Energetyka

Wykonawcy inwestycji, zrealizowanych w ramach programu Czyste Powietrze, twierdzą, że cały czas czekają na zaległe pieniądze. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) nie widzi problemu i uważa, że wszystko jest w należytym porządku. Dług względem przedsiębiorców jest ponoć na bieżąco spłacany.

Wyjaśnia się kwestia spornego złoża Dębieńsko. Ministerstwo Klimatu i Środowiska odmówiło wydania koncesji na wydobycie koksu spółce powiązanej z Niemcami. Związkowcy przypominają, że chodzi o surowiec uznawany przez Unię Europejską za strategiczny.

Ministerstwo Przemysłu czaruje rzeczywistość, jak tylko może i w odpowiedzi na pismo Związku Zawodowego Przeróbka przekonuje, że podpisana w maju 2021 r. umowa społeczna jest cały czas kluczowym elementem transformacji naszego górnictwa. Tak jakby przez te prawie cztery lata nic się nie zmieniło. A o tym, że jednak jest inaczej i żyjemy w całkiem innej rzeczywistości, niż to miało miejsce na początku trzeciej dekady wieku, świadczą chociażby roczne wyniki węgla: jego wydobycia i sprzedaży. A tak źle, to jeszcze nie było.

Ten numer już nie przejdzie. Od grudnia 2021 r. w Polsce obowiązują przepisy, które mają ukrócić sąsiedzkie kradzieże ciepła, ale mało kto zwrócił na nie uwagę. Nowe zasady rozliczania ogrzewania w budynkach wielorodzinnych sprawiają, że każdy lokator, nawet jeśli nie korzysta z grzejników, i tak ponosi minimalny koszt ogrzewania. Celem zmian jest większa sprawiedliwość, ale okazuje się, że spółdzielnie mieszkaniowe często nie radzą sobie z ich wdrażaniem. Jakie są konsekwencje tych regulacji dla mieszkańców i dlaczego rachunki za ciepło mogą zaskakiwać? Sprawdzamy, jak w praktyce działa nowy system.

Państwowe spółki energetyczne straszą przedsiębiorców, że jeśli do 28 lutego nie złożą specjalnego oświadczenia, będą musieli zwrócić im z odsetkami całą różnicę między ceną maksymalną a ceną rynkową. To może oznaczać olbrzymią kwotę na kolejnej fakturze. Ministra klimatu Paulina Hennig-Kloska już w styczniu obiecywała, że termin ten zostanie wydłużony do połowy roku, co mogło wielu przedsiębiorców uśpić. Teraz mogą przeoczyć lutowy termin, zwłaszcza jeśli wyjechali na ferie.

W portach ARA, europejskim benchmarku dla ceny węgla, wartość tony czarnego złota spada od trzech miesięcy. Ostatni raz tak tanio było w pierwszej połowie lipca 2024 r. Ale to wcale nie powinno nikogo skłaniać do szukania podobnych obniżek na polskim podwórku. U nas stawki zamurowało, ostatni raz spółki wydobywcze odczuwalnie zmodyfikowały ceny z początkiem roku. Podobnie jest w składach węgla i wśród ogłoszeń aukcyjnych.

Wydaje się, że konflikt na polskim rynku OZE, w którym bez pardonu okładają się zwolennicy pomp ciepła z tymi, którzy wolą kotły na biomasę, nie cichnie, a przybiera na sile. Najbardziej zdumiewa milczenie zarówno Ministerstwa Klimatu i Środowiska (MKiŚ), jak i Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Zwłaszcza że część zarzutów właśnie ich dotyczy. My staramy się przedstawiać racje każdej strony tego sporu. Dzisiaj czas na rozmowę z dr. Adamem Noconiem, prezesem Izby Gospodarczej Urządzeń OZE (IGU OZE).

W Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) zorganizowano pierwszy raz od czasu uruchomienia wsparcia w ramach projektu Czyste Powietrze spotkanie z branżą kominkową. Powód: wciąż nie do końca wiadomo, jaki los spotka kominki i kotły na pellet w nowej odsłonie programu. Wcześniejsze zielone światło nie oznacza wcale, że poziom emisji zostanie obniżony.

Zamiana węgla na odnawialne źródła energii to nie wszystko. Liczą się jeszcze możliwości magazynowania energii, co cały czas pozostawia wiele do życzenia w Polsce. W efekcie w zeszłym roku dochodziło do tak licznych odcięć mocy fotowoltaicznych, których było po prostu za dużo i nie wiadomo było, co z nim robić. Dlatego rząd uruchamia kolejne systemy dotacji, które mają wspierać budowy nowych magazynów energii. Wcześniej mogły z nich korzystać osoby fizyczne, teraz czas na przedsiębiorców.

Tarcia na polskim rynku OZE i pomp ciepła dotarły do Brukseli. Stowarzyszenie Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC) skarży do Komisji Europejskiej na nowe zasady w programie Czyste Powietrze, które dotyczą pomp ciepła. Ministerstwa Klimatu i Środowiska milczy w tej sprawie.

