Energetyka

Rząd Donalda Tuska ma szansę na nowe otwarcie w energetyce i ustalenie daty odejścia od węgla. Ale na żadną rewolucję raczej nie liczmy. Raczej skończy się jak zawsze, czyli władza struchleje przed żądaniami górników, którzy chcą produkować węgiel jeszcze przez ćwierć wieku. Już drugi resort obiecuje to górniczej braci i przekonuje, że umowa społeczna cały czas jest w grze.

Biorąc pod uwagę fakt, że program Mój Prąd należy do zdecydowanie najpopularniejszych systemów dopłat i to, że w poprzednich edycjach wcześniejszy brak środków stał się już standardem, to można było przypuszczać, że teraz, w trakcie naboru wniosków w ramach szóstej odsłony programu, będzie tak samo. Nikt jednak nie mógł przewidzieć, że stanie się to tak szybko.

Orlen pochwalił się w środę, że „odkrył duże złoże ropy naftowej w zachodniej Polsce”, które oszacowano na 100 tys. ton surowca. Dosłownie tuż obok mają znajdować się kolejne zasoby, które w sumie mogą opiewać na pół miliona ton. Sprawdziliśmy, ile jest warte, porównaliśmy jego wielkość z zapotrzebowaniem w naszym kraju oraz największym złożem BMB, prawdziwym gigantem w skali Polski.

Tankujący na polskich stajach paliw mogą coraz bardziej przecierać oczy ze zdumienia. Bo od końca czerwca, a potem przez cale wakacje letnie, ceny paliw lecą u nas na łeb i szyję. Za chwilę benzyna może kosztować około 5 zł, a nawet mniej. Pomagają w tym kolejne zawirowania na globalnym rynku ropy.

Przeciągają termin ukończenia prac, podwyższają cenę w trakcie wykonywania usługo, arbitralnie nakładają wysokie kary umowne, czy wymuszają na klientach zrzeczenie się wszelkich roszczeń. Tego typu praktyki stosują nieuczciwe firmy zajmujące się montażem paneli fotowoltaicznych, pomp ciepła i innych odnawialnych źródeł energii. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów właśnie postawił zarzuty trzem firmom, które łamią prawa konsumentów.

Koncern energetyczny Orlen poinformował, że odkrył złoże ropy naftowej w woj. lubuskim, którego całkowite zasoby mogą wynosić ponad pół miliona ton, a do wydobycia będzie nadawać się ponad 100 tys. ton. Jest to jedno z największych odkryć ropy naftowej ostatnich lat. Orlen szacuje, że będzie wydobywał z tego złoża 16,5 tys. ton ropy rocznie.

Trójka z przodu w ofertach internetowych pojawia się coraz częściej. Jeden z rodzajów ekogroszku sprzedawany jest już po 3500 zł za tonę. I można z dużą dozą prawdopodobieństwa założyć, że takich ofert będziemy z tygodnia na tydzień oglądać coraz więcej. Nie oznacza to jednak, że nie znajdziemy okazji. Inny opał tego rodzaju można kupić za zaledwie 1200 zł za tonę, choć oczywiście jest haczyk. Ekogroszek trzeba zamówić hurtem.

Czy jestem właśnie świadkami historycznej zmiany warty? Bardzo możliwe, że tak właśnie jest. Chodzi o samochodowy rynek w Chinach, gdzie sprzedaż samochodów elektrycznych pierwszy raz w historii przewyższyła sprzedaż tradycyjnych pojazdów spalinowych. Ale jak pokazuje przykład Niemiec, to niekoniecznie musi stać się trendem globalnym.

9 mld zł z budżetu państwa to za mało? Górnicy protestują przed Ministerstwem Aktywów Państwowych. Nie mają czego szukać w Warszawie? Zdaniem ekspertów w przyszłej dekadzie potrzebować będziemy góra 2–3 kopalń, a po 2040 r. najwyżej jedną lub dwie, nie więcej. Dlatego trzeba usiąść z pracownikami spółek wydobywczych do stołu i rozmawiać o zbliżającej się coraz większymi krokami transformacji energetycznej. Zamiast tego rząd cały czas puszcza oczko do górników i przekonuje ich, że będą fedrować jeszcze przez ćwierć wieku - do 2049 r.

Pamiętacie jeszcze zamieszanie wokół Listy Zielonych Urządzeń i Materiałów ZUM, która miała uporządkować rynek pomp ciepła? Spornym punktem okazał się certyfikat HP Keymark. Wszystko wskazuje na to, że powoli zbliżamy się do finału tej kłótni. Europejskie Stowarzyszenie Pomp Ciepła (EHPA) jest w tej sprawie w stałym kontakcie z Ministerstwem Klimatu i Środowiska i Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Cały czas nie brakuje ekspertów, którzy przekonują, że dobrze i efektywnie nie przeprowadzimy transformacji energetycznej bez udziału pomp ciepła. Zdaje sobie z tego doskonale sprawę fińska firma energetyczna, która planuje budowę kompleksu dużych ciepłowni i z tego względu zamówiła u Niemców największą na świecie pompę ciepła.

