węgiel

Rząd na gwałt szuka alternatywy dla węgla nie dlatego, że tak chce, ale dlatego, że nie ma innego wyjścia. Bruksela coraz ostrzej skręca w zielone, a międzynarodowe instytucje finansowe gremialnie odwracają się plecami do „czarnego złota”. Atom to naturalne wyjście dla polskiej energetyki, ale wokół tego tematu narosło tyle mitów, że najpierw trzeba się z nimi uporać.

Nie ma jeszcze wyznaczonego nowego terminu spotkania zespołu rządowo-związkowego. Koronawirus nawet tu pomieszał szyki. Jeśli jednak przysłuchać się temu, co w trawie piszczy, to ten dialog będzie prawdziwą drogą przez mękę, bo górnicy coraz bardziej tracą cierpliwość.

Spadły przychody, zwiększyły się wydatki, a do tego wszystkiego mniej wydobywa się węgla. W efekcie Grupa kapitałowa Jastrzębskiej Spółki Węglowej pierwsze półrocze 2020 r. zamyka ze stratą blisko miliard złotych. Spółka ma nadzieję, że jesienią dostanie 1,75 mld zł z PFR w ramach tarczy finansowej.

Polska nie wypada najlepiej w raporcie Polskiego Instytutu Ekonomicznego „Czas na dekarbonizację”. Pod względem możliwości transformacji energetycznej jesteśmy w europejskim ogonie.

Nie dojdzie do drugiego spotkania zespołu rządowo-związkowego, który ma wypracować główne założenia planu dla całej polskiej energetyki. Z nieoficjalnych informacji wynika, że wszystko przez koronawirusa, którym tydzień temu miał zarazić się przedstawiciel strony rządowej.

Tym razem śląscy posłowie Prawa i Sprawiedliwości mają nie przeszkadzać, nawet gdy padnie hasło „likwidacja kopalń”. Podobno dostali już w tej sprawie dokładne instrukcje. Na wtorek w Katowicach zaplanowano drugie spotkanie zespołu rządowo-związkowego, który ma wypracować główne kierunki reformy górnictwa.

Czy jesteśmy właśnie świadkami pisania takiego scenariusza, w którym z jednej strony rząd z górnikami o przyszłości górnictwa i energetyki twardo rozmawia, ale z drugiej, po cichu realizuje swój wcześniejszy plan? Bo właśnie zaczyna się sprzątanie aktywów węglowych.

Podczas wtorkowego spotkania rządu z górnikami konkretów było tyle, co kot napłakał. Goście ze Śląska najwięcej pretensji mieli o nieograniczony import węgla i za całe zło obwiniali spółkę PGE Paliwa. Tak przebieg rozmów przedstawiają jego uczestnicy, do których relacji udało nam się nieoficjalnie uzyskać.

Górnicy zaczęli najtrudniejszy od lat, a może w całej swojej historii dialog z rządem. Efektem ma być wypracowanie nowego planu dla polskiej energetyki do końca września. Pikanterii tak przygotowywanemu daniu dodaje kreślona już powoli, acz nieubłaganie rekonstrukcja rządu.

Zbiera się zespół rządowo-związkowy, który ma wyznaczyć fundament przyszłego drogowskazu dla polskiego górnictwa. Wszyscy przy tej okazji zachodzą w głowę, czy Salomon jednak z pustego przeleje. A i tak pod koniec sierpnia planowana jest w Warszawie manifestacja - w obronie węgla brunatnego.

Pociąg z napisem OZE pędzi coraz szybciej, a morskie farmy wiatrowe są w nim jednym z szybszych wagonów. Energia pozyskiwana za ich pomogą staje się coraz tańsza, a eksperci przewidują, że staną się jednym z motorów napędowych rozwoju.

Coraz więcej państw na świecie rezygnuje z pozyskiwania energii z węgla. Do grona zadeklarowanych przeciwników elektrowni węglowych dołączyła też Polska, która, ustami Jacka Sasina, obiecała odejść do czarnego złota do 2060 r. W tym samym czasie w Chinach opalanie węglem trwa w najlepsze.

Tak rząd chce załagodzić bojownicze nastroje na Śląsku po doniesieniach o planie zamknięcia kopalń zależących do Polskiej Grupy Górniczej. Szczegóły restrukturyzacji miały zostać przedstawione związkowcom na spotkaniu w Katowicach. Miały, ale nie zostały, bo górnicy odrzucili propozycję rządu bez zapoznania się z nią.

Szykowana rewolucja w polskiej energetyce, która ma w pierwszej kolejności uporządkować aktywa węglowe, nie może odbyć się bez likwidacji części kopalń. Wśród górników huczy od przypuszczeń, które z nich pierwsze miałyby iść pod rządowy nóż. Pojawia się sporo spekulacji i plotek.

Półroczna analiza transformacji energetycznej w Europie think tanku EMBER bezlitośnie odsłoniła polskie uzależnienie od węgla. Okazało się, że lockdown wywołany pandemią COVID-19 przyczynił się do mniejszego zapotrzebowania na energię i częstsze korzystanie z odnawialnych źródeł. Po raz pierwszy w historii Niemcy produkowały w tym czasie mniej energii z węgla niż nasz kraj.

Ministerstwo Aktywów Państwowych już ponad miesiąc nie odpowiada nam na pytania dotyczące zbywania aktywów węglowych w spółkach Skarbu Państwa. To tylko potwierdza pojawiającą się coraz częściej opinie, że być może rząd w obiektywach kamer i aparatów dalej chce iść z węglem pod rękę, ale już w kuluarach planuje mniej lub bardziej bolesny rozwód. W sumie nic dziwnego - wymaga tego interes państwa (patrz: ostatni szczyt UE).

Coraz bardziej sypie się energetyczna układanka rządu. Najpierw Bruksela pokazała Zielony Ład, potem w stół coraz mocniej zaczęli uderzać górnicy. Teraz na dokładkę okazuje się, że to nikt inny jak sami Polacy nie chcą już węgla i zdecydowanie bardziej wolą OZE.

W tym tygodniu górnicy poznają plan naprawczy Polskiej Grupy Górniczej, stworzony przez zarząd spółki, pod którym podpisało się Ministerstwo Aktywów Państwowych. Podobno jest realny i „zapewnia bezpieczeństwo ekonomiczne zatrudnionych pracowników”.

Sytuacja polskiej energetyki pogarsza się. Coraz mocniej ciążą jej aktywa węglowe tracące rentowność w związku z zaostrzającą się polityką klimatyczną. Bardzo dobrze widać ten trend w pojawiających się w mediach informacjach prasowych – jeśli posiada się umiejętność szerszego spojrzenia na pewne problemy.

Jak wskazuje polityczna tradycja, po wyborach rząd czeka rekonstrukcja. Może tym razem władza jednak górnictwa nie pokpi i wskaże kto konkretnie i w jaki sposób będzie w najbliższym czasie zajmował się tą branżą, która chyba dalej przed głęboką reformą nie da rady uciekać.