Felieton

Trzeba przyznać, że od strony gospodarczo-dziennikarskiej trudno sobie wyobrazić ciekawszy kryzys od tego wywołanego przez pandemię koronawirusa. Na naszych oczach dzieją się rzeczy, które jeszcze kilka miesięcy temu były niewyobrażalne.

Epidemia koronawirusa zmienia wiele rzeczy wokół nas, niektóre być może w sposób trwały. Mnie w oko wpadły ostatnio bardzo ciekawe raporty publikowane przez banki między innymi w tweetach bankowych ekonomistów i analityków.

Jak poinformował NBP: „udział Rosji w imporcie ropy do Polski w 2019 roku spadł do 61,5 proc. całości importu tego surowca wobec 68 proc. w 2018 roku”. Czy to oznacza, że dywersyfikacja dostaw tego strategicznego surowca postępuje i to w spektakularnym tempie?

Jest takich dwóch wiceministrów, jeden od aktywów państwowych nazywa się Artur Soboń, a drugi od infrastruktury nazywa się Marcin Horała. W ciągu kilku ostatnich dni ten pierwszy najpierw nie wykluczył, że rząd mógłby stworzyć państwową sieć sklepów spożywczych. Mogłaby ona powstać na drodze przejęć istniejących już sklepów. A ten drugi dorzucił, że rząd może będzie przejmować podmioty na rynku handlu detalicznego, jeśli trafi się okazja.

Gazprom, postrach Europy Środkowej i energetyczne narzędzie nacisku Kremla, słabnie w oczach. Poturbowany przez ciepłą zimę, koronawirusa i amerykańskie sankcje uderzające w Nord Stream 2 musi mierzyć się także z uderzającą w niego rewolucją LNG.

Z powodu epidemii koronawirusa gospodarka funkcjonuje w trybie awaryjnym. No nic nowego, wiemy o tym od dwóch miesięcy, ale dopiero teraz dostaliśmy wgląd w to, jak ten tryb awaryjny wygląda w rzeczywistości. Otóż wygląda niesamowicie. Dzieją się rzeczy, które w normalnej sytuacji nigdy by się nie wydarzyły i o których dotąd mogliśmy tylko prowadzić długie dyskusje prowadzące donikąd.

Nowy blok Elektrowni Ostrołęka miał działać na węgiel i być ostatnią dużą elektrownią węglową w Polsce. Inwestycji od samego początku towarzyszyły kłopoty, ale najważniejszym okazały się rosnące ceny uprawnień do emisji CO2. W tym kontekście zmodyfikowanie projektu w kierunku gazowym wydaje się bardzo sensownym rozwiązaniem.

Władze Unii Europejskiej i liderzy największych unijnych państw dokonują ostatnio dużych rzeczy, które moim zdaniem zasługują na szacunek. A przy okazji jaw wychodzą rzeczy zupełnie zaskakujące.

Gaz łzawiący, forsowanie kordonu policji i skuwanie protestujących. Nawet lider protestu Paweł Tanajno przyznał, że podczas sobotniej manifestacji było „za grubo”. Chwilowo przedsiębiorcy zrobili więc krok wstecz i czekają na rozwój wydarzeń. Trudno jednak łudzić się, że bez radykalnych środków cokolwiek osiągną. Kolejne ekipy rządzące skutecznie przekonują przecież Polaków, że postulaty przeforsować można przede wszystkim za pomocą marszu na Warszawę.

Większość dużych firm w Polsce musi się zmienić, by sprostać wyzwaniom przyszłości. W dobie światowych turbulencji związanych z pandemią koronawirusa jest to szczególnie aktualne. Najpewniejszą metodą gwarantującą sukces jest sięgnięcie po sprawdzone rozwiązania zagraniczne i ich zaadoptowanie do lokalnych warunków.

Istnieją dwa sprzeczne ze sobą poglądy dotyczące tego, co będzie skutkiem pandemii koronawirusa. Jeden pogląd mówi o tym, że załamanie popytu w gospodarce wywoła spadki cen i będziemy mieć groźną deflację. Drugi pogląd mówi, że programy ratunkowe rządów wywołujące potężne wzrosty deficytów budżetowych i akcje banków centralnych polegające na skupie z rynków prawie, że wszystkiego, co się rusza, wywołają niebezpieczną inflację. Jedno i drugie jednocześnie zdarzyć się nie może, ktoś więc ma rację, a ktoś inny się myli.