Spółka Korea Hydro & Nuclear Power (KHNP) cały czas chce zaistnieć w Europie. Ale po tym, jak okazało się, że rząd Donalda Tuska niekoniecznie planuje inwestować w elektrownię jądrową w Pątnowie, wychodzi na to, że w Czechach Koreańczycy też właśnie zaczynają mieć kłopoty. Mimo to Azjaci nie zmieniają planów i chcą swoją atomową technologią zainteresować też innych, w tym Szwedów i Holendrów.

Na rządzie Mateusza Morawieckiego wieszano psy za brak konkretnej, rozpisanej rok po roku, transformacji energetycznej. Gabinet Donalda Tuska wcale nie jest lepszy. Nasi politycy kombinują jak koń pod górę, a państwo traci czas i pieniądze. Wystarczyłoby podpatrzeć, jak to robią Niemcy. Nasi sąsiedzi cały realizują szczegółowy plan odejścia od węgla i to szybciej niż na początku.

W rozpoczynającym się 9 września tygodniu najpopularniejsze paliwa mogą potanieć o 10 groszy na litrze, a benzynę bez promocji będzie można kupić za mniej niż 6 zł. Będziemy mieć zatem dawno nieoglądaną piątkę z przodu. Spadające od tygodni notowania ropy naftowej na światowych giełdach oraz dynamicznie umacniający się złoty sprawiają, że benzyna i diesel w ostatnim czasie tanieją po kilka groszy na litrze tygodniowo, ale takiego spadku jak w nadchodzących dniach już dawno nie oglądaliśmy.

Polska Grupa Górnicza (PGG) zaprzecza, jakoby występowały obecnie jakieś problemy z dostawami węgla w sklepie PGG. A to, że każdego dnia zmienia się liczba dostępnych dla klientów Kwalifikowanych Dostawców Węgla (KDW), nie jest niczym zaskakującym, to raczej norma. Spółka przekonuje, że do tego typu roszad dochodzi za każdym razem na początku miesiąca.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska uchyliło rąbka tajemnicy w sprawie działań rządu w znowelizowanym Krajowym Planie w dziedzinie Energii i Klimatu (KPEiK) do 2030 r. To kiepska wiadomość dla górników i ich umowy społecznej, która zakładała zamknięcie ostatniej kopalni dopiero w 2049 r. Wychodzi bowiem na to, że rząd Donalda Tuska zamierza o wiele szybciej zepchnąć węgiel na boczny tor.

Walka z uzależnieniem od paliw kopalnych i od rosyjskiego importu energii po pierwsze cały czas trwa, a po drugie bez przerwy odbija się Europie czkawką. To pokłosie napędzanego przez Gazprom parę lat temu kryzysu energetycznego. W efekcie coraz droższy gaz wpływa na rachunki za prąd Europejczyków. Analitycy przestrzegają przed srogą zimą, bo wtedy dopiero możemy pójść z torbami.

Wciąż nie wiadomo, czy w przyszłym roku utrzymane zostanie obecne częściowe zamrożenie cen energii elektrycznej. Wszystko oczywiście rozbija się o pieniądze, a minister finansów Andrzej Domański przyznaje, że wraz z Ministerstwem Klimatu i Środowiska na razie poszukują dodatkowych środków na ten cel. W aktualnym projekcie budżetu na 2025 r. założono 2 mld zł na ten cel, a jest to niewystarczająca kwota, by powstrzymać wzrost cen dla końcowych odbiorców.

Bruksela od paru lat walczy z uzależnieniem od rosyjskiego gazu i w tym celu dba o odpowiednie zapełnienie swoich magazynów błękitnym paliwem. Unia Europejska wydaje się pod tym względem być obecnie dobrze przygotowana na kolejny sezon grzewczy. Ale nie brakuje ekspertów, którzy twierdzą dokładnie odwrotnie. I przewidują, że nawet Niemcy - z największymi magazynami gazu w UE - mogą mieć spore kłopoty. To też oznacza, że cena gazu w Europie może jeszcze sporo wzrosnąć.

Chociaż od tygodni na rynku ropy jesteśmy świadkami kolejnych wstrząsów, to na polskich stacjach paliw panuje spokój. Co więcej: w sierpniu obowiązywała tendencja spadkowa – i benzyny, i oleju napędowego. Teraz dochodzą też zniżki na autogaz LPG. A to nie koniec dobrych wiadomości.