Rafał Hirsch

Pisanie o kryzysie bankowym w czasie, w którym nie wiadomo, czy on się już zakończył, czy jeszcze nie, zawsze jest ryzykowne, bo to, co się napisze jednego dnia, kolejnego może być już nieaktualne. Jednak dzisiaj można już chyba pozwolić sobie na pierwsze podsumowanie tego, co się wydarzyło na świecie w ciągu ostatnich kilkunastu dni. Nasuwają mi się trzy wnioski.

Mamy za sobą dość niesamowity tydzień, obfitujący w dramatyczne wydarzenia w sektorze bankowym w Europie i w Stanach Zjednoczonych. Upadł Silicon Valley Bank, ale jego klienci zostali uratowani w wyjątkowy sposób, bo zagwarantowano im depozyty powyżej wcześniej wyznaczonego limitu. Zrobiono to, bo amerykańskie państwo chciało w ten sposób ochronić i ustabilizować sektor startupów, który najwyraźniej uznało za cenny i wart ochrony.

Rynki finansowe od czwartku żyją prawie wyłącznie sprawą upadku Silicon Valley Bank i tym, czy to sytuacja prawie taka sama jak ta z bankructwem Lehman Brothers w 2008 roku, czy może to zupełnie coś innego. Jednych te porównania śmieszą, jako absurdalne, z drugiej strony można je rozumieć, skoro przypadek SVB to największy upadek banku w USA właśnie od 2008 roku i trzecie największe bankructwo w historii USA, podczas gdy te dwa jeszcze większe to właśnie Lehman i bank Washington Mutual, który padł niecały miesiąc po Lehmanie, w związku z powikłaniami rynkowymi po Lehmanie. Powikłaniami, których wtedy nikt się początkowo nie spodziewał. Fot. Michael Vi / Shutterstock.

Dawno, dawno temu obowiązywały w Unii Europejskiej reguły fiskalne. Były całkiem surowe, chociaż jednocześnie nie zawsze i nie wobec wszystkich je egzekwowano. Gdyby na przykład twardo trzymać się tej mówiącej o tym, że dług publiczny nie może przekraczać 60 proc. PKB, wtedy ukarać za złamanie reguły należałoby ponad połowę członków Unii, a wobec sporej części z nich te kary trzeba by powtarzać co roku od wielu lat. System nie funkcjonował, tak jak to zapisano na papierze, ale jednak na tyle dobitnie, że ogromna większość krajów starało się tym regułom sprostać.

To miał być rok, w którym świat odniesie wyraźne zwycięstwo nad inflacją. W krajach takich, jak Polska, gdzie sięga ona blisko dwudziestu procent, zejdzie ona do poziomu jednocyfrowego, a tam, gdzie dziś jest jednocyfrowa, zbliży się ona do celu, czyli znajdzie się gdzieś w okolicach 2 – 3 proc. (w zależności od tego jaki w danym państwie obowiązuje cel inflacyjny). Cały ten proces nazwano dezinflacją, a słowo to w ostatnich miesiącach było wśród ekonomistów i na rynkach finansowych bardzo popularne.