Tankujesz dobre czy chrzczone paliwo? Sprawdź swoją stację na mapie
Ta mapa z pewnością wzbudzi emocje wśród kierowców, bo można sprawdzić