Odchodzenie od paliw kopalnych, w tym w pierwszej kolejności od węgla, jest fundamentem unijnej polityki klimatycznej. Jej przeciwnicy co chwilę zwracają uwagę, że takie odwracania się od czarnego złota jest głównie domeną Brukseli. Ale jakby rozejrzeć się po całym świecie, to wychodzi, że nikt inny poza UE, takiej energetycznej rewolucji nie przeprowadza. Najnowsze dane Global Energy Monitor wskazują, że jest w tym trochę prawdy.

Trudno zliczyć wszystkie apele branży pomp ciepła w sprawie przyjęcia regulacji, dzięki którym używanie tych urządzeń grzewczych byłoby bardziej przystępne ekonomiczne. Bo progiem nie do przeskoczenia dla wielu nie są jedynie koszty inwestycji, ale też wysokość późniejszych rachunków za ogrzewanie. Dotyczy to nie tylko klientów indywidualnych, ale też przemysłu. Teraz Brukselę w tej sprawie zaczepia Europejskie Stowarzyszenie Pomp Ciepła (EHPA) i mówi o nowych podatkach.

Wszystko wskazuje na to, że po kilku tygodniach niewielkich obniżek cen paliw czeka nas w najbliższym czasie stabilizacja. Analitycy rynku paliw wskazują na lekkie spadki w hurcie, ale jednocześnie na panującą niepewność co do dalszych notowań ropy naftowej, dlatego najprawdopodobniej na stacjach będzie stabilizacja cen paliw.

Dzieje się na europejskim rynku gazu ziemnego. Najpierw cena błękitnego paliwa skoczyła do poziomów ostatni raz widzianych więcej niż dwa lata temu, a teraz jesteśmy świadkami mocnych spadków. W tle mamy politykę amerykańskiego prezydenta Donalda Trumpa wycelowaną w Unię Europejską i odpowiedź, którą szykuje Bruksela.

Ustawa wiatrakowa cały czas czeka na nowelizację, pierwszy raz obiecaną przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska (MKiŚ) już ponad rok temu. Ale w końcu chyba dojdzie do zmiany tych przepisów. Bo wychodzi na to, że udało się ostatecznie udobruchać Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW). I też podobno premier ma już dosyć tego niekończącego się legislacyjnego serialu o energetyce wiatrowej na lądzie.

Donald Trump cały czas szasta wyższymi cłami i nie rezygnuje ze swoich marzeń utworzenia z Kanady 51. stanu USA. Amerykański prezydent zaciekle także walczy z imigrantami i obiecuje, że życie w Stanach Zjednoczonych nabierze barw dodatkowo dzięki taniej energii. Ale do tego potrzebna jest dobra wola państw OPEC, które cały czas ograniczają produkcję i trzymają na krótkiej smyczy cenę ropy. I właśnie tutaj dla Trump zaczynają się schody i to dosyć strome.

Pierwsze tygodnie 2025 r. to nie jest dobry czas dla Jastrzębskiej Spółki Węglowej (JSW). Nie dość, że koks nie przestaje tanieć, to w dodatku ostatni wypadek w Kopalni Knurów-Szczygłowice przyczyni się obniżenia produkcji i odbije się na kondycji finansowej JSW. W takiej sytuacji zarząd spółki zwrócił się do górników z prośbą o przysługę i usłyszał w odpowiedzi głośne „nie”.

Przepychanki przybrały na sile. Lista Zielonych Urządzeń i Materiałów ZUM miała naprawić program Czyste Powietrze i sprawić, że do Polaków w końcu zaczną trafiać odpowiednie, certyfikowane i przebadane urządzenia grzewcze. Niestety na razie jest jeszcze gorzej, niż było. Organizacje branżowe, reprezentujące producentów różnych urządzeń grzewczych, skoczyły sobie do gardeł i nawzajem się oskarżają. Czy Ministerstwo Klimatu i Środowiska zamierza coś z tym zrobić? W końcu tu chodzi o ogromne pieniądze, za które resort pośrednio odpowiada.

Mogłoby się wydawać, że nakładane systematycznie na Rosję sankcję nie robią na Kremlu żadnego wrażenia. Zwłaszcza, jak się przejrzy dane o zarobkach z handlu nośnikami energii Moskwy od lutego 2022 r., kiedy doszło do napaści na Ukrainę. Ale wychodzi na to, że ostatni cios administracji Joe Bidena doszedł do celu. Dlatego transport ropy naftowej z Rosji jest coraz droższy, przez co jest na nią też coraz mniej chętnych.

Polski Koncern Naftowy Orlen ogłosił w poniedziałek odkrycie nowych złóż gazu ziemnego w pobliżu Jarocina. Spółka oszacowała nowe zasoby na ćwierć miliarda metrów sześciennych i zapewniła, że szybko uruchomi wydobycie. Będzie to możliwe dzięki rozwiniętej w regionie infrastrukturze. Koncern planuje prowadzić dalsze poszukiwania w regionie, w którym wydobywa już 1,7 mld metrów sześciennych gazu rocznie.