Energetyka

Polski rząd wciąż kombinuje jak może, jak tu nie wybudzić się ze snu o Polsce jako mocarstwie węglowym, mając przeciw sobie i ekonomię, i politykę (unijną). Tymczasem Rosja nie obraża się na rzeczywistość i zamiast płakać nad spadającym eksportem gazu i ropy, wymyśla swoją energetykę na nowo. Przyszłość rosyjskiej potęgi energetycznej ma mieć jedno imię: wodór.

Tak rząd chce załagodzić bojownicze nastroje na Śląsku po doniesieniach o planie zamknięcia kopalń zależących do Polskiej Grupy Górniczej. Szczegóły restrukturyzacji miały zostać przedstawione związkowcom na spotkaniu w Katowicach. Miały, ale nie zostały, bo górnicy odrzucili propozycję rządu bez zapoznania się z nią.

W tym tygodniu wicepremier i szef aktywów państwowych ma spotkać się z górniczymi związkowcami i przedstawić plan ratunkowy dla Polskiej Grupy Górniczej (PGG) i całej branży. Wcześniej rząd przygotowuje się do tego finansowo. Za chwilę usłyszymy o rezerwach węgla na cele energetyczne.

Szykowana rewolucja w polskiej energetyce, która ma w pierwszej kolejności uporządkować aktywa węglowe, nie może odbyć się bez likwidacji części kopalń. Wśród górników huczy od przypuszczeń, które z nich pierwsze miałyby iść pod rządowy nóż. Pojawia się sporo spekulacji i plotek.

Półroczna analiza transformacji energetycznej w Europie think tanku EMBER bezlitośnie odsłoniła polskie uzależnienie od węgla. Okazało się, że lockdown wywołany pandemią COVID-19 przyczynił się do mniejszego zapotrzebowania na energię i częstsze korzystanie z odnawialnych źródeł. Po raz pierwszy w historii Niemcy produkowały w tym czasie mniej energii z węgla niż nasz kraj.

Ministerstwo Aktywów Państwowych już ponad miesiąc nie odpowiada nam na pytania dotyczące zbywania aktywów węglowych w spółkach Skarbu Państwa. To tylko potwierdza pojawiającą się coraz częściej opinie, że być może rząd w obiektywach kamer i aparatów dalej chce iść z węglem pod rękę, ale już w kuluarach planuje mniej lub bardziej bolesny rozwód. W sumie nic dziwnego - wymaga tego interes państwa (patrz: ostatni szczyt UE).

Ministerstwu Aktywów Państwowych nie udało się udobruchać związkowców i zaprosić do stolicy na prezentację planu naprawczego Polskiej Grupy Górniczej. Górnicy zdania nie zmieniają i do końca miesiąca czekają na premiera u siebie. Jeśli Mateusz Morawiecki z zaproszenia nie skorzysta, to grożą, że zorganizują strajk, jakiego dawno Polska nie oglądała.

Coraz bardziej sypie się energetyczna układanka rządu. Najpierw Bruksela pokazała Zielony Ład, potem w stół coraz mocniej zaczęli uderzać górnicy. Teraz na dokładkę okazuje się, że to nikt inny jak sami Polacy nie chcą już węgla i zdecydowanie bardziej wolą OZE.

W tym tygodniu górnicy poznają plan naprawczy Polskiej Grupy Górniczej, stworzony przez zarząd spółki, pod którym podpisało się Ministerstwo Aktywów Państwowych. Podobno jest realny i „zapewnia bezpieczeństwo ekonomiczne zatrudnionych pracowników”.

Wielkimi krokami zbliżamy się do najważniejszych prezydenckich rozstrzygnięć w Stanach Zjednoczonych. A skoro spór o to, kto jest lepszy Trump czy Biden musi być w centrum uwagi, to najlepiej poruszyć w tym celu temat-rzekę, w którym zawsze dużo się gada, a mało robi. Zmiany klimatu wydają się do tego idealnym kandydatem.

Sytuacja polskiej energetyki pogarsza się. Coraz mocniej ciążą jej aktywa węglowe tracące rentowność w związku z zaostrzającą się polityką klimatyczną. Bardzo dobrze widać ten trend w pojawiających się w mediach informacjach prasowych – jeśli posiada się umiejętność szerszego spojrzenia na pewne problemy.

Hipokryzja jest wtedy, jak ktoś mówi jedno, a robi drugie. Czy takim terminem można okrasić tych, którzy nawołują do transformacji energetycznej i szykują Europie Nowy Zielony Ład, a jednocześnie na rodzimym podwórku cały czas łożą górę pieniędzy na wsparcie paliw kopalnych?

Skoro opadł już wyborczy kurz, to górnicy chcą wiedzieć, na czym stoją. Żądają, żeby szef rządu usiadł z nimi przy jednym stole i porozmawiał o katastrofalnej sytuacji Polskiej Grupy Górniczej. Czekają do końca lipca. A potem organizują strajk, i to taki, jakiego obecna władza nie miała okazji doświadczyć na własnej skórze.

Zgodnie z informacją Ministerstwa Klimatu na czele krajowego systemu obsługującego wydatkowanie środków w ramach Funduszu Modernizacyjnego ma stanąć Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Ledwie Bruksela dała zielone światło na połączenie Orlenu z Lotosem, a ten pierwszy dosłownie chwilę później poinformował, że podpisał list intencyjny z Ministerstwem Aktywów Państwowych w sprawie kolejnego przejęcia, tym razem PGNiG. W efekcie tej megafuzji powstanie prawdziwy gigant energetyczny o przychodach 200 mld zł rocznie.

W pierwszej kolejności skupili się na farmach wiatrowych, marzą im się takie na Bałtyku. Teraz na ich celowniku jest fotowoltaika. W PGE zdają sobie sprawę, że węgiel jest już passé i dywersyfikują swoje źródła energii na potęgę.

Co zrobił lockdown? Załamał przemysł naftowy i gazowy. Okazuje się, że zamknięcie ludzi w domach miało destrukcyjny wpływ na paliwa kopalne. Na razie ich przyszłość kreśli pierwsza ale nie ostatnia fala bankructw.

Wyjątkowo ciepła zima, przestojowe przemysłowe wywołane lockdownem, a do tego jeszcze klimatyczny skręt w zielone. To wszystko powoduje, że cena węgla uparcie spada. W Polskiej Grupie Górniczej (PGG) wypatrują z utęsknieniem ratunku z tarczy antykryzysowej i chcą wierzyć w lepszą przyszłość. Nie mają już innego wyjścia.

Mimo popełnianych błędów niemiecki rząd stara się planować i koordynować transformację gospodarczą kraju. W Polsce panuje legislacyjny chaos i od pięciu lat nie zdołano przyjąć długoterminowej strategii rozwoju energetyki. Czy właśnie tak chcemy gonić Zachód?

Ekolodzy, samorządowcy i naukowcy z całego kraju napisali list do premiera Mateusza Morawieckiego, w którym wzywają szefa rządu do wyznaczenia konkretnej daty pożegnania węgla i gazu ziemnego. Chcą też, wzorem innych krajów europejskich, deklaracji dotyczącej neutralności klimatycznej.