Czym jest marża odsetkowa? To przez nią Polacy mają najdroższe kredyty w UE
Marża odsetkowa, jaką odnotowują polskie banki, jest najwyższa w całej Europie. Oznacza to tyle, że mamy najdroższe kredyty. Ale czym właściwie jest marża odsetkowa? Sprawdź.
Co to jest marża odsetkowa?
Marża w ogólnym ujęciu stanowi różnicę między ceną sprzedaży danego dobra a kosztami związanymi z jego zakupem. Najczęściej mówi się o niej w branży handlowej, jednak dotyczy także banków – w tym przypadku chodzi o marżę odsetkową. W uproszczeniu można powiedzieć, że jest to różnica między tym, co banki pobierają od klientów, a tym, ile im wypłacają.
Bank to instytucja, która zajmuje się m.in. sprzedażą kredytów. Jednocześnie, aby móc pozwolić sobie na ten swoisty „handel”, musi najpierw pozyskać na to środki. A te pochodzą z np. z lokat oferowanych klientom. Marża odsetkowa stanowi różnicę między dochodami z odsetek wypracowanymi przez banki, a ich kosztami odsetkowymi.
Wskaźnik marży odsetkowej – do pomiaru efektywności finansowej banku
Wskaźnik marży odsetkowej służy do oceny efektywności finansowej banku w danym okresie. Wzór wygląda następująco:
Wskaźnik marży odsetkowej = wynik odsetkowy/aktywa odsetkowe
Banki publikują też wybrane wskaźniki analizy finansowej na swoich stronach internetowych, jednak porównywanie ich stanowi pewne ryzyko. Nie mamy pewności, jakie elementy wzięto pod uwagę przy obliczeniach, a każdy z nich może być istotny dla ostatecznego wyniku.
Więcej o bankach na Bizblog.pl:
Nisko oprocentowane lokaty i wysoko oprocentowane kredyty
Marża odsetkowa jest pewnym wskaźnikiem, który pozwala określić efektywność banku. Im wyższa, tym więcej instytucja zarobiła. Ale aby otrzymać satysfakcjonujący wynik, trzeba oferować albo niskooprocentowane lokaty, albo wysokooprocentowane kredyty (najlepiej hipoteczne, ponieważ te spłacane są latami). A najlepiej jedno i drugie jednocześnie.
Marżę odsetkową można obliczyć na podstawie danych historycznych, ale też można ją prognozować. W jej szacowaniu najważniejsze jest uwzględnienie nie tylko wyników, ale też akceptowanego przez klientów oprocentowania. Wyobraź sobie, że próbujesz sprzedać jakiś produkt – jeśli ktoś zaoferuje ci zbyt niską kwotę, będziesz szukał innego nabywcy. Tak samo jest z lokatami. Jeśli ich oprocentowanie jest zbyt niskie, szukany produktów inwestycyjnych, które zapewnią nam większy zysk. Zasada ta odnosi się też do kredytów. Jeśli znajdziesz się po drugiej stronie i będziesz chciał kupić produkt, poszukasz sprzedawcy, który zaoferuje ci atrakcyjną cenę. Jeżeli koszty kredytu będą za wysokie, bank zniechęci potencjalnych klientów.
Marża odsetkowa polskich banków
Polskie banki odnotowują zaskakująco wysokie marże odsetkowe. Różnica między oprocentowaniem kredytów mieszkaniowych a lokat to 3,3 pp. na korzyść banków. Podobne, ale nieco niższe wartości zaobserwowano w krajach nadbałtyckich. Najniższe marże odsetkowe odnotowują natomiast banki francuskie, czeskie i słowackie. Co to oznacza dla klientów? W Polsce średnie oprocentowanie lokaty wynosiło w 2023 roku 4,3 proc. To więcej niż średnia dla strefy euro, która wynosiła 3,2 proc. Zatem w Polsce mamy słabo oprocentowane lokaty (choć i tak lepiej, niż w innych krajach UE) i bardzo drogie kredyty.
Co robią banki, gdy marża odsetkowa maleje?
Banki zainteresowane są utrzymaniem marży odsetkowej na jak najwyższym poziomie. Co zatem robią, gdy zaczyna spadać? Teoretycznie mogą zwiększyć stopy procentowe, jednak w praktyce najczęściej poszukują nieodsetkowych źródeł przychodów. Aby uzyskać większe stopy zwrotu, decydują się na ryzykowne działania.
