PIP i test pracodawcy. B2B to tykająca bomba
Od 1 stycznia 2026 r. Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) zyska nowe uprawnienia, które mogą diametralnie zmienić ryzyko związane z kontraktami B2B. Dowiedz się, na czym polegają i kto może znaleźć się pod ostrzałem.
Na czym polega nowa rola PIP?
Inspektorzy PIP mają co prawda szerokie kompetencje, jednak w poprzednich latach nie mogli m.in. dokonać przekwalifikowania B2B na umowę o pracę. Od 2026 roku mają zyskać nowe uprawnienie, dzięki któremu na mocy wydanej przez nich decyzji administracyjnej takie przekwalifikowanie będzie miało miejsce. W mediach wiele mówi się o tzw. „teście pracodawcy”, który w rzeczywistości będzie polegać na weryfikacji realiów współpracy pod kątem cech stosunku pracy.
Jakie kryteria będzie brać pod uwagę PIP, przeprowadzając „test pracodawcy”?
Podstawowym zadaniem PIP będzie zbadać faktyczny charakter współpracy, a nie tylko nazwę umowy. Kluczowe będą kryteria materialne, typowe dla stosunku pracy, czyli m.in.:
- podporządkowanie - jeśli pracodawca ustala czas pracy, określa cele lub metody pracy, to to może świadczyć o stosunku pracy,
- miejsce i czas pracy - stałe godziny, obowiązek obecności w biurze, kontrola czasu, to typowe cechy stosunku pracy,
- osobiste świadczenie pracy – jeśli współpracujący nie ma znaczącej autonomii, może to być sygnał stosunku pracy,
- ciągłość i regularność współpracy - długotrwała współpraca z jednym podmiotem zwiększa ryzyko, że to ukryty etat,
- ryzyko ekonomiczne – brak ryzyka to jeden z sygnałów pracy etatowej.
Oczywiście, w większości przypadków ocena kontraktu B2B wymaga przeprowadzenia wnikliwej kontroli. Zwłaszcza, że obecnie tego rodzaju umowy konstruuje się w taki sposób, aby na pierwszy rzut oka nie budziły podejrzeń.
Więcej wiadomości na temat rynku pracy można przeczytać poniżej:
Jak będzie wyglądać procedura kontroli i decyzji PIP?
Po zmianie uprawnień urzędników kontrole PIP mogą być dłuższe i bardziej wymagające dla przedsiębiorcy. Wszystko dlatego, że pracownicy będą musieli nie tylko rozpoznać stosunek pracy, ale też go udowodnić. Nowe uprawnienia to także większa odpowiedzialność, dlatego można spodziewać się po urzędnikach większej wnikliwości.
Jakie natomiast będą konsekwencje dla przedsiębiorców? Inspektor PIP po kontroli wyda decyzję administracyjną, w której stwierdzi istnienie stosunku pracy w miejsce B2B. Ma być ona natychmiast wykonalna, a więc od jej doręczenia przedsiębiorca powinien zacząć traktować kontraktora jak pracownika. W związku z tym ma obowiązek podpisać z nim stosowną umowę, odprowadzać na niego składki, zapewnić możliwość korzystania z uprawnień pracowniczych. Od decyzji PIP będzie przysługiwać odwołanie, ale same jej skutki w prawie pracy mają działać od razu.
Jak zabezpieczyć się przed „testem pracodawcy”?
Nowe uprawnienia PIP budzą szczególne obawy w branżach, gdzie B2B jest powszechne, w tym w sektorze IT, agencjach outsourcingowych, mediach, gastronomii, transporcie czy logistyce. Nie da się ukryć, że zakwestionowanie B2B to dla wielu firm ogromne koszty związane z obowiązkiem opłacania składek ZUS czy nawet korektą wcześniejszych deklaracji.
Aby ograniczyć ryzyko, przedsiębiorcy powinni już teraz przeanalizować wszystkie umowy B2B i cywilnoprawne pod kątem faktycznych warunków współpracy. Mogą też zawczasu przygotować dokumentację i argumenty, które mogą świadczyć o niezależności kontraktora.
Jeśli przedsiębiorca chce pozostać przy B2B, powinien rozważyć zmianę konstrukcji umów (np. wprowadzenie elastycznych warunków, ról konsultacyjnych), by zmniejszyć ryzyko zakwestionowania. Natomiast w niektórych przypadkach konieczna może okazać się zmiana formy współpracy, zwłaszcza jeśli kontrator nie akceptuje warunków B2B. Kontrole PIP często wszczynane są po uprzednim zgłoszeniu, którego może dokonać na przykład kontrator. Lepiej zatem dokładnie przyjrzeć się profilowi zatrudnienia w swojej firmie, niż ponosić ewentualne konsekwencje złych decyzji.
