KPO

Pamiętacie awanturę o ekogroszek? Rząd chciał wprowadzić nowe normy jakości paliw i zmienić jego nazwę na groszek II, która już nie wprowadzałaby dłużej klientów w błąd. Ale po zmianie warty w resorcie trzeba było najpierw jak najszybciej dogadać się z Czechami w sprawie Turowa i te regulacje zepchnięto na boczny tor. Potem był kryzys energetyczny i zaczęło brakować w Polsce węgla. Rząd nie mógł więc zaostrzyć tych kryteriów zgodnie z zasadą, żeby Polacy palili prawie czym się da. Ale teraz los ekogroszku wydaje się jednak przesądzony. Przez Krajowy Plan Odbudowy.

Od lat na różne sposoby starano się przekonać rząd, że w takiej, a nie innej formie program Czyste Powietrze po prostu nie działa. Dopiero po paru latach posłuchano Komisję Europejską i Bank Światowy, aby włączyć w dystrybucję środków również banki komercyjnej oraz gminy. Teraz tę rządową inicjatywę, która ma pomagać w walce z brudnym i trującym powietrzem, czeka jednak prawdziwa rewolucja. I to nie jest tak, że w rządzie wreszcie przyznano rację ekspertom. Powód jest banalny: rozwój tego programu to jeden z kamieni milowych polskiego Krajowego Planu Odbudowy. Wszystko jasne?

Rząd przestraszył się nie na żarty tym, jak bardzo spada liczba urodzeń. Właśnie ogłosił, że dwukrotnie, czyli z 2,54 mld zł do 5,5 mld zł zwiększy budżet na tworzenie nowych miejsc w żłobkach. Ale zaraz, czy nie mieliśmy panicznie szukać oszczędności? Skąd te pieniądze? Determinacja, by ratować załamującą się demografię, była taka, że jeszcze miesiąc temu sfinansować miał to PFR, bo Unia ciągle nie chciała dać pieniędzy z KPO. W końcu PiS się jednak ugiął przed żądaniami UE i wiecie co? Tego samego ranka, kiedy okazało się, że po miesiącach przepychane droga po środki z KPO wolna, premier ogłasza wielką zmianę w programie Maluch+ i już dzieli skórę na niedźwiedziu.

Ponad 110 mld zł w formie bezzwrotnych grantów, a do tego ponad 50 mld zł w ramach tanich pożyczek. O takie pieniądze z Krajowego Kraju Odbudowy starał się premier Mateusz Morawiecki, ale do dziś Polska nie dostała ani centa z unijnej kasy. Jesteśmy jednak dziś o kroczek bliżej – Komisja Europejska przyjęła ustalenia operacyjne w sprawie wypłaty pieniędzy z KPO dla Polski. Kluczem do samej wypłaty będzie spełnienie kamieni milowych, a to łatwe z powodów politycznych nie będzie.

Niespodziewanie pojawiła się nadzieja dla modyfikacji zasady 10H jeszcze w tej kadencji Sejm i Senatu. To wydawało się niemożliwe po słowach prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego, który stwierdził, że każdy ma prawo spać, nie słuchając huku turbin. Ale rząd już nie może dłużej udawać, że nie potrzebuje pieniędzy z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) i musi szukać porozumienia z Brukselą. Ta niezmiennie żąda osiągnięcia ustalonych zresztą z Polską kamieni milowych. Jednym z nich jest uwolnienie lądowej energetyki wiatrowej.