Zainstalowali pompę ciepła w cukierni. Oto efekty
U nas kolejny miesiąc trwa kłótnia o pompy ciepła i listę ZUM. NFOŚiGW ma czas do końca marca, żeby zrobić z tym w końcu porządek i pozwolić beneficjentom programu Czyste Powietrze na wybór urządzenia grzewczego bez dodatkowego bólu głowy. Tymczasem w Belgii wolą działać, niż się kłócić. W jednej z tamtejszych cukierni przeprowadzono właśnie zieloną rewolucję.
Poprzedni rok nie był najlepszy dla pomp ciepła, które na całym świecie zaliczyły spadek sprzedaży. W połowie 2024 r. w UE sprzedaż runęła o prawie 50 proc. Przyczyny? Zdaniem Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA) to m.in. niepewny krajobraz polityczny i regulacyjny (w Polsce na przykład zamieszenie wokół zielonej listy ZUM), spowolnienie w sektorze budowlanym oraz niższa cena gazu. Ale wszystko wskazujemy, że właśnie jesteśmy w trakcie odbicia tego kiepskiego trendu.
Niemieckie Stowarzyszenie Pomp Ciepła (BWP) spodziewa się, że sprzedaż pomp ciepła wzrośnie o ponad 30 proc. do 2025 r., gdy zaczną obowiązywać zachęty i dotacje - twierdzi IEA.
Pompy ciepła, czyli belgijska cukiernia przeciera szlak
Zdaniem wielu to właśnie pompy ciepła mają kluczową rolę w realizacji Europejskiego Zielonego Ładu, także w przemyśle. Tą drogą postanowiła pójść jedna z belgijskich cukierni Tiense Suikerraffinaderij. Tutaj pompa ciepła zastąpiła gaz kopalny. Wychwytuje ciepło odpadowe o temperaturze 80 st. C w celu wytworzenia pary o temperaturze do 138 st. C, która wykorzystywana jest do krystalizacji cukru. Inauguracja tej zielonej instalacji odbyła się w obecności Matthiasa Diependaele, premiera rządu flamandzkiego. O sprawie donosi Europejskie Stowarzyszenie Pomp Ciepła (EHPA).
Pochodząca z GEA Refrigeration Germany pompa ciepła wykorzystuje czynnik chłodniczy n-pentan i sprężarkę śrubową GEA. Za trwałość i bezpieczeństwo odpowiadają wymienniki ciepła rurowe, rury ze stali nierdzewnej i czujniki wykrywania nieszczelności. Belgijska inwestycja jest zasługą SPIRIT, europejskiego projektu badawczego finansowanego w ramach Programu Ramowego Horyzont Europa.
To imponujące, że to, co zaczęło się od szkicu na kartce papieru, zaowocowało ładnym elementem technologii zintegrowanym w prawdziwej instalacji dzięki oddanej i ciężkiej pracy zaangażowanych osób - twierdzi Simon Spoelstra, koordynator projektu SPIRIT.
Porządkowanie polskiego rynku
Czy pompy ciepła mogą też liczyć na odbicie w Polsce? Przypomnijmy, że jeszcze w 2022 r. z wynikiem 102 proc. byliśmy najlepsi na świecie pod względem wzrostu sprzedaży tych urządzeń. Jeszcze w styczniu 2023 r. aż 64 proc. wniosków składanych w programie Czyste Powietrze dotyczyło pomp ciepła. Ale potem było już tylko gorzej. Dziurawe prawo wykorzystali oszuści, którzy zaczęli sprzedawać nie takie pompy, co trzeba i w efekcie rachunki za ogrzewanie dodatkowo rosły, a nie malały.
Ten bałagan miała naprawić lista zielonych urządzeń i materiałów ZUM, która miała gwarantować, że znajdujące się na niej urządzenia grzewcze (nie tylko pompy ciepła) będą zweryfikowane i klienci nie będą mieli już żadnych powodów do obaw. Niestety, stało się inaczej. Przy tej okazji do gardeł skoczyły sobie organizacje pozarządowe, reprezentujące różnych producentów. Izba Gospodarcza Urządzeń OZE (IGU OZE) żąda pełnej dostępności raportów technicznych w ramach listy ZUM. Takiego zawiązania nie popiera m.in. Stowarzyszenie Polska Organizacja Rozwoju technologii Pomp Ciepła (PORT PC), które skierowało w tej sprawie skargę do Komisji Europejskiej.
Więcej o pompach ciepła przeczytasz na Spider’s Web:
Nowe zasady w programie Czyste Powietrze mogą stać się barierą handlową w UE - sugeruje Paweł Lachman, prezes PORT PC.
W tym sporze najwięcej tracą sami beneficjenci, którzy znowu nie wiedzą, komu mogą zaufać, a komu nie. Jakie urządzenia faktycznie obniża im koszty, a jakie mogą dodatkowo je zwiększyć. Ostatecznie rozstrzygnąć to musi Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), operator programu Czyste Powietrze. Ale czasu na to nie jest za dużo. Przecież nabór wniosków od nowa ma ruszyć za miesiąc 31 marca 2025 r. Bez wyjaśnienia wątpliwości w sprawie listy ZUM i pomp ciepła o ich wzroście sprzedaży będzie mogli zapomnieć.
