Składki ZUS dla małych przedsiębiorców. Jak obliczać i płacić, żeby nie mieć zaległości

Z ulgi na start można korzystać przez pierwsze sześć miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej. W praktyce, jeśli założysz firmę na przykład drugiego dnia miesiąca, będziesz mógł korzystać z preferencji przez siedem miesięcy (termin liczy się w pełnych miesiącach). Przedsiębiorca opłaca wtedy jedynie składkę na ubezpieczenie zdrowotne, której wysokość zależy od dochodu.

Do preferencyjnego ZUS-u przedsiębiorcy mają prawo przez kolejne 24 miesiące prowadzenia działalności. Podstawa składek na ubezpieczenie społeczne stanowi 30 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia – w 2025 roku jest to kwota 1 399,80 zł. Przedsiębiorca ma prawo przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Składki przy preferencyjnym ZUS-ie wynoszą:

W ciągu kolejnych 36 miesięcy prowadzenia działalności przedsiębiorcy mogą opłacać ZUS w ramach tzw. Małego ZUS Plus, o ile ich przychód w poprzednim roku podatkowym nie przekroczył 120 000 zł. Podstawą naliczenia składek jest przeciętny miesięczny dochód z poprzedniego roku kalendarzowego. Przy czym podstawa wymiaru nie może być niższa niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia ani wyższa niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Mały ZUS Plus jest ograniczony czasowo. Można z niego korzystać w ciągu 36 miesięcy w okresie 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej. Po tym czasie istnieje możliwość ponownej rejestracji do Małego ZUS Plus, a tym samym opłacania składek na preferencyjnych warunkach.

Będąc na ZUS-ie preferencyjnym i Małym ZUS Plus, przedsiębiorca ma obowiązek opłacać składkę zdrowotną. Jej wysokość zależy od uzyskanego dochodu oraz przyjętej w danym roku formy opodatkowania.

Przedsiębiorcy, którzy nie mają prawa do składek preferencyjnych, muszą opłacać ZUS na zwykłych warunkach. Przy czym nie ma tutaj znaczenia skala działalności. Składki ZUS za 2025 rok wynoszą:

Jak podaje ZUS, w I półroczu 2024 roku zaległości w opłacaniu składek miało blisko 622,3 tys. płatników. Eksperci komentują, że liczba zadłużonych wobec ZUS spada, ale nadal jest wysoka. Co to oznacza dla ubezpieczonych? Na przykład brak prawa do zasiłku chorobowe w niektórych sytuacjach. Długotrwałe nieopłacanie składek może wiązać się z koniecznością egzekucji na drodze sądowej.

Przypomnijmy, że składki ZUS przedsiębiorca opłaca do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który są należne. Na przykład składki za styczeń opłacamy do 20. lutego.

Składki na ubezpieczenie społeczne obliczamy od przyjętej na dany rok podstawy. Przy czym może być ona zmienna, jeśli przedsiębiorca z ZUS preferencyjnego przechodzi na Mały ZUS Plus.

Więcej o działalności gospodarczej przeczytasz na Bizblog.pl:

W 2025 roku nie wprowadzono zmian, które miałyby realny wpływ na obniżenie składek ZUS dla drobnych przedsiębiorców. Rządzący zapowiadają m.in. zmiany w sposobie obliczania i odliczania od podstawy opodatkowania składki zdrowotnej, a także dobrowolną składkę na ubezpieczenie społeczne. Niemniej jednak szczegóły nie są bliżej znane, dlatego póki co nie warto przywiązywać się do tych propozycji. Jedyna korzyść, która obowiązuje od 1 stycznia 2025 roku, dotyczy zniesienia obowiązku naliczania składki zdrowotnej od sprzedaży środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.