Fala krytyki spadła na rząd za sposób przygotowania wakacji składkowych, ale jeszcze większa na Zakład Ubezpieczeń Społecznych za sposób obsługi złożonych przez przedsiębiorców wniosków. Ledwie na początku tego tygodnia informował o „wszczęciu postępowania” w sprawie zwolnienia ze składek, a teraz obiecuje, że jeszcze w środę pierwsi przedsiębiorcy dostaną decyzję o przyznaniu wakacji składkowych.
ZUS informuje, że w środę 18 grudnia zamierza poinformować pierwszych przedsiębiorców o przyznaniu zwolnienia ze składek na ubezpieczenie społeczne za grudzień. Na razie przedsiębiorcy dostali tylko informację, że ich wniosek jest rozpatrywany i mogą „czynnie uczestniczyć w tym postępowaniu”, choć wielu z nich o wakacje składkowe wystąpiło już 1 listopada.
Zakład zapewnia, że już ponad 1,4 mln złożonych dotychczas wniosków o wakacje składkowe zostało przetworzonych, a na profile przedsiębiorców w PUE ZUS trafiło już ponad 1,32 mln zawiadomień o możliwości czynnego udziału w postępowaniu. Krytykę wzbudził fakt, że wnioski rozpatrywane są tak długo, a część ekspertów twierdzi, że informacje o wszczęciu postępowania to tylko gra na zwłokę.
Wnioski rozpatrujemy zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego – broni się ZUS.
Wakacje składkowe: ZUS zasłania się przepisami
ZUS tłumaczy, że z Kodeksu postępowania administracyjnego wynika, że organ administracji publicznej, jakim jest ZUS, zobowiązany jest zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania oraz o prawie płatnika do czynnego udziału w tym postępowaniu i możliwości udostępnienia dokumentacji zgromadzonej w systemie teleinformatycznym Zakładu. ZUS podkreśla, że są to prawa, a nie obowiązki płatnika.
Okazuje się, że około 90 proc. wniosków złożonych za grudzień jest poprawnych formalnie, a w przypadku wniosków za styczeń ten odsetek sięga nawet 95 proc. Wnioski, które przeszły poprawnie weryfikację formalną, są kierowane do weryfikacji merytorycznej pod kątem spełnienia warunków ustawowych niezbędnych do przyznania ulgi. W takim przypadku płatnicy już 18 grudnia mają otrzymać informację o zakończeniu postępowania administracyjnego oraz zwolnieniu z opłacania składek.
Dodatkowo płatnik otrzyma informację o zasadach wypełnienia dokumentów rozliczeniowych oraz zaświadczenie o udzielonej pomocy de minimis – wyjaśnia ZUS.
A co w przypadku konieczności wydania decyzji częściowej, czyli uwzględniającej wniosek płatnika tylko w części, lub decyzji odmawiającej wakacji składkowych? ZUS w takim przypadku zawiadomi płatników o zakończeniu postępowania. W zawiadomieniu tym znajdzie się informacja o możliwości „wypowiedzenia się” o zgromadzonej w ZUS-ie dokumentacji w terminie 7 dni od daty doręczenia tego zawiadomienia. Po upływie tego terminu ZUS wyda decyzję.
Więcej o ZUS-ie przeczytacie w tych tekstach:
Konieczność zasłaniania się przez ZUS Kodeksem postępowania administracyjnego w dużej mierze wynika z faktu, że wakacje składkowe zostały przygotowane w fatalny sposób. Z dość prostego w teorii mechanizmu zwolnienia ze składek zrobiono absurdalnie skomplikowaną i długotrwałą procedurę. Wnioski o wakacje składkowe można było składać od 1 listopada i wtedy okazało się, że formularz skonstruowano w taki sposób, jakby był elementem egzaminu państwowego dla doradców podatkowych.
Wnioskodawcę pytano o znajomość załączników do traktatów unijnych, a jeśli przedsiębiorca chciał scedować wypełnienie i złożenie wniosku na swojego księgowego, okazało się, że są tu poważne wątpliwości prawne, ponieważ składając wniosek, trzeba złożyć oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej.
W międzyczasie wyszła na jaw jeszcze jedna wpadka rządzących. Pomysłodawcy wakacji składkowych postarali się, by z tego przywileju skorzystali tylko „prawdziwi” przedsiębiorcy, a nie samozatrudnieni, ale obwarowanie to zostało zapisane tak niefortunnie, że wykluczono wiele osób, które od wielu lat pracują całkowicie na własny rachunek.
Termin płatności składek za grudzień
Rzecznik Stowarzyszenia Księgowych w Polsce Michał Hendryk w komentarzu dla Bizblog.pl zwraca uwagę, że obecna sytuacja, związana z opóźnieniami w wydawaniu decyzji przez ZUS, rodzi poważne konsekwencje dla przedsiębiorców.
Jak wiadomo, w listopadzie poprzez portal PUE ZUS wpłynęło ponad 1,3 miliona wniosków o wakacje składkowe. Przedsiębiorcy oczekiwali, że do połowy grudnia otrzymają jednoznaczne decyzje, które pozwolą im zaplanować swoje zobowiązania. Niestety, w odpowiedzi ZUS informuje jedynie o wszczęciu postępowania, nie wydając finalnych decyzji, co z oczywistych względów rodzi dalszą niepewność i utrudnia przygotowanie się do składania deklaracji rozliczeniowych za grudzień – pisze rzecznik SKwP w komentarzu dla Bizblog.pl.
Stowarzyszenia Księgowych w Polsce podkreśla, że brak decyzji w odpowiednim terminie może znacząco wpłynąć na organizację pracy przedsiębiorców i księgowych w styczniu, szczególnie w kontekście ograniczonego czasu pracy z powodu przerwy świąteczno-noworocznej. Dodaje, że otrzymanie pozytywnej decyzji będzie wiązało się z koniecznością rozliczania składek według specyficznych zasad – każda deklaracja wymagać będzie indywidualnego podejścia, zastosowania różnych kodów rozliczeniowych oraz przygotowania dodatkowej dokumentacji.