Gospodarka

Gospodarczy krajobraz Polski w 2020 r. może wyglądać tak: stopy procentowe obniżone do 0,5 proc., a PKB spada o 3,6 proc. i to w podstawowym, a więc najbardziej prawdopodobnym scenariuszu. W tym czarnym polska gospodarka skurczy się aż o 5,6 proc. To najnowsze prognozy amerykańskiego banku Morgan Stanley. Nikt dotąd nie miał dla nas jeszcze aż tak złych wieści.

Francuzi są w „stanie wojny” i będą do upadłego bronić każdego przedsiębiorcy. Niemcy zapewniają pół biliona euro w formie gwarancji kredytowych. Wielka Brytania wyłoży 330 mld funtów na mały biznes, a Hiszpania uruchamia 200 mld euro w ramach pakietu ratunkowego, najwięcej od 40 lat.

W lutym 2020 r. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wzrosło o 1,1 proc. r/r do 6445,9 tys., a przeciętne miesięczne wynagrodzenie o 7,7 proc. r/r do 5330,48 zł – podał w środę GUS. Zatrudnienie było zgodne z oczekiwaniami, pensje zaskoczyły rynek, który spodziewał się o 0,7 proc, gorszego wyniku. To dane sprzed epidemii.

To, co do niedawna było domeną raczej teoretycznych sporów i dyskusji, za chwilę naprawdę będzie się działo. A my na bieżąco będziemy mogli obserwować efekty czegoś, co w tej chwili wygląda już na największy globalny program stymulacji gospodarczej naszych czasów.

WIG20 powrócił powyżej 1300 pkt. w wielkim stylu. Od otwarcia wtorkowej sesji indeks największych spółek na GPW zyskiwał nawet 6-7 proc. Giełdy europejskie wciąż były na niedużych, ale jednak minusach. Giełda w USA zaczęła dzień od wzrostów, ale po półgodzinie za oceanem było już czerwono. WIG i WIG20 wciąż utrzymywały się powyżej +4 proc.

Szykuje się kolejny burzliwy dzień na rynkach. Fed zdecydował się na radykalne cięcie stóp procentowych, dolar traci na wartości, podobnie jak giełdy w Azji, Europie i USA. Rekordy popularności bije za to frank szwajcarski, wpędzając kredytobiorców w poważne kłopoty.

Premier jutro przedstawi ten pakiet. Ja bym go nazwał gospodarczą bazooką – powiedział w poniedziałek prezes PFR, Paweł Borys, jeden z najbardziej zaufanych ludzi Mateusza Morawieckiego. Minister Finansów już w poniedziałek podpisał rozporządzenie w sprawie udzielania przez Bank Gospodarstwa Krajowego gwarancji spłaty kredytów dla mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich firm.

Zamiast zwolnić inflacja w lutym jeszcze bardziej przyśpieszyła. I tak w miejsce zapowiadanych przez resort rozwoju 4,2 proc. i 4,4 proc. prognozowanych przez ekonomistów, ceny poszły w górę aż o 4,7 proc., notując najwyższą dynamikę od listopada 2011 r. Czy po marcowym oblężeniu sklepów w związku z epidemią koronawirusa czeka nas jeszcze większy skok?

To, co dzieje się w czwartek na giełdzie w Nowym Jorku przypomina wydarzenia sprzed prawie 12 lat po upadku banku Lehman Brothers. Na otwarciu indeksy traciły po 7 proc. Po zawieszeniu notowań nie było lepiej i Amerykanie pociągnęli na dno Europę. W efekcie giełda w Warszawie odnotowała najgorszą sesję w historii. WIG20 stracił -13,3 proc.

Kolejki na niemal całą długość alejek sklepowych, puste półki, a nawet tajemnicze sygnały od kasjerów, że mają „blokadę na zamawianie niektórych towarów”. Na takie sceny w Biedronce, Kauflandzie, Lidlu i Makro natrafili dzisiaj blogerzy Spider's Web i nasi znajomi.

Jeszcze wczoraj na stole rządowego zespołu zarządzania kryzysowego leżały dwa możliwe rozwiązania: zamknięcie szkół w całym kraju albo stopniowo, w poszczególnych strefach. Po tym, jak liczba ofiar w związku z zachorowaniem na COVID-19 w Polsce urosła do 25 - premier Mateusz Morawiecki zdecydował się na pierwszy model postępowania.

Brytyjski bank centralny podjął we wtorek niespodziewaną decyzję o obcięciu stóp procentowych aż o pół punktu procentowego do zaledwie 0,25 proc. Taka interwencja ma zadziałać stymulująco na brytyjską gospodarkę, która zagrożona jest skutkami epidemii koronawirusa. Wcześniej awaryjne cięcia stóp przeprowadziły USA i Kanada, a kolejny może być Europejski Bank Centralny. A Polska? Rada Polityki Pieniężnej może być zmuszona zmienić zdanie i także zdecydować się na cięcia stóp.

Po poniedziałkowej wyprzedaży, giełdy odreagowywały notując w całej Europie wzrosty. Podobnie było w Warszawie, gdzie indeks największych spółek WIG20 od początku dnia zyskiwał ok. 1-1,5 proc. W drugiej połowie dnia sytuacja się zmieniła, indeksy zanurkowały pod kreskę, a złoty zaczął odrabiać straty. Wszystko wskazuje, że taka huśtawka potrwa dłużej.

Epidemia koronawirusa zaczyna odciskać coraz silniejsze piętno na sytuacji finansowej kredytobiorców, dlatego pojawiają się pomysły, jak im pomóc. Zawieszenie spłaty kredytów hipotecznych na obszarze całych Włoch ogłosiła we wtorek włoska wiceminister gospodarki Laura Castelli. Polskie Ministerstwo Finansów pracuje za to nad zwolnieniem frankowiczów z podatku dochodowego.

„Chcemy być odpowiedzialni, chcemy być mądrzy przed szkodą. W oparciu o zalecenia epidemiologów i GIS zdecydowaliśmy się na ten krok, który wprowadzają też Francja i Niemcy - które przyznają, że robią to za późno. My chcemy zapobiegać” – powiedział premier we wtorek, ogłaszając wprowadzenie całkowitego zakazu imprez masowych.

Akcje na warszawskiej giełdzie i złoty poleciały na złamanie karku. W ślad za notowaniami ropy naftowej i indeksami w Azji i Europie WIG20 zwalił się do najniższego poziomu od 11 lat, notując na otwarciu 6-proc. stratę. Głębokie spadki za oceanem, spowodowały, że zawieszono notowania na S&P.

Koronawirus na pewno nie jest jedynym powodem, ale z pewnością jest katalizatorem kryzysu, który w błyskawicznym tempie rozlewa się na całą światową gospodarkę. O tym, że mamy co najmniej powtórkę z 2008 roku, świadczy wiele czynników. Nowy argument właśnie dodała amerykańska giełda, która zawiesiła na 15 min notowania z powodu niekontrolowanej przeceny akcji tuż po otwarciu parkietu Wall Street. Po raz pierwszy od krachu w 2008 roku.

Eskalacja nastąpiła błyskawicznie. W piątek po południu Rosja ogłosiła szokującą dla krajów OPEC odmowę przyłączenia się do cięć produkcji ropy naftowej, brutalnie zrywając działający od 2016 r. pakt OPEC+. Decyzję Moskwy jako wypowiedzenie wojny naftowej odebrała Arabia Saudyjska i szybko zdecydowała o zalaniu światowego rynku tanim surowcem. Władimir Putin chciał utopić w taniej ropie amerykańskich producentów łupkowych, ale konsekwencje gospodarcze mogą być opłakane nie tylko dla Rosji.

Polska młodzież nie zna słowa „kryzys”, własność prywatna jest u nas święta, bezpieczeństwo prawne stało się znakiem firmowym Polski. I jeszcze te podatki, takie rozsądne i umiarkowane – tak o Polsce pisze popularny hiszpański portal. I wcale nie jest to ironia.

Najwyraźniej musi być dziurawy centralny magazyn rezerw węgla albo też w drodze do niego „czarne złoto” hurtowo wypada z wagonów. Jak inaczej wytłumaczyć fakt, że zaledwie w miesiąc zwały węgla urosły aż o przeszło milion ton, czyli najwięcej od 10 lat?