Widmo groźnej patologii krąży po Polsce. Pracownicy ZUS ujawniają Bizblog.pl kulisy kontroli L4

O kontrolowanych przez ZUS matkach na działalności gospodarczej piszę od pewnego czasu. Rozmawiam z kobietami, dopytuję o szczegóły sam Zakład. I do tej pory byłem przekonany, że to odgórna akcja i szukając kasy na realizację polityki socjalnej (np. trzynastą emeryturę), ZUS swoje sauronowe oko zwrócił ku kobietom prowadzącym własny biznes.

Na to, co dzieje się w Zakładzie, oczy otworzyły mi rozmowy z byłymi pracownikami ubezpieczyciela. Przepracowali w ZUS-ie od kilku do 30 lat. I wszyscy jak jeden mąż mówią: to nie kobiety są celem, ale beneficjenci wszystkich świadczeń Zakładu.

Wszystko zaczęło się dawniej, niż wszyscy się spodziewają, bo w 2011 r. Wtedy warszawska centrala ZUS przekazała do regionalnych i lokalnych oddziałów nowe standardy oceny. „Po to, żeby klasyfikacja oddziałów mogła przebiegać w bardziej sprawny sposób”. Placówki ZUS rywalizują pod względem liczby przeprowadzonych kontroli i cofniętych świadczeń. Jak policjanci w liczbie wypisanych mandatów.

Ale żeby reguły gry były jasne i takie same dla wszystkich, wprowadzono standard: w każdym kwartale każdy oddział ZUS ma skontrolować co najmniej 2 proc. z ogólnej liczby zasiłków chorobowych. Te informacje znajdują potwierdzenie w statystykach, które oficjalnie udostępnia ZUS.

Wprowadzenie odgórne takich zasad potwierdza mi były pracownik, który był związany z ZUS-em przez 26 lat, ostatnie osiem przepracował w wydziale kontroli zasiłków w oddziale ZUS Legnica.

Trzeba to raz na zawsze wyraźnie powiedzieć: w naszym kraju mamy spory, legislacyjny problem z możliwością płacenia przez przedsiębiorcę wyższych składek tylko po to, żeby później z tego tytułu czerpać większe świadczenia. I faktycznie co roku ZUS ma styczność z fikcyjnymi firmami zakładanymi tylko i wyłącznie w tym celu. 

Ale zamiast pochylić się nad tym. centrala ZUS postanowiła zmienić front. 

Czym powodowana jest taka taktyka? Celowaniem w odzyskanie jak największych pieniędzy, Przecież nie jest tajemnicą, że na 100 osób, które dostały decyzję o wstrzymaniu wypłaty jakiegoś świadczenia przez ZUS i zwrotu wcześniej wypłaconych z tego tytułu pieniędzy - odwołuje się raptem 30, w porywach 40 osób. Reszta spełnia żądania i przekazuje Zakładowi konkretne pieniądze. Czysty zysk. 

Zdaniem moich rozmówców wzmożenie kontroli ZUS zasiłków chorobowych trwa od ok. 3 lat.

Ponieważ gra toczy się o to, żeby w kasie państwa było jak najwięcej gotówki do ponownego rozdysponowania, trzeba łapać się każdego rozwiązania gwarantującego szczelność systemu. Podobnym tropem rozumowania musieli pójść w ZUS-ie i zdecydowali się na założenie specjalnego filtra. Dzięki niemu Zakład wie, że płatnik poszedł na chorobowe w pracy, gdzie ma etat, ale czynności związane z umową zleceniem w tym samym czasie też wykonywał na rzecz innego zleceniodawcy. Można więc do niego zapukać i zażądać zwrotu pobranego zasiłku chorobowego. Skoro wypełniał inne obowiązki, musiał być zdrowy i brał pieniądze z ZUS-u niesłusznie. 

Moi rozmówcy doskonale zdają sobie sprawę ze skali wyłudzeń. Tu nikt nikogo o koloryzowanie nie oskarża.

Ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa pamięta jeszcze czasy ubiegłego stulecia. Jest z 25 czerwca 1999 r. Owszem, z licznymi zmianami, ostatnia z września 2019 r. została wprowadzona w związku z wdrażaniem rozwiązań w obszarze e-zdrowia. 

Pracownicy Zakładu zwracają uwagę jeszcze na jeden, ważny ich zdaniem aspekt. Otóż nie trzeba wcale dodatkowych przepisów, żeby ZUS wreszcie przestał udowadniać wszem i wobec, że prawo może działać wstecz. Nie brakuje przykładów kontrolowanych osób, które kilka lat temu przekładały już temu samemu ZUS-owi komplet dokumentów. Ten, na ich podstawie, stwierdzał, że wszystko jest w porządku. Teraz do sprawy wraca, zmieniając wcześniejszą decyzję i nakazując zwrot pobranych świadczeń, oczywiście wraz z odsetkami.

Wielokrotnym i powtarzanym kontrolom sprzeciwiają się kobiety skupione wokół facebookowej grupy „Ruch Społeczny Kobiety na DG kontra ZUS”, które mają propozycje zmian dla Zakładu. Według nich w tym celu konieczne jest m.in. wprowadzenie przez ZUS konkretnych zasad przestrzeganych przez inspektorów.

Wysłaliśmy w tej sprawie pytania do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz do ZUS. Na razie cisza. Jak tylko otrzymamy odpowiedzi - opublikujemy je.