Etat na siłę? PIP odpowiada na obawy pracodawców
Umowy cywilnoprawne będą na siłę przekształcane w umowy o pracę? Państwa Inspekcja Pracy (PIP) ma wkrótce dostać nowe uprawnienia i wiele osób straszy, że pracownicy będą zmuszani do pracy na etacie wbrew swojej woli. Szefostwo PIP-u uspokaja, że taki mechanizm będzie stosowany tylko w przypadkach naruszeń prawa, głównie na podstawie skarg pracowników.
Główny inspektor pracy Marcin Stanecki zabrał głos w sprawie budzących emocje planów dotyczących zamieniania umów cywilnoprawnych w umowy o pracę. Stanecki uspokaja, nie ma mowy o automatycznym przekształcaniu wszystkich kontraktów w umowy o pracę, a nowe uprawnienia inspektorów mają być stosowane tylko w sytuacjach, gdy dochodzi do naruszenia prawa.
Jak będzie działał PIP?
Nie planujemy kontrolować wszystkich kontraktów i podważać na siłę zasadności ich zawarcia. Będziemy działać rozważnie — zapewnia Marcin Stanecki.
Obecnie trwają konsultacje projektu ustawy zmieniającej uprawnienia inspektorów pracy. Szef Państwowej Inspekcji Pracy uczestniczył w posiedzeniu Zespołu problemowego ds. prawa pracy działającego przy Radzie Dialogu Społecznego. Część pracodawców obawia się, że będą musieli przymusowo zamieniać inne formy zatrudnienia na umowy o pracę.
Stanecki zapewnia, że decyzje administracyjne o zmianie formy zatrudnienia będą zapadały wyłącznie w szczególnych przypadkach. Chodzi m.in. o sytuacje, w których umowa została narzucona osobie słabszej albo zawarta przez pracownika nieświadomego swoich praw. Zaznacza przy tym, że nie ma planów masowych kontroli ani kwestionowania każdej umowy cywilnoprawnej.
Więcej wiadomości z rynku pracy w Bizblog.pl
Jednym z kluczowych elementów systemu mają być skargi pracowników. To właśnie zgłoszenia osób, które czują się zmuszone do pracy na niechcianej umowie, będą wyznaczały kierunek działań inspektorów. Według Staneckiego większość kontroli wynika właśnie z takich sygnałów. Stanecki zwraca uwagę, że inspektorzy PIP-u już dziś zachęcają pracodawców do dobrowolnego przekształcania kontraktów na etaty, często z dobrym stukiem.
PIP dostanie dane z ZUS-u i skarbówki
Nowe przepisy mają też zwiększyć transparentność działań PIP-u. Stanecki wyjaśnia, że specjalny zespół ekspertów pracuje nad metodologią kontroli, tak by zasady były jasne dla pracowników i pracodawców. Wytyczne zostaną przedstawione opinii publicznej, gdy projekt ustawy osiągnie ostateczny kształt.
Bardzo ważnym nowym narzędziem w rękach PIP-u będzie dostęp do danych ZUS-u i Krajowej Administracji Skarbowej. Pozwoli to lepiej identyfikować podmioty, gdzie może dochodzić do nadużyć. Dzięki temu inspektorzy będą mogli skupić się na najbardziej ryzykownych przypadkach.
Zmiany obejmują także nowe narzędzia i surowsze kary. Kontrole mają być mniej biurokratyczne i możliwe do przeprowadzenia online, co przyspieszy procedury. Jednocześnie przewidziano podwojenie minimalnych mandatów oraz wyższe grzywny dla pracodawców łamiących przepisy, by skuteczniej zniechęcać do nieuczciwych praktyk.
