Tysiące kotłów na pellet zawieszonych w Czystym Powietrzu. Co z dotacjami?
Nie milkną echa awantury, która wybuchła po tym, jak się okazało, że w ramach programu Czyste Powietrze cały czas dofinansowane są kotły, które mogą pełnić funkcje kopciuchów. Ministerstwo Klimatu i Środowiska robi krok w tył. Tylko czy to wystarczy?
Po zakończeniu zwieszenia programu Czystego Powietrza 31 marca br. ten system dotacji, wycelowany w lepszą jakość powietrza, miał działać już bez zarzuty. Niestety, ale mijają kolejne miesiące, a lista niedociągnięć tylko się wydłuża. Pal licho, jak dotyczy to statystyki programu, której praktycznie nie ma. Ostatnie miesięczne dane pochodzą z kwietnia 2025 r., a operator programu Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) nie potrafi racjonalnie wytłumaczyć tych opóźnień. Gorzej jak nieprawidłowości zaczynają stwarzać ryzyko konieczności zwrotu przyznanego dofinansowania. A tak stało się w przypadku nieszczelnej listy ZUM, na której znalazły się urządzenia grzewcze, które nigdy nie powinny tam trafić. Teraz Ministerstwo Klimatu i Środowiska (MKiŚ) stara się naprawić ten błąd.
W związku z podejrzeniami naruszeń, dotyczącymi braku zgodności z wymogami regulaminu Programu Czyste Powietrze, czasowo zawieszono wybrane kotły na pellet znajdujące się na Liście Zielonych Urządzeń i Materiałów (lista ZUM) - informuje resort.
Czyste Powietrze: kotły na pellet na cenzurowanym
Decyzję o zawieszeniu części kotłów na pellet podjął Instytut Ochrony Środowiska - Państwowy Instytut Badawczy (IOŚ-PIB) we współpracy z NFOŚiGW. Stało się tak po coraz liczniejszych sygnałach o tym, że wybrane kotły mogą umożliwiać instalację niedozwolonego elementu jakim jest ruszt awaryjny. A to daje techniczną możliwość przekształcenia swojego kotła w urządzenie wszystko palne, służące np. do spalania odpadów, węgla i paliw najgorszej jakości.
Zawieszenie dotyczy 31 pozycji na liście ZUM na 2561 kotłów, na których możliwe jest otrzymanie dofinansowania z NFOŚiGW - zaznacza resort klimatu i środowiska.
Więcej o Czystym Powietrzu przeczytasz w Bizblog:
MKiŚ podkreśla, że lista ZUM jest kluczowym narzędziem wspierającym realizację programu Czyste Powietrze i będzie na bieżąco aktualizowana w oparciu o wyniki weryfikacji technicznej i środowiskowej.
Producenci mają możliwość złożenia uzupełnionej dokumentacji oraz przedstawienia dodatkowych wyjaśnień w celu przywrócenia urządzeń na listę. Proces ten odbywa się zgodnie z zasadami transparentności i równego traktowania wszystkich podmiotów - informuje ministerstwo.
Zawieszone kotły: będzie trzeba zwracać dotacje?
Ekspertów cieszy taki ruch MKiŚ. Ale zwracają uwagę, że zareagowano dopiero wtedy, gdy okazało się, że skala zjawiska jest naprawdę spora i nie da się tego zamieść pod dywan.
Dziesiątki tysięcy kopciuchów sfinansowano już z programu Czyste Powietrze. Pytanie dlaczego podległy MKiŚ Instytut Ochrony Środowiska - operator listy ZUM - ich nie usuwał - zastanawia się w rozmowie z Bizblog.pl Andrzej Guła, współzałożyciel i lider Polskiego Alarmu Smogowego.
Guła zwraca uwagę, że nigdzie nie można znaleźć listy tych zawieszonych na liście ZUM kotłów. A przecież, jak przekonuje, to powinna być szeroko promowana informacja przez NFOŚiGW.
Ciekawe, ile łącznie sztuk tych zawieszonych kotłów już sfinansowali z programu Czyste Powietrze. Jeśli nie są w stanie na to pytanie odpowiedzieć, to znaczy, że system informatyczny dalej nie działa - przekonuje Andrzej Guła.
Zapytaliśmy o to NFOŚiGW. Dopytujemy też, czy właściciele zawieszonych kotłów nie będą przypadkiem proszeni o zwrot wcześniej przyznanej dotacji. Czekamy na odpowiedzi. Na razie wiadomo jedynie, że czeka nas zmiana regulaminu listy ZUM. Wprowadzone mają być dodatkowe mechanizmy zabezpieczające przed wpisywaniem urządzeń, które nie spełniają wymogów programu Czyste Powietrze.
