Przyszłość turystyki 2025. Wszystko zależy od złotego
Branża turystyczna uzależniona jest od wielu czynników zewnętrznych. To czy w danym roku będą liczyć zyski, czy straty zależne jest między innymi od kursów walut, sytuacji gospodarczej w Polsce, ale także gospodarek krajów, do których wyjazdy są organizowane.
Według danych Turystyka.rp.pl i Instytutu Badań Rynku Turystycznego Traveldata ubiegły rok przyniósł rekordowe zyski i ponad 8,7 mln klientów biur podróży. Jest to jednak biznes niskomarżowy, bo na jednym kliencie biura zarobiły średnio 138 zł (niecałe 10 zł mniej niż w rekordowym 2023). Straty odrabiane są z kolei latami. To działalność o tyle ryzykowna, że powodzenie zależy nie tylko od oferty i czynników wewnętrznych, ale często kwestii zupełnie niezależnych od firmy.
Rynek usług turystycznych jest ściśle związany z kondycją gospodarek, kursami walut i inflacją. To nie tylko kwestia rezerwowania lotów czy hoteli na kilka miesięcy przed, ale także na przykład cen paliwa do samolotów, które są uzależnione od kursu dolara. Oznacza to, że na ceny wakacyjnych wycieczek dla polskich konsumentów wpływ ma również na przykład geopolityka – tłumaczy Benjamin Avraham, prezes fintechu Okoora ułatwiającego firmom planowanie i zarządzanie międzywalutowymi transakcjami.
Tak wygląda współpraca biur podróży z liniami lotniczymi i hotelami
Eksperci zauważają, że działalność biur podróży jest tak ryzykowna, ponieważ rezerwacje hoteli, przelotów i usług lokalnych przez biura podróży dokonywane są z dużym wyprzedzeniem. Dodatkowo podpisując kontrakty na kolejne sezony, konieczna jest rezerwacja konkretnej liczby miejsc na cały sezon z góry zarówno w hotelach, jak i w samolotach.
W praktyce oznacza to, że biuro nie może wykupić w linii lotniczej tylko kilku czarterów i zrobić tego dopiero po zapełnieniu listy pasażerów, ale konieczne jest zarezerwowanie na przykład stałego połączenia raz w tygodniu. Z hotelami z kolei umowy podpisywane są z reguły na liczbę pokoi na cały sezon, co oznacza, że są one opłacane niezależnie od ich realnego wykorzystania. Istnieje także sposób rezerwacji na zasadzie allotmentu, gdzie zapłata odbywa się tylko za wykorzystane pokoje, o ile ich zwrot nastąpi odpowiednio wcześniej – wspomina Benjamin Avraham.
Stwierdza też, że to właśnie konieczność rezerwacji usług na kilka miesięcy przed sezonem połączona z brakiem możliwości dokładnego oszacowania popytu oraz innych zmiennych sprawia, że biura podróży są biznesami niskomarżowymi. Przed pandemią marża dużych biur podróży wynosiła ok. 2-3 proc. W kontekście rentowności, wbrew pozorom, przodują o wiele mniejsze firmy, głównie trudniące się organizowaniem wyjazdów dla niewielkich grup turystów w najdalsze rejony świata, co jest obciążone mniejszym ryzykiem niż czarterowa turystyka masowa.
Więcej wiadomości na temat biznesu można przeczytać poniżej:
Kursy walut mocno wpływają na biura podróży
Dla klienta sprawa jest prosta, podczas zakupu wycieczki z biurem podróży płaci w złotówkach, a ustalona cena jest ostateczną. Z perspektywy operatora sytuacja wygląda zgoła inaczej. W zależności od firmy i indywidualnych ustaleń z kontrahentami zazwyczaj koszt rezerwacji w biurach podróży osiąga do 30 proc. ceny całej wycieczki i nie podlega zwrotowi, ponieważ kwota ta przekazywana jest partnerom.
Przykładem jest klient, który 11 listopada 2024 zarezerwował wycieczkę na czerwiec 2025, której koszt dla operatora (loty, hotel itp.) to 2000 euro. Kurs tego dnia wyniósł 4,36, więc cały przewidywany koszt to 8720 zł. Przy rezerwacji wniesiona została opłata rezerwacyjna 600 euro (2616 zł). Według umowy do 9 maja klient musiał wpłacić całość kwoty za wyjazd, czyli marżę biura + pozostałe 1400 euro kosztów – mówi Benjamin Avraham.
I dodaje, że akurat w tym dniu kurs euro wynosił już tylko 4,23, co oznacza, że po przeliczeniu pozostałe koszty wyniosły 5922 zł. Łączny koszt organizacji wycieczki to zatem 8538 zł, a nie jak przewidywano 8720 zł. Biuro podróży, poza ustaloną wcześniej marżą, zyskało również umocnieniu polskiej waluty.
Jego zdaniem taka sytuacja możliwa jest dzięki utrzymującemu się od dłuższego czasu silnemu złotemu, który służy touroperatorom. Może jednak odwrócić się w przypadku osłabienia polskiej waluty. Biorąc pod uwagę kilkuletnie straty związane z pandemią, obecna sytuacja pozwala jednak raczej je nadrobić, niż się wzbogacić.
Ze względu na charakter swojej działalności, biura podróży są zmuszone do dokonywania wielu ryzykownych decyzji z dużym wyprzedzeniem, szacując popyt na dane usługi i ich ceny. Mimo że obecnie złoty znajduje się na jednym z najwyższych poziomów względem euro i dolara od 2008 roku, to biura, które wcześniej podpisały umowy z zagranicznymi partnerami, nie zawsze mogą z tej sytuacji skorzystać – twierdzi Benjamin Avraham, z fintechu Okoora.
W jego ocenie, jeśli wcześniej uiściły zaliczki lub całość w mniej korzystnym kursie, silny złoty nie przyniesie im wymiernych korzyści. Mocny złoty sprzyja zakupom usług zagranicznych, ale sytuacja na rynku walut nigdy nie utrzymuje się na stałym poziomie przez długi czas.
Ekspert zwraca uwagę na to, że choć na początku roku przewidywano koniec hossy i osłabienie złotego, na półmetku 2025 r. próżno szukać oznak odwrócenia trendu. Obecna mediana prognoz (które wciąż są dość zachowawcze) zakłada, że pod koniec 3. kwartału, przypadającego na koniec sezonu turystycznego, koszt 1 euro wyniesie 4,24 zł, czyli mniej więcej tyle, co obecnie. Jeśli tak się wydarzy, w tym sezonie branży turystycznej nie grożą straty związane z przewalutowaniami.
Niezależnie od kursów walut organizatorzy wyjazdów nie są skazani na bezwiedne poddawanie się sytuacji rynkowej. Mogą oni świadomie zarządzać ryzykiem walutowym, np. poprzez transakcje forward, dzięki którym transakcje wymiany mogą być ustalane w najkorzystniejszym czasie. Sprawne zarządzanie ryzykiem jest podstawą w tej branży, a współczesne rozwiązania oparte na automatyzacji pozwalają odzyskać kontrolę – podsumowuje Avraham z Okoora.
