Brudno, coraz brudniej. Polska bryluje w niechlubnym rankingu
Smog nie odpuszcza. W Polsce nie ma dnia, żeby normy dla pyłów zawieszonych PM2.5 i PM10 nie były przekroczone w 1000 i więcej procent. W dorocznym Światowym Raporcie Jakości Powietrza za 2024 r. od IQAir Polska też nie wypada najlepiej, zwłaszcza na tle Europy. Wśród miast z najbrudniejszym powietrzem w zeszłym roku najwyżej sklasyfikowanym reprezentantem biało-czerwonych jest przedstawiciel województwa śląskiego.
Jak wskazuje prowadzony na żywo ranking najbardziej zanieczyszczonych dużych miast na świecie - od wywodzącej się ze Szwajcarii międzynarodowej firmy IQAir - 12 marca Warszawa, stolica Polski zajmowała 7. miejsce. Na 10. pozycji znalazł się Wrocław. Co gorsza: w tym gronie nie było innych miast europejskich. Najwyżej notowany reprezentant Europy Zachodniej Berlin zajął 19. miejsce. Następnym miastem europejskim w kolejności był… Kraków, sklasyfikowany na 28. pozycji. Podium tego smogowego rankingu należało do Dhaki w Bangladeszu, Dehli w Indiach oraz Katmandu w Nepalu.
Tak wysokie pozycje polskich miast w rankingu najbrudniejszego powietrza nie dziwią. Biało-czerwoną flagę w tym zestawieniu widać bardzo często. A przecież to lista największych miast. W mniejszych niestety bywa jeszcze gorzej, o czym przekonują codzienne informacje od SMOG N.E.W.S. na platformie X. Mnożą się też apele od Rządowego Centrum Bezpieczeństwa o unikaniu aktywności na zewnątrz i wietrzeniu mieszkania. Bo smog dusi każdego dnia, jak Polska długa i szeroka.
Jakość powietrza cały czas pozostawia wiele do życzenia. To tylko przykłady z ostatnich dni: w Krotoszynie (województwo wielkopolskie) 11 marca normy dla pyłów zawieszonych PM2.5 przekroczone były o 1100 proc. (165 µg/m sześc.), a te dla pyłów PM10 - o 424 proc. (191 µg/m sześc.). Tego samego dnia w Niecieplinie (województwo mazowieckie) czujki smogowe wykazały przekroczenie 1132 proc. (170 µg/m sześc.) dla PM2.5 i 415 proc. (187 µg/m sześc). Dzień wcześniej w Pasłęku (województwo warmińsko-mazurskie) normy dla PM2.5 przekroczono o 1750 proc. (263 µg/m sześc.), a dla PM10 - o 601 proc. (271 µg/m sześc.).
Brudne powietrze w większości miast na świecie
Światło dzienne właśnie ujrzał najnowszy doroczny Światowy Raport Jakości Powietrza za 2024 r. od IQAir. Na potrzeby tego zestawienia naukowcy przeanalizowali dane z ponad 40000 stacji monitorowania jakości powietrza w 8954 lokalizacjach w 138 krajach, terytoriach i regionach. Wnioski nie są zbyt optymistyczne.
Łącznie 126 (91,3 proc.) ze 138 krajów i regionów przekroczyło roczną wartość graniczną WHO PM2,5 wynoszącą 5 µg/m sześc. - wskazuje IQAir.
Więcej o smogu przeczytasz na Spider’s Web:
W ubiegłym roku pięć krajów z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem to Czad, Bangladesz, Pakistan, Demokratyczna Republika Konga oraz Indie. Najbardziej brudnym z kolei obszarem metropolitalnym w 2024 r., ze średnim rocznym stężeniem PM2,5 wynoszącym 128,2 µg/m sześc., był Byrnihat w Indiach. Niestety, w sumie tylko 17 proc. światowych miast spełniało wytyczne WHO dotyczące zanieczyszczenia powietrza.
Dane o jakości powietrza ratują życie. Tworzą bardzo potrzebną świadomość, informują o decyzjach politycznych, kierują interwencjami w zakresie zdrowia publicznego i umożliwiają społecznościom podejmowanie działań w celu zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza i ochrony przyszłych pokoleń - przekonuje Frank Hammes, globalny dyrektor generalny IQAir.
Smog w ubiegłym roku najbardziej dał się we znaki w Orzeszu
W rankingu dla krajów i regionów najwyżej sklasyfikowanym reprezentantem Europy jest Bośnią i Hercegowina, zajmująca 29. miejsce. Na 44. miejscu jest Serbia, na 50. Czarnogóra. Polska jest na 75. miejscu. Mamy brudniejsze powietrze m.in. od Chorwatów, Węgrów, Czechów, Bułgarów, Greków, Ukraińców, Niemców, Belgów, Hiszpanów, Szwajcarów i Duńczyków. Najlepiej oddycha się na naszym kontynencie w Islandii, Estonii, Finlandii i Szwecji.
Czternaście krajów zgłosiło wzrost poziomów PM2,5, przy czym Węgry wykazały największy wzrost, wynoszący 1,3 μg/m sześc. Z kolei 23 kraje odnotowały spadki. Tylko dwa kraje — Islandia i Estonia — spełniły wytyczne WHO dotyczące jakości powietrza wynoszące 5,0 μg/m sześc. - czytamy w raporcie IQAir.
Wśród miast europejskich smog najbardziej daje się we znaki w Novi Pazar (Serbia), Bijelo Polje (Czarnogóra) i Pljevlja (Czarnogóra). Najwyżej sklasyfikowanym miastem z Polski w tym rankingu było Orzesze (województwo śląskie) - na 54. miejscu. Na 59. znalazł się Racibórz (województwo śląskie), a na 65. Zgierz (województwo łódzkie).
