ale to wcale nie znaczy, że są zwolennikami polityki klimatycznej prowadzonej przez UE. Okazuje się, że kiedy mowa o koniecznym zawieszeniu lub zreformowaniu unijnego systemu handlu emisjami ETS, to z Warszawy do Pragi już nie jest aż tak daleko.

Ceny emisji CO2 niebezpiecznie zbliżają się do poziomu 90 euro. Polska uważa, że to przede wszystkim wina spekulacji finansowych i żąda od Komisji Europejskiej, by tak jak najszybciej zareagowała.

Polskie elektrownie mają problem, a my przekonamy się o tym niebawem, płacąc rachunki za prąd i ciepło. Ceny emisji CO2 pobiły kolejny rekord. Wyemitowanie jednej tony dwutlenku węgla w unijnym systemie jeszcze nigdy nie było tak drogie. Dla najbardziej uzależnionej od węgla gospodarki w UE to oznacza to tylko kłopoty.

Zima za pasem, więc do pieców dorzucamy coraz więcej węgla. Niestety, od Szczytu Klimatycznego COP26 ceny emisji CO2 tylko rosną i biją rekord za rekordem. Właśnie tak polska gospodarka dostaje zadyszki.

Decyduje się los polskich kopalń. Albo rząd dogada się z Brukselą i będziemy z budżetu jeszcze dopłacać do produkcji węgla przez niecałe 30 lat, albo będziemy mieć kłopot. Najważniejsze, że rząd zidentyfikował już największego wroga polskiego węgla.

Nie dość, że Europę nęka cały czas kryzys energetyczny, to jeszcze możliwe, że nadchodząca zima będzie wyjątkowo mroźna. A do tego wszystkiego ceny emisji CO2 znalazły się na rekordowych poziomach.

Górnicy i energetycy narzekają na polski rząd, że ten był zbyt spolegliwy przy okazji negocjowania polityki klimatycznej UE. W efekcie, jak przekonują, teraz dobijają nas rekordowe ceny emisji CO2. Ale nie spodziewają się jaki dopiero może nastać armagedon, po tym, jak właśnie ruszyła globalna nagonka na metan.

Już teraz unijny system handlu emisjami ETS wywraca dotychczasowy stolik energetyczny do góry nogami. Po dołączeniu do niego nieruchomości i transportu ma być jeszcze gorzej. Bruksela ma jednak plan: ci, którzy dostaną po łapach najbardziej, będą mogli sobie odbić straty i skorzystać z nowego funduszu.

Tak: reforma systemu handlu uprawnieniami do emisji ETS ma włączyć do niego budynki i transport. Tak: to znacznie ograniczy emisję CO2 i zbliży UE do nowego celu klimatycznego. Tak: najwięcej zapłacą najuboższe gospodarstwa domowe.

W czwartek padł nowy rekord ETS. Jeszcze nigdy wyemitowanie jednej tony dwutlenku węgla nie było takie drogie. A to wszystko przed ciągle zapowiadaną reformą, która ten szalony galop może jeszcze bardziej przyspieszyć. Nie pozbieramy się, jak nam