BNPL rośnie w siłę. Sprawdź, jak nie stracić kontroli nad długiem
Płatność odroczona to dla wielu konsumentów doskonały sposób na podreperowanie budżetu. Ale w dłuższej perspektywie może prowadzić do poważnych problemów finansowych. Dowiedz się, jak kupować mądrze, korzystając z opcji „buy now, pay later”.
Jak działa usługa „buy now, pay later”?
Usługa „kup teraz, zapłać później” (buy now, pay later – BNPL) umożliwia dokonanie zakupu bez natychmiastowego obciążania konta. Za produkty lub usługi możesz zapłacić, w zależności od wybranej platformy, w ciągu 14-30 dni. Dzięki temu nie musisz pożyczać pieniędzy od znajomych czy banku, aby sfinansować wydatki. Ponadto usługa na ogół jest bezpłatna, zatem finalnie płacisz tyle, ile kosztował zamówiony towar.
W praktyce usługa BNPL to kredyt konsumencki, w przypadku którego to operator finansuje twoje zakupy. Sprzedawca nie czeka na płatność, ty nie czekasz na towar – a więc teoretycznie wszystko jest w porządku. Trzeba jednak pamiętać, że BNPL to zobowiązanie wymagające terminowej spłaty. Płatność odroczoną można co prawda przekształcić w kredyt ratalny, ale pociąga to za sobą określone w umowie koszty.
Jak BNPL zmienia zwyczaje zakupowe Polaków?
Czasy, w których czekaliśmy do wypłaty, aby pozwolić kupić mniej lub bardziej potrzebne rzeczy, minęły bezpowrotnie. Dzięki BNPL możesz kupować niezależnie od tego, czy masz pieniądze na koncie. Takie rozwiązanie jest nie tylko wygodne, ale też zachęca do wzmożonej konsumpcji. A Polacy chętnie z niego korzystają – jak pokazują dane Intrum, jeden na trzech konsumentów finansuje zakupy długiem. Średnia kwota kredytu BNPL na jedną osobę wynosi 695 zł, a zainteresowanie nim ciągle rośnie.
Okazuje się jednak, że BNPL w dużej części nie finansuje artykułów podstawowych, a służy spontanicznym zakupom. Nie zastanawiamy się, czy dany towar rzeczywiście jest nam potrzebny, a tym samym nie analizujemy, jak wysokie staje się nasze zadłużenie. Niektórzy podchodzą do sprawy pragmatycznie – skoro nie muszą płacić, kupią towar, przetestują go, a jeśli się nie sprawdzi, oddadzą do sklepu. Wszystko bez ruszania pieniędzy z konta bankowego.
Czytaj więcej na Bizblog.pl:
BNPL – jak uniknąć długów?
Konsumenci na ogół podchodzą do usługi BNPL entuzjastycznie, ale eksperci wskazują na jej potencjalne skutki uboczne. W Stanach Zjednoczonych aż 56 proc. użytkowników doświadczyło problemów finansowych, korzystając z BNPL. Taki scenariusz może czekać także Polaków, jeśli nie będą świadomie podchodzić do zakupów. Oznacza to konieczność:
- weryfikacji potrzeb – zastanów się, czy dany produkt jest ci potrzebny, czy może kupujesz go tylko dlatego, że nie musisz płacić natychmiast,
- ustalenia priorytetów – określ, jakie produkty są ci niezbędne, a które możesz kupić w późniejszym terminie,
- monitorowania zadłużenia – kontroluj wydatki i wysokość długu; pamiętaj też, aby spłacać go terminowo,
- racjonalnego zarządzania budżetem domowym – określ, jakie kwoty możesz przeznaczyć na zakupy w danym okresie.
W BNPL najbardziej kuszące jest to, że aby dokonać zakupu, nie trzeba angażować środków własnych – przynajmniej na chwilę obecną. Trzeba jednak pamiętać, że w efekcie powstaje dług, który niespłacony w terminie zaczyna generować odsetki.
Płatność odroczona – kusząca, a zarazem niebezpieczna
Z danych przekazanych przez Biuro Informacji Kredytowej wynika, że 20,8 proc. użytkowników BNPL nie spłaca swoich zobowiązań terminowo. Kupujemy, ale zapominamy o spłacie długu. Być może to właśnie brak słowa „kredyt” w usłudze kup teraz, zapłać później, jest kluczowy. Zobowiązania finansowe budzą pewien respekt, a lifestylowo brzmiące hasło – niekoniecznie. Nie daj się jednak zwieść i zanim zaakceptujesz transakcję, zapoznaj się z jej warunkami. Nie zadłużaj się do maksimum swoich możliwości, pamiętając, że zawsze mogą pojawić się jakieś nieprzewidziane wydatki. Usługa BNPL jest dla ludzi, ale trzeba z niej korzystać mądrze. W przeciwnym razie można popaść w spiralę zadłużenia, a przy okazji stać się właścicielem wielu niepotrzebnych rzeczy.
