ETS2 uderzy w Polskę. Eksperci: Polacy odczują to inaczej
Unijny system ETS mocno uderzył w węglową Polskę, a ETS2 – obejmujący budownictwo i transport – może utrwalić tę presję. Jednak – jak podkreślają eksperci T&A – środki z ETS2 mogą są szansą na transformację.
Dla wielu zmiany klimatu i globalne ocieplenie nawet nie byłby takie złe, gdyby nie unijny system handlu emisjami ETS, który wycenia wyemitowanie każdej tony CO2. Obecnie kosztuje ok. 70 euro. Stanowi przy okazji największą presję na cenę energii w cały czas węglowej Polsce. A na horyzoncie widać jeszcze większe zagrożenie, czyli system handlu emisjami ETS2.
Nowy system zacznie obowiązywać od 2027 r. i nałoży opłaty za emisję dwutlenku węgla na olej napędowy, benzynę i paliwa grzewcze (transport i budynki). Uzależnieni ciągle od gazu i węgla Polacy mają przez to cierpieć i jeszcze głębiej sięgać do swojej kieszeni. Ale Europejska Federacja Transportu i Środowiska (T&A), wbrew polskiej narracji, wskazuje też na nowe szanse, przy okazji ścinania emisji CO2.
ETS2 to warta 300 mld euro szansa na uwolnienie Europejczyków od drogiego importu ropy naftowej i zmniejszenie poziomu zanieczyszczeń pochodzących z pojazdów. Obawy społeczne są realne, ale można je rozwiązać poprzez redystrybucję części pieniędzy i wykorzystanie reszty na inwestycje w elektromobilność i transport publiczny - nie ma wątpliwości Federico Terreni, menedżer ds. polityk klimatycznych w T&E.
Emisja CO2: pieniądze z ETS2 i zielona infrastruktura
Najnowsze szacunki wskazują, że system handlu emisjami ETS2 może w latach 2026–2032 przynieść w sumie jakieś 300 mld euro przychodów. Jaki jest plan na te pieniądze? Swoje propozycje T&E przedstawił w najnowszym raporcie.
Obawy społeczne są realne, ale można je łatwo rozwiązać, redystrybuując część pieniędzy i przeznaczając resztę na inwestycje w mobilność elektryczną i transport współdzielony - czytamy w opracowaniu Europejskiej Federacji Transportu i Środowiska.
Więcej o emisji Co2 przeczytasz na Spider’s Web:
T&A proponuje przekierować połowę z tych 300 mld euro, pochodzących z handlu emisją CO2, dla osób o najniższych dochodach w poszczególnych krajach. Pozostałą zaś część najlepiej zainwestować w zieloną infrastrukturę. Jak czytamy w raporcie: takie wsparcie powinno objąć m.in. dotacje na przystępne cenowo samochody elektryczne, lepszy transport publiczny i infrastrukturę ładowania, a także na usługi współdzielonej mobilności, takie jak publiczne rowery, hulajnogi elektryczne i współdzielenie samochodów.
Dochody z ETS2 można by również wykorzystać do obniżenia innych podatków, takich jak opłaty za energię elektryczną lub podatki od pracy, chociaż zwykle bardziej korzystają na tym gospodarstwa domowe o średnich dochodach - zwraca uwagę T&A.
Stawka 55 euro za emitowanie tony CO2
T&A zwraca też uwagę, że przy okazji nadchodzącego debiutu systemu handlu emisjami ETS2, dobrze byłoby pochylić się nad reformą Rezerwy Stabilności Rynku UE. Cel jest jeden: utrzymanie ceny emisji CO2 na poziomie zbliżonym do 55 euro za tonę dwutlenku węgla.
Ceny ETS2 będą wysokie tylko wtedy, gdy inne polityki, takie jak normy emisji CO2 dla pojazdów na poziomie UE, środki na poziomie krajowym lub strefy zerowej emisji, zostaną opóźnione lub nie przyniosą rezultatów - przekonuje T&A.
Jednocześnie Komisja Europejska, zdaniem T&A, powinna w najbliższym czasie zaproponować ogłoszone przepisy dotyczące ekologicznych flot korporacyjnych i wprowadzić cele elektryfikacji dla dużych flot. A także uruchomić platformę UE dla taniego leasingu pojazdów elektrycznych, aby w ten sposób wesprzeć państwa członkowskie w ustanawianiu krajowych polityk leasingu socjalnego.
Osłabienie celów dotyczących emisji CO2 dla samochodów na rok 2025 wywrze presję wzrostową na ceny ETS2, co oznacza, że kluczowe jest utrzymanie celów dotyczących emisji CO2 dla samochodów na lata 2030–2035, aby zapobiec dalszym wzrostom cen w ETS2 - przestrzega raport T&A.
