Izrael zamyka pola gazowe. Cena gazu w górę
W Europie rośnie cena gazu po ataku Izraela na Iran i zamknięciu izraelskich złóż. To komplikuje dostawy do UE, która musi pilnie szukać alternatyw, by zapełnić magazyny przed zimą.
Niestety, ale atak Izraela na Iran nie skomplikował sytuacji tylko dla rynku ropy, gdzie cały czas realny zdaje się scenariusz, w którym Teheran decyduje się na blokadę Cieśniny Ormuz. Kiepsko z tego względu dzieje się również na rynku gazu, zwłaszcza w jego europejskiej odnodze. Dlaczego? Bo Eli Cohen, izraelski minister energii i infrastruktury zalecił ze względów bezpieczeństwa tymczasowe wstrzymanie przepływu gazu ziemnego z morskich złóż Karish i Leviathan. Dodatkowo spółka Bazan Group poinformowała o lokalnych uszkodzeniach rurociągu przesyłowego w kompleksie w Zatoce Hajfy.
Zakłady rafineryjne nadal działają, podczas gdy niektóre zakłady w kompleksie zostały zamknięte - czytamy w oświadczeniu Bazan Group.
Jaki jest efekt tej gazowej czkawki w Izraelu? W Europie cena gazu już poszła wyraźnie w górę.
Cena gazu w kleszczach geopolityki
Do tej pory, zanim Izrael nie zaatakował Iranu, cena gazu na holenderskiej giełdzie, europejskim benchmarku dla błękitnego paliwa, oscylowała wokół stawek 34–35 euro, bardzo podobnych do tych sprzed roku. Ale decyzja Jerozolimy o zamknięciu pól i atak na jeden z gazociągów wszystko zmieniły. Kilka miesięcy wcześniej operatorzy pola gazowego Leviathan zapowiedzieli plan zwiększenia mocy z 12 do 21 mld m sześc. gazu ziemnego, głównie z myślą o dodatkowych dostawach do Europy, która coraz bardziej odwraca się plecami do gazu z Rosji.
Europa swoją gazową zadyszkę odczuć może za parę tygodni, ale zamknięcie pól gazowych w Izraelu już odczuwa Egipt - kluczowy klient Jerozolimy jeżeli chodzi o handel błękitnym paliwem. Tylko w 2024 r. dostawy gazu do Egiptu wzrosły o 18 proc. rok do roku. Bo też rodzima produkcja w Egipcie kuleje coraz bardziej, chociaż ambicje eksportowe rosną. Teraz te niedobory gazowe dodatkowo rosną i Kair za chwilę może nie mieć innego wyjścia, jak ratować się awaryjnym zakupem LNG.
Więcej o cenie gazu przeczytasz na Spider’s Web:
A co się dzieje, jak na rynku zaczyna brakować jakiegoś surowca? W pierwszej kolejności ów surowiec staje się coraz droższy. I rzeczywiście, w Europie cena gazu wyraźnie podskoczyła po informacjach z Izraela i obecnie wynosi ponad 38 euro za jedną megawatogodzinę. Ostatni raz tak drogo było na początku kwietnia br. Jesteśmy tym samym na wyższym poziomie cenowym niż rok temu, kiedy w czerwcu 2024 r. cena gazu wynosiła ok. 35 euro.
Wypełnienie magazynów gazu na niższym poziomie niż rok temu
Dla Europy komplikacje z produkcją i dostawami gazu ziemnego z Izraela, to kiepskie wiadomości. Wcześniej przecież okazało się, że kraje z Afryki Północnej (przede wszystkim Algieria i Libia) nie zwiększą rodzimej produkcji, którą można byłoby przeznaczyć dla Europy i w ten sposób zasypywać dziurę po gazie z Rosji. Wychodzi więc na to, że przynajmniej na teraz, Bruksela skazana jest na większe dostawy LNG ze Stanów Zjednoczonych. Żeby przypodobać się tamtejszym sprzedawcom gazu, Komisja Europejska bierze pod uwagę nawet rozluźnienie zapisów rozporządzenia metanowego.
A wszystko w jednym celu: takiej dywersyfikacji dostaw, żeby nie odczuć końca handlu gazem z Rosją. W tym celu trzeba zadbać o stosowne wypełnienie unijnych magazynów gazu. Obecnie (stan na 14 czerwca) ich średnie wypełnienie wynosi ok. 53 proc. - w porównaniu do prawie 73 proc. w tym samym czasie w 2024 r. i 2023 r. Decydujące będą nowe reguły dotyczące magazynów gazu w UE. Bardzo możliwe, że ostatecznie cel ich wypełnienia wyniesie nie 90 proc., a 83 proc. Będzie na ich osiągnięcie też więcej czasu: w okresie od 1 października do 1 grudnia.
