Tysiące Polaków zaleją się łzami. Mocno odczują podwyżki

W ostatnich dniach 2023 r. w końcu dowiedzieliśmy, co dalej z wakacjami kredytowymi. Zmiana jest właściwie jedna: nie będą już przysługiwały każdemu, ale tylko tym gospodarstwom domowym, których rata kredytu zjada więcej niż 35 proc. dochodów.

I słusznie - chodzi o to, by z koła ratunkowego korzystali tylko ci, którzy zagrożeni są wpadnięciem do wody, a nie ci, którzy siedzą na górnym pokładzie w jacuzzi i zajadają się ostrygami.

Okazuje się jednak, że ci od ostryg w 2024 r. mogą zostać zmuszeni zamienić je na bułkę z pieczarkami, bo brak możliwości skorzystania z wakacji kredytowych zrobi im naprawdę dużą różnicę.

Ekonomista Rafał Mundry szacuje, że brak wakacji kredytowych dla kogoś, kto dotąd z nich korzystał, ale w tym roku już nie będzie miał do nich prawa, będzie odczuwalny jak podwyżka stóp procentowych o 4-5 pkt. proc. A to baaaardzo dużo. Przypominam, że różnica jest w tym, że z wakacjami kredytowymi kredytobiorca płaci tylko osiem rat w roku zamiast dwunastu.

Policzmy więc, ilu Polaków doświadczy tego skoku obciążenia w domowym budżecie, mimo że RPP stóp podnosić nie będzie niemal na pewno, a raczej czekają nas kolejne obniżki - choć na wiele w 2024 r. nie liczcie.

Wakacje kredytowe w dotychczasowym kształcie dotyczyły 1,97 mln umów o kredyt hipoteczny (w złotych, ponieważ kredyty walutowe nie były objęte wakacjami). Nie każdy jednak z nich skorzystał. Dane pokazują, że było to jedynie 57 proc. uprawnionych, co oznacza, że 1,15 mln hipotek było zwolnionych z czterech rat w roku - mówimy o liczbach umów, a nie o liczbie Polaków, bo jedna hipoteka nie równa się jednej osobie.

Więcej o pomocy dla kredytobiorców przeczytasz tu:

Projekt ustawy o nowych wakacjach kredytowych mówi o tym, że w 2024 r. z wakacji skorzysta 420 tys. umów kredytowych. To by oznaczało, że 730 tys. gospodarstw domowych poczuje, jakby RPP tylko dla nich podniosła stopy o 4-5 pkt. proc.

W praktyce ta liczba może być jednak mniejsza. HRE Investment Trust niedawno szacował, że więcej niż 35 proc. dochodów na ratę kredytu przeznacza 45 proc. wszystkich spłacających hipoteki. To by oznaczało, że jeśli założymy ten sam poziom partycypacji co w starej wersji wakacji (57 proc.), to z nowych wakacji kredytowych w tym roku skorzysta ok. 510 tys. złotowych kredytów hipotecznych. 

A więc ci, którzy poczują uderzenie w swoim domowych budżecie, to raczej 640 tys. gospodarstw domowych.

Ale pamiętajmy, że dla nich podwyżka stóp o owe 4-5 pkt. proc. nie oznacza wcale, że odczuwalna stopa będzie na poziomie ok. 10 proc. (5,75 proc. + 4-5 pkt proc.). Oni w końcu poczują, że obecna stopa procentowa jest na poziomie niemal 6 proc., bo dotąd podwyżki jakby ich omijały i odczuwalna stopa wynosiła dla nich ok. 0,75-1,75 proc.

Raczej nie o to chodziło RPP w podnoszeniu stóp.