Rząd podnosi podatek do 30 proc. Banki w płacz
Rząd podnosi CIT dla banków nawet do 30 proc. Wskazuje na gigantyczne zyski tego sektora, ale eksperci straszą, że banki przerzucą koszt na klientów, a ucierpi na tym gospodarka. Przypomina to strachy banków o skutki wakacji kredytowych, ale wtedy, zamiast spaść, ich zyski gwałtownie wzrosły. Reforma ma dać budżetowi dodatkowe wpływy.
Sejm właśnie przyjął ustawę w sprawie podniesienia podatku CIT od banków. Teraz przechodzi ona do Senatu, który zajmie się nią na początku listopada. Większość rządząca popiera projekt, więc zmiany najprawdopodobniej wejdą w życie. Mają obowiązywać od przyszłego roku.
CIT 30 proc. od banków
Reforma przewiduje gwałtowny wzrost podatku w pierwszym roku, a następnie stopniowy spadek. W 2026 r. stawka CIT dla banków ma wynieść 30 proc., ale w 2027 roku spadnie do 26 proc., a w 2028 roku do 23 proc. Rząd podkreśla, że jedynie pierwszy rok będzie wyjątkowo obciążający.
Obecnie banki płacą 19 proc. CIT, więc skok stawki do 30 proc. jest potężny i wywołuje dużo kontrowersji. Według rządu to jednak odpowiedź na rekordową kondycję sektora i jednorazowy szczyt obciążeń. W kolejnych latach stawki mają być stopniowo obniżane. Zdaniem władz banki są wystarczająco silne, aby taki wzrost udźwignąć.
Argumentem rządu są wyniki finansowe sektora opublikowane przez GUS. W 2024 roku banki osiągnęły 42 mld zł zysku netto, podczas gdy rok wcześniej było to 27,6 mld zł. Suma ich aktywów wzrosła o 10,8 proc. i przekroczyła 3,31 bln zł, co pokazuje skalę i rosnącą siłę sektora. Według rządu tak dobre wyniki potwierdzają, że banki mają duży margines bezpieczeństwa.
Czytaj więcej o bankach:
GUS wskazuje też, że poprawa kondycji banków wynikała głównie z wyższych przychodów odsetkowych i mniejszych strat operacyjnych. Aż 543 banki w Polsce wypracowały zysk, a tylko 8 zakończyło rok stratą. Wartość udzielonych kredytów wzrosła o 4,1 proc., a depozytów o 7,8 proc. Dane te rząd traktuje jako argument, że sektor jest stabilny i może ponieść większe obciążenia.
Dodatkowe wpływy z wyższego podatku mają pomóc w finansowaniu budżetu państwa. Rząd chce przeznaczyć je na programy społeczne, obronność oraz bieżące koszty funkcjonowania państwa. W jego ocenie trudna sytuacja międzynarodowa wymaga zwiększonych nakładów. Dlatego rząd uważa, że banki powinny dołożyć się do tych wydatków.
Eksperci straszą
Ekonomiści alarmują jednak, że wyższy CIT nie pozostanie bez wpływu na klientów. Banki mogą przerzucić część kosztów na użytkowników, podnosząc opłaty za konta, karty i przelewy. Może to nastąpić już w najbliższych tygodniach. Ci sami eksperci mówią, że wyższy podatek może także odbić się na kredytach, bo banki mogą próbować utrzymać swoje wyniki, podnosząc marże i zaostrzając kryteria udzielania finansowania.
Eksperci ostrzegają również, że ograniczona akcja kredytowa może osłabić inwestycje przedsiębiorstw. Mniejsza dostępność finansowania może spowolnić rozwój gospodarki i utrudnić realizację nowych projektów. Straszą, że w dłuższej perspektywie może to zaszkodzić konkurencyjności polskich firm.
Warto jednak przypomnieć, że jeszcze niedawno banki i część ekspertów ostrzegali, że wakacje kredytowe doprowadzą sektor do finansowej zapaści. Zapowiadano spadek wyników, problemy z płynnością, a nawet ryzyko strat w kolejnych latach. Jednak nic takiego nie nastąpiło. Co więcej, zyski banków nie tylko się utrzymały, ale wręcz wystrzeliły – i to do poziomu najwyższego w historii.
