Zarząd, B2B i ZUS? Tu najłatwiej o kosztowny błąd
Rozliczanie składek ZUS członków zarządu i prokurentów to skomplikowany temat. Dowiedz się, jak prawidłowo je naliczać i odprowadzać, oraz od czego zależeć będzie ich wysokość!
Kim są członkowie zarządu i prokurenci?
Na początek warto wyjaśnić, kim są członkowie zarządu i prokurenci oraz jakie funkcje pełnią w spółce. Członek zarządu to osoba powołana do kierowania sprawami spółki kapitałowej. Podejmuje on kluczowe decyzje dotyczące działalności podmiotu. Z kolei prokurent to pełnomocnik przedsiębiorcy (lub spółki), któremu udzielono tzw. prokury. Jest to specjalne pełnomocnictwo handlowe, często stosowane w większych przedsiębiorstwach i spółkach.
W kontekście ubezpieczeń społecznych istotne jest, że obie te funkcje mogą być wykonywane:
- na podstawie umowy o pracę,
- na podstawie umowy cywilnoprawnej,
- na mocy aktu powołania.
Obowiązek opłacania składek ZUS od członków zarządu i prokurentów
Samo powołanie do zarządu czy na prokurenta jako fakturze pełnienia funkcji nie rodzi obowiązku opłacania składek społecznych ZUS, jeśli nie ma formalnego stosunku pracy ani innego tytułu do ubezpieczenia. Oznacza to, że jeżeli członek zarządu / prokurent wykonuje swoje obowiązki jedynie na podstawie aktu powołania i nie prowadzi działalności gospodarczej, to nie musi opłacać składek społecznych ZUS z tego tytułu. Problem w tym, że często członkowie zarządów są zatrudniani na umowę o pracę lub umowy cywilnoprawne. Wtedy obowiązek opłacenia składek społecznych i zdrowotnej powstaje na takich samych zasadach jak dla zwykłych pracowników.
Czytaj więcej w Bizblogu porad prawnych
Członek zarządu, który prowadzi działalność gospodarczą, traktowany jest jako przedsiębiorca i musi opłacać pełne składki ZUS. W takiej sytuacji nie ma on możliwości skorzystać z preferencyjnego ZUS, zatem obciążenia z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne będą spore. W 2026 roku składki ZUS ponownie wzrosną ze względu na wzrost prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia i wyniosą:
- 1 926,77 zł miesięcznie składek na ubezpieczenie społeczne,
- 432,54 zł lub więcej składki zdrowotnej, której kwota zależy od dochodu.
Prokurent lub członek zarządu, który jednocześnie jest przedsiębiorcą, zapłaci każdego miesiąca co najmniej 2359,31 zł i to przy założeniu, że osiąga dochód w kwocie wynagrodzenia minimalnego. W przeciwnym razie obciążenia wynoszą nawet kilka tysięcy złotych.
Składka zdrowotna dla prokurentów i członków zarządu
Od 1 stycznia 2022 roku członkowie zarządu i prokurenci, którzy otrzymują wynagrodzenie z tytułu pełnienia swoich funkcji, podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu. Zasada ta obowiązuje, nawet jeśli nie są oni objęci obowiązkiem ubezpieczeń społecznych. Podstawą wymiaru składki zdrowotnej jest wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji (czyli wynagrodzenie członka zarządu lub prokurenta zawarte w umowie lub rzeczywiście wypłacone).
Wyjątkiem jest sytuacja, w której wynagrodzenie z tytułu pełnienia tych funkcji będzie bardzo niskie. Przepisy w obecnym kształcie przewidują próg w kwocie 6000 zł rocznie, poniżej którego obowiązek składkowy nie występuje.
Terminy płatności składek za członków zarządu i prokurentów w 2026 roku
W 2026 roku nie zmieniają się terminy dotyczące opłacania składek ZUS. Deklaracje i zgłoszenia muszą być złożone w ciągu 7 dni od powstania tytułu do ubezpieczeń. Natomiast termin płatności składek ZUS to 15. dzień miesiąca następującego po miesiącu, za który odprowadzane są składki. Jest to tożsamy z tym, który obowiązuje w przypadku składek ZUS za pracowników.