Od 1 stycznia 2026 r. Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) zyska nowe uprawnienia, które mogą diametralnie zmienić ryzyko związane z kontraktami B2B. Dowiedz się, na czym polegają i kto może znaleźć się pod ostrzałem.
Na czym polega nowa rola PIP?
Inspektorzy PIP mają co prawda szerokie kompetencje, jednak w poprzednich latach nie mogli m.in. dokonać przekwalifikowania B2B na umowę o pracę. Od 2026 roku mają zyskać nowe uprawnienie, dzięki któremu na mocy wydanej przez nich decyzji administracyjnej takie przekwalifikowanie będzie miało miejsce. W mediach wiele mówi się o tzw. „teście pracodawcy”, który w rzeczywistości będzie polegać na weryfikacji realiów współpracy pod kątem cech stosunku pracy.
Jakie kryteria będzie brać pod uwagę PIP, przeprowadzając „test pracodawcy”?
Podstawowym zadaniem PIP będzie zbadać faktyczny charakter współpracy, a nie tylko nazwę umowy. Kluczowe będą kryteria materialne, typowe dla stosunku pracy, czyli m.in.:
- podporządkowanie - jeśli pracodawca ustala czas pracy, określa cele lub metody pracy, to to może świadczyć o stosunku pracy,
- miejsce i czas pracy - stałe godziny, obowiązek obecności w biurze, kontrola czasu, to typowe cechy stosunku pracy,
- osobiste świadczenie pracy – jeśli współpracujący nie ma znaczącej autonomii, może to być sygnał stosunku pracy,
- ciągłość i regularność współpracy - długotrwała współpraca z jednym podmiotem zwiększa ryzyko, że to ukryty etat,
- ryzyko ekonomiczne – brak ryzyka to jeden z sygnałów pracy etatowej.
Oczywiście, w większości przypadków ocena kontraktu B2B wymaga przeprowadzenia wnikliwej kontroli. Zwłaszcza, że obecnie tego rodzaju umowy konstruuje się w taki sposób, aby na pierwszy rzut oka nie budziły podejrzeń.
Więcej wiadomości na temat rynku pracy można przeczytać poniżej:
Jak będzie wyglądać procedura kontroli i decyzji PIP?
Po zmianie uprawnień urzędników kontrole PIP mogą być dłuższe i bardziej wymagające dla przedsiębiorcy. Wszystko dlatego, że pracownicy będą musieli nie tylko rozpoznać stosunek pracy, ale też go udowodnić. Nowe uprawnienia to także większa odpowiedzialność, dlatego można spodziewać się po urzędnikach większej wnikliwości.
Jakie natomiast będą konsekwencje dla przedsiębiorców? Inspektor PIP po kontroli wyda decyzję administracyjną, w której stwierdzi istnienie stosunku pracy w miejsce B2B. Ma być ona natychmiast wykonalna, a więc od jej doręczenia przedsiębiorca powinien zacząć traktować kontraktora jak pracownika. W związku z tym ma obowiązek podpisać z nim stosowną umowę, odprowadzać na niego składki, zapewnić możliwość korzystania z uprawnień pracowniczych. Od decyzji PIP będzie przysługiwać odwołanie, ale same jej skutki w prawie pracy mają działać od razu.
Jak zabezpieczyć się przed „testem pracodawcy”?
Nowe uprawnienia PIP budzą szczególne obawy w branżach, gdzie B2B jest powszechne, w tym w sektorze IT, agencjach outsourcingowych, mediach, gastronomii, transporcie czy logistyce. Nie da się ukryć, że zakwestionowanie B2B to dla wielu firm ogromne koszty związane z obowiązkiem opłacania składek ZUS czy nawet korektą wcześniejszych deklaracji.
Aby ograniczyć ryzyko, przedsiębiorcy powinni już teraz przeanalizować wszystkie umowy B2B i cywilnoprawne pod kątem faktycznych warunków współpracy. Mogą też zawczasu przygotować dokumentację i argumenty, które mogą świadczyć o niezależności kontraktora.
Jeśli przedsiębiorca chce pozostać przy B2B, powinien rozważyć zmianę konstrukcji umów (np. wprowadzenie elastycznych warunków, ról konsultacyjnych), by zmniejszyć ryzyko zakwestionowania. Natomiast w niektórych przypadkach konieczna może okazać się zmiana formy współpracy, zwłaszcza jeśli kontrator nie akceptuje warunków B2B. Kontrole PIP często wszczynane są po uprzednim zgłoszeniu, którego może dokonać na przykład kontrator. Lepiej zatem dokładnie przyjrzeć się profilowi zatrudnienia w swojej firmie, niż ponosić ewentualne konsekwencje złych decyzji.
