Więźniowie z bloków bez wind doczekali się zmian. Nowa ustawa już gotowa
Rząd chce wprowadzić najem senioralny, który pozwoli osobom 60+ zamienić mieszkanie na wyższym piętrze bez windy na lokal z zasobu gminy na parterze lub w budynku z windą. Ma to działać trochę jak pierwotne Airbnb – starsza osoba, która ma mieszkanie w bloku bez windy, udostępnia je gminie, a w zamian dostaje mieszkanie komunalne z dostępem nawet na wózku inwalidzkim.
W Rządowym Centrum Legislacji opublikowano uzasadnienie do projektu ustawy, która ma wprowadzić nową formę wsparcia dla osób starszych. Chodzi o najem senioralny – rozwiązanie skierowane do osób po 60. roku życia, które mieszkają na wyższych piętrach w budynkach bez wind. Przepisy te mają poprawić warunki życia osób z ograniczoną mobilnością.
Na czym polega problem więźniów czwartego piętra?
Główny problem dotyczy tak zwanych więźniów czwartego piętra, czyli osób, które z powodu stanu zdrowia i barier architektonicznych mają trudności w opuszczaniu mieszkania na wyższych piętrach w blokach bez windy. Nowa ustawa ma im dać możliwość zamiany lokalu na mieszkanie bardziej dostępne – na parterze lub w budynku z windą. Nie trzeba będzie spełniać żadnego kryterium dochodowego.
Projektowane zmiany obejmują wprowadzenie umowy najmu senioralnego lokalu jako nowego rozwiązania mającego zapewnić osobom starszym, samodzielnie zamieszkującym w lokalach położonych na wyższych kondygnacjach budynków niewyposażonych w windy, możliwość przeniesienia się do przestrzeni, która nie będzie ograniczać ich samodzielności — czytamy w uzasadnieniu.
Mechanizm polega na tym, że senior zawiera z gminą umowę najmu swojego dotychczasowego mieszkania i jednocześnie podpisuje umowę najmu lokalu komunalnego. Dzięki temu gmina zyskuje lokal, który może podnajmować innym osobom z listy oczekujących. Senior zaś zyskuje mieszkanie, które ułatwia mu codzienne funkcjonowanie.
Więcej o nieruchomościach przeczytacie w tych tekstach:
Projekt przewiduje też rozwiązania dotyczące wypowiadania umów. Senior będzie mógł w każdej chwili zakończyć najem swojego mieszkania, a wtedy równocześnie przestanie obowiązywać umowa najmu senioralnego. Terminy wypowiedzenia obu umów mają być ze sobą zsynchronizowane, aby uniknąć niejasności.
Społeczeństwo szybko się starzeje
Nowe przepisy regulują również zasady podnajmu mieszkań seniorów. Gmina będzie mogła wynajmować je na czas oznaczony lub bezterminowo, ale w razie rozwiązania umowy z seniorem, także umowa z lokatorem podnajmowanego mieszkania zostanie rozwiązana. Co istotne, wyłączono tu przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące przejmowania umowy najmu po śmierci najemcy.
Autorzy przepisów podkreślają, że zmiany mają znaczenie w kontekście starzenia się społeczeństwa. Według danych GUS-u osoby po 60. roku życia to dziś ponad 26 proc. populacji, czyli niemal 10 mln Polaków. Do 2050 r. odsetek ten może sięgnąć około 40 proc., co sprawia, że problem dostępności mieszkań dla seniorów będzie coraz poważniejszy.
Nowe regulacje mają wejść w życie od 1 stycznia 2026 r. Projekt nie wymaga konsultacji z instytucjami unijnymi, bo dotyczy wyłącznie prawa krajowego. Rząd liczy, że umowa najmu senioralnego stanie się realnym wsparciem dla osób starszych i jednocześnie pozwoli lepiej wykorzystać istniejące zasoby gminnych mieszkań.
