sieci przesyłowe

Bez modernizacji sieci przesyłowych i dystrybucyjnych o efektywnej transformacji energetycznej możemy w Polsce zapomnieć. Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) zdają sobie z tego sprawę i podejmują rękawicę. Szykują gigantyczny – nie tylko w skali naszego kraju – projekt inwestycyjny opiewający na 64 mld zł.

Sieci przesyłowe w Polsce są w fatalnej kondycji. Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) argumentują, że cięcia w OZE nie są jednak tego efektem, ale tego, że produkujemy więcej energii niż potrzebujemy. Tymczasem Ministerstwo Klimatu i Środowiska postanowiło zmodernizować infrastrukturę elektroenergetyczną i podpisuje pierwszą umowę w tym celu, opiewającą na 220 mln zł.

Za każdym razem, jak trzeba było ścinać moce OZE, bo tej energii w sumie było za dużo, Polskie Sieci Elektroenergetyczne twierdziły, że to absolutnie nie jest kwestia wieku i kondycji naszych sieci elektroenergetycznych. Chociaż nie brakuje ekspertów uważających zgoła inaczej. Tymczasem Najwyższa Izba Kontroli (NIK) przeanalizowała stan innych sieci - dystrybucyjnych. Inspektorzy przekonują, że bez szeroko zakrojonych remontów coraz trudniej będzie wypychać paliwa kopalne i dołączać do naszych sieci przesyłowych nowe odnawialne źródła energii.

Powoli rezygnujemy z paliw kopalnych i inwestujemy coraz więcej w odnawialne źródła energii. Ale nie możemy przy tej okazji zapominać o modernizacji sieci elektroenergetycznej, przez dziesięciolecia przyzwyczajonej wyłącznie do energii z węgla i gazu. Komisja Europejska tylko do końca tej dekady zamierza wydać na ten cel ponad pół biliona euro. Na szczęście Polska tym razem nie chce zostawać w tyle i na budownictwo energetyczno-przemysłowe do 2029 r. planuje przeznaczyć ponad pół biliona złotych.

O tylko pogarszającej się kondycji sieci przesyłowych w Polsce eksperci mówią nie od dziś. W odpowiedzi Polskie Sieci Elektroenergetyczne przekonują, że to bardziej kwestia nadmiarów mocy niż możliwości technicznych sieci. Analityk Instytutu właśnie pokazał dane, które jednoznacznie rozstrzygają ten spór.

Chociaż rządy kolejnych krajów zachęcają do kupowania samochodów na prąd, bo to ratuje środowisko i nasze płuca, to coraz częściej widać, jak w ten sposób wpadają przy okazji w pułapkę energetyczną. Bo tankowanie zamiast z dystrybutora paliwa - z gniazdka elektrycznego ma swój koszt. Najczęściej jest on po stronie starych i nie dostosowanych sieci elektroenergetycznych. Bo co nam po niespalinowych autach i nieemisyjnych źródłach ciepła przy okazji też, jak nie będziemy mieli ich do czego podłączyć?

Służebność to termin wywodzący się z Kodeksu Cywilnego – ustanawia się ją najczęściej po to, aby zwiększyć możliwość eksploatowania innej nieruchomości. Przepisy wyróżniają trzy rodzaje służebności, natomiast ustanowić można ją na kilka sposobów.

Zdaniem Stowarzyszenia Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) sytuacja na rynku wcale nie jest aż tak tragiczna, jak ostatnio się mówi. Inni przestrzegają przed przeciążeniem sieci przez pompy ciepła, jak wcześniej miało to miejsce w przypadku instalacji fotowoltaicznych. Skuteczną receptą na to mają być specjalne taryfy.

Chociaż Polskie Sieci Elektroenergetyczne przekonują, że redukcja mocy pod koniec kwietnia niezbędna była nie ze względu na możliwości techniczne naszej sieci, a wyłącznie przez nadmiar niepotrzebnej nam mocy, to coraz więcej ekspertów wskazuje, że wiek i kondycja instalacji pozostawiają sporo do życzenia. Teraz potwierdza to również raport Instytutu Energetyki Odnawialnej (IEO) Rynek fotowoltaiki w Polsce 2023. Analitycy uważają, że jak tak dalej pójdzie, to będzie to się odbijać m.in. na coraz wyższej cenie energii w Polsce.

Część ekspertów wskazuje, że redukcja mocy fotowoltaicznych, z którymi mieliśmy do czynienia dwukrotnie w kwietniu, były związane z zaawansowanym wiekiem naszych sieci przesyłowych. Jednak spółka PSE podaje inny powód. Twierdzi, że kłopotem był sam nadmiar mocy, a nie kondycja sieci. Rekompensaty zostaną jednak wypłacone. Wnioski zbierane będą do 23 czerwca. Zaraz organizowany będzie w tej sprawie webinar organizacyjny.

Zdaniem ekspertów nie ma dobitniejszego dowodu na to, że nasza sieć energetyczna w pierwszej kolejności potrzebuje modernizacji, jak ostatnie ograniczenia pracy elektrowni fotowoltaicznych. Mocy było za dużo, zapotrzebowanie było zbyt niskie i trzeba było ciąć. A że Polska nie ma magazynów energii, to ten nadmiar energii poszedł na zmarnowanie. Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) mają za chwilę zacząć wypłacać rekompensaty.

Polska wcale nie jest skazana na węgiel. Ale jeżeli celowo przez lata utrzymujemy takie przepisy jak zasada 10H, która skutecznie hamowała rozwój energetyki wiatrowej, to znaczy, że tak naprawdę nie chcemy modyfikować systemu i na całej tej transformacji energetycznej zwyczajnie nam nie zależy. Do takich też wniosków można dojść po lekturze ostatniego raportu ekspertów z Fundacji ClientEarth dla Ziemi.

Transformacja energetyczna to nie tylko pozbycie się paliw kopalnych. Trzeba też pracować nad odpowiednią dystrybucją, która musi być przygotowana na coraz bardziej dynamiczny rozwój energetyki rozproszonej. A jak zaznacza Urząd Regulacji Energetyki: to nie są tanie rzeczy.