Tajemnica przedsiębiorstwa – jak ją chronić i co grozi za jej ujawnienie?
Tajemnica przedsiębiorstwa to informacje, które nie mogą ujrzeć światła dziennego. Zapewniają przewagę nad konkurencją i stanowią swoisty atut firmy. Jednak aby je ochronić, przedsiębiorca musi podjąć odpowiednie kroki.
Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji definiuje tajemnicę przedsiębiorstwa jako informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne i inne, które posiadają wartość gospodarczą. W praktyce mogą być to:
- dane dotyczące procesu produkcji,
- charakterystyka użytkowanych maszyn i urządzeń,
- receptury,
- bazy klientów i inne bazy danych,
- stosowne w produkcji proporcje.
Przy czym, aby informacje mogły stać się tajemnicą przedsiębiorstwa, muszą być poufne, a właściciel firmy ma obowiązek podjąć działania mające na celu ich ochronę. Zatem podanie danych do wiadomości publicznej skutkuje tym, że nie stanowią one tajemnicy przedsiębiorstwa. Podobnie jak niezobowiązanie pracowników do nieutajniania informacji.
Naruszyć tajemnicę przedsiębiorstwa może każdy, kto uzyska dostęp do danych, a więc pracownicy, osoby zatrudnione na umowę zlecenie, współpracownicy (z którymi podpisaliśmy kontrakt B2B), a nawet partnerzy biznesowi i klienci.
Jak zastrzec tajemnicę przedsiębiorstwa?
Jak już wiadomo, przedsiębiorca musi podjąć pewne działania, aby chronić tajemnicę przedsiębiorstwa. W odniesieniu do niektórych danych może postarać się np. ustanowić patent, jednak nie zawsze jest to możliwe. Sama procedura patentowa jest zresztą skomplikowana i kosztowna, dlatego mali przedsiębiorcy zwykle nie mają zdolności, by ją rozpocząć.
Jak zatem chronić tajemnicę przedsiębiorstwa? Przede wszystkim należy zawęzić krąg osób, które mają stały dostęp do informacji. Dokumenty, które zawierają dane poufne, powinny być przechowywane tak, aby nikt niepowołany nie mógł do nich zajrzeć. Najważniejsze jednak z punktu widzenia przedsiębiorcy jako pracodawcy jest podpisanie umowy o zachowaniu poufności, inaczej nazywaną klauzulą poufności. Pracownik zobowiązuje się w niej nie upubliczniać danych, do których ma dostęp, wykonując obowiązki zawodowe.
Dobrym rozwiązaniem jest też zawieranie umów o zakazie konkurencji. Mają one nieco inny charakter niż klauzula poufności, a zarazem stanowią jej uzupełnienie.
Warto też wprowadzić procedury ochrony informacji, które przejawiają się np. w:
- porządkowaniu dokumentów zawierających dane chronione,
- odpowiednim pieczętowaniu dokumentów poufnych,
- monitorowaniu dostępu do danych,
- stosowaniu i aktualizowaniu haseł dostępu.
Co grozi za naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa?
Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa nosi znamiona nieuczciwej konkurencji. W takim przypadku przedsiębiorca może żądać:
- zaniechania działań niedozwolonych,
- usunięcia skutków działań niedozwolonych,
- naprawy wyrządzonej szkody,
- złożenia oświadczenia woli o odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie,
- wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści.
Ponadto w ramach rekompensaty można domagać się zasądzenia sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego.
Więcej poradników znajdziesz na Bizblog.pl:
Jak chronić wyjawioną tajemnicę przedsiębiorstwa?
Praktyka pokazuje, że wyjawienie tajemnicy przedsiębiorstwa dotyczy najczęściej byłych pracowników lub współpracowników. Dlatego tak ważne jest zawieranie umowy o zachowanie poufności, w której określone są kary za złamanie zapisów. Z drugiej strony, rekompensata pieniężna lub przeprosiny niewiele dają, gdy cenne informacje dostaną się w ręce konkurencji. Co można zrobić w takiej sytuacji?
Przede wszystkim należy pokazać firmie konkurencyjnej, że uzyskane przez nią dane zostały objęte ochroną. Warto skierować w stronę właścicieli odpowiednie pisma, w których sprawa zostanie jasno wyjaśniona. Jeśli takie działanie nie przyniesie oczekiwanych skutków, swoich praw można będzie dochodzić na drodze sądowej. Z punktu widzenia przedsiębiorcy najważniejsze jest bowiem, by informacje nie zostały wykorzystane przeciwko niemu.