Jeden z największych banków w Polsce podał wyniki finansowe za pierwsze trzy miesiące 2020 r. W pierwszym kwartale Pekao zarobił na czysto 186,9 mln zł, o prawie jedną czwartą mniej niż rok temu i o ponad połowę więcej niż spodziewali się analitycy. „Skonsolidowany zysk netto w I kwartale 2020 r. wzrósł w warunkach porównywalnych o 13 proc.” – pochwalił się Pekao.

Śmieszy mnie, kiedy przedsiębiorca, który otwarcie mówi, że chce poniżać pracowników (tak, urzędnicy to też pracownicy), robi z siebie męczennika ruchu społecznego. Protest przedsiębiorców, na którego czele stoi kandydat na prezydenta Paweł Tanajno, to nic innego jak marna szopka kipiąca od manipulacji, kłamstw i ignorancji, której jedynym celem jest zbudowanie pozycji celebryty człowiekowi, który jest specjalistą od marketingu internetowego.

Dywersyfikacja dostaw ropy na Białoruś to wielka szansa, by od naciskanego przez Rosjan Aleksandra Łukaszenki uzyskać liczne korzyści. W tym celu władze w Warszawie powinny wykorzystać wszelkie narzędzia, jakimi dysponują. Włącznie z podporządkowanymi sobie spółkami skarbu państwa.

Obniżenie wieku emerytalnego kilka lat temu było jednym z głównych postulatów PiS. Dziś Andrzej Duda chlubi się tym, że udało się to zrobić. Ale nie za bardzo jest czym. Od 2017 r., kiedy wiek został obniżony, liczba osób, które otrzymują głodowe emerytury wzrosła o 100 tys. W najgorszej sytuacji są kobiety. Eksperci ostrzegali, ale z populizmem trudno wygrać.

Pracownicy łódzkiego oddziału ZUS dostali w maju podwyżki. Ich wynagrodzenie wzrosło od 350 do 500 zł miesięcznie. Problem w tym, że dyrekcja, informując ich o tym w mailu, poprosiła jednocześnie o dyskrecję, bo zostałoby to źle odebrane w społeczeństwie. No i się narobiło, bo informacja wyciekła, społeczeństwo się obruszyło, bo przecież kryzys i miały być cięcia w administracji. Nie dość na tym w kolejce po podwyżki czekają też pracownicy skarbówki, którzy z tej okazji na czwartek 7 maja zaplanowali nawet protest.

Przemknęła nam informacja, że w budżecie po marcu jest ponad 9 mld zł Trudno to uznać za sensację, bo 9 mld to nie 90 mld, a rząd szczęśliwie już wcześniej odwołał bajkę o zrównoważonym budżecie. Nie można więc nawet się z niego trochę pośmiać w tym kontekście.

Prezydent Duda wyciąga rękę do bezrobotnych. Chce podniesienia zasiłku dla bezrobotnych do 1300 zł miesięcznie, a dla tych, którzy stracili pracę z powodu pandemii, proponuje zupełnie nowe świadczenie zwane dodatkiem solidarnościowym w wysokości 1200 zł. W sumie 2500 zł. Gdyby to się ziściło, Polska byłaby hojniejsza dla ludzi o niskich zarobkach tracących pracę niż Niemcy, Brytyjczycy, Belgowie czy Czesi.

Prezydent Duda już niemal na finiszu kampanii próbuje nas ograć, rzucając hasło emerytur stażowych. Dzięki nim kobiety mogłyby przechodzić na emeryturę nawet w wieku 53 lat, a mężczyźni w wieku 58. Planuje w tej sprawie podpisać porozumienie, które już raz podpisał, ale nic z tego nie wniknęło. Może prezydent powinien jeszcze raz ogłosić, że rozwiąże problem frankowiczów? I śmieciówek. Wiadomo, że tego nie zrobi, jak nie zrobił poprzednio, ale przecież to nie ma znaczenia. Ważne, żeby zyskał wizerunek superbohatera.

Opuszczenie Unii Europejskiej nie tylko nie poprawiłoby sytuacji polskiego górnictwa, ale wręcz utrwaliłoby anachroniczny charakter polskiej gospodarki, która dziś ma szansę dokonać skoku generacyjnego. Hasła populistów wzywających do polexitu pod znakiem węgla i zrzucenia jarzma polityki klimatycznej przeczą logice i podstawowym faktom.