Energetyka

Patrząc na ostatnie poczynania Brukseli w sprawie nowego pakietu klimatycznego, można odnieść wrażenie, że węgiel dobre czasy ma już dawno za sobą. I być może tak faktycznie jest. Ale jeżeli nawet, to ta zasada dotyczy wyłącznie Starego Kontynentu.

Już nie tylko zaostrzająca się polityka klimatyczna powoduje, że polskie firmy idą w kierunku zielonej transformacji energetycznej. Równie ważne są zmiany polityczne, budowa zielonej prawicy i odebranie monopolu lewicy na ekologię i walkę ze zmianami klimatu.

Sprawdza się najgorszy dla Polski scenariusz. Unijna komisja ochrony środowiska naturalnego, zdrowia publicznego i bezpieczeństwa żywności (ENVI) proponuje zwiększyć limit redukcji emisji CO2 do 2030 r. już nie o 40, ale o 60 proc. w porównaniu z emisją z 1990 r. Energetycy nie mają wątpliwości: za 3-4 lata zaleje nas fala bankructw.

Mały reaktor jądrowy SMR zaprojektowany przez NuScale Power jako pierwszy w historii uzyskał końcowy raport oceny bezpieczeństwa (FSER) od amerykańskiej Komisji Regulacji Jądrowych (NRC), który oznacza, że firma może składać wnioski o jego budowę i uruchomienie. To przełomowa decyzja, której rezultatem może być kompletna modernizacja elektrowni atomowych.

Za chwilę procedowany ma być bardziej rygorystyczny pakiet klimatyczny. Wśród proponowanych nowości jest miejsce na nowy byt administracyjny: międzynarodowy zespół ekspertów, który ma być klimatycznym przewodnikiem dla Komisji Europejskiej.

Zaprezentowana przez Ministerstwo Klimatu strategia „Polityka energetyczna Polski do 2040 r.” rozwiewa wątpliwości: węgiel idzie jednak w odstawkę.

PKN Orlen, jako pierwszy koncern paliwowy z Europy Środkowej, zadeklarował cel osiągnięcia neutralności emisyjnej w 2050 roku. Ogłoszona przez polską grupę strategia oparta została na czterech filarach: efektywności energetycznej produkcji, zeroemisyjnej energetyce, paliwach przyszłości oraz zielonym finansowaniu.

Rządowe krzesło pełnomocnika ds. energetyki i górnictwa, nawet w dobie zbliżającej się rekonstrukcji należy zdecydowanie do jednych z najgorętszych. Tylko w tym roku zasiada już na nim trzecia osoba. A planu na przyszłość dla polskich kopalń jak nie było, tak dalej nie ma.

Odnawialne źródła energii przyczynią się do dewastacji środowiska? To niestety możliwy scenariusz. Choć OZE często przedstawiane jest jako remedium na dalsze postępowanie zmian klimatu, o jego ciemnych stronach mówi się już zdecydowanie rzadziej.

Europejski handel uprawnieniami do emisji ma jeszcze bardziej niż do tej pory zmuszać krajowe gospodarki do porzucania paliw kopalnych na rzecz odnawialnych źródeł energii. Do dwutlenku węgla mają dołączyć też inne gazy. To bardzo zła wiadomość dla Polski.

Komisja Europejska opublikowała nową listę surowców krytycznych. Pozostał na niej węgiel koksujący. Nie mogło być lepszej wiadomości dla Jastrzębskiej Spółki Węglowej.

Brak subsydiowania węgla i innych paliw kopalnych po 2025 r., włącznie do handlu emisjami m.in. metanu i podtlenku azotu i nowy cel klimatyczny do 2030 r. jeszcze bardziej ograniczający emisję CO2 - to nowy pakiet klimatyczny, o którym w Katowicach od europosłów usłyszeli górnicy i przedstawiciele sektora energetycznego.

Kwartalny raport Imperial College London dla Drax, jednego z największych brytyjskich producentów energii elektrycznej, przynosi sensacyjne doniesienia. Pandemia pomogła Brytyjczykom nieco odwrócić się plecami od węgla i przy okazji bardziej zaufać odnawialnym źródłom energii.

W ostatnim półroczu największe spółki energetyczne straciły setki mln zł. Zaostrzająca się polityka klimatyczna Unii Europejskiej, w tym szybko rosnące ceny uprawnień CO2, powodują, że końcówka roku będzie podobna. Co czeka największe polskie firmy? Jak sfinansują rozwój zielonych inwestycji, skoro są regularnie drenowane z gotówki ze względu na wysoki udział węgla w strukturze wytwarzania prądu?Marzec i kwiecień, a więc apogeum pandemii koronawirusa, był okresem dużych spadków cen uprawnień do emisji CO2. Wynikało to oczywiście z niewielkiej aktywności gospodarczej w Polsce, a szerzej całej Unii Europejskiej, na której obszarze funkcjonuje system handlu emisjami EU ETS.

Historyczny spadek zapotrzebowania na energię odbija się szczególnie górniczym spółkom. Dobrze to widać w Polsce, gdzie do liżących finansowe rany PGG, JSW i Tauron Wydobycie właśnie doszła kolejna firma, stawiana do niedawna państwowym kopalniom za wzór: Lubelski Węgiel Bogdanka.

Wicepremier i szef resortu aktywów państwowych Jacek Sasin zapewnia, że przepisy rekompensujące coraz wyższe ceny za prąd są przygotowane. Słyszymy to już od pół roku. Nie wiadomo zresztą, czy rekompensaty w ogóle się pojawią, bo rząd nie ma pieniędzy na dopłacanie do rachunków.

Polska Grupa Górnicza (PGG) jest na skraju bankructwa. Związkowcy łapią się ostatniej deski ratunku i piszą list do premiera Mateusza Morawieckiego i śląskich parlamentarzystów. Ale były szef rządu Jerzy Buzek radzi: lepiej się dostosować niż walczyć o przegraną sprawę.

Jeszcze rok temu Polska Grupa Górnicza wskazywała lokalizacje na instalacje pozwalające zgazować węgiel. To miał być ratunek dla zwijającego się powoli, ale systematycznie polskiego górnictwa. Sęk w tym, że zdaniem ekspertów to coraz mniej opłacalna przy obecnych cenach węgla.

O 31,1 proc. na benzynie i aż o 133,8 proc. na oleju napędowym wzrosły w tym roku marże stacji paliw w stosunku do średnich marż w 2019 roku – wynika z wyliczeń Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego. O nie, czyli zdzierają z nas! Nic z tych rzeczy – teraz marże wynoszą po 20 groszy na litrze, czyli wreszcie stacje zarabiają nie tylko na alkoholu czy hot dogach.

Rada Nadzorcza Węglokoksu odwołała Adama Gorszanowa ze stanowiska wiceprezesa. To kolejna odsłona sprzątania górniczego padołu i wewnątrzpartyjnych utarczek w polskiej branży węglowej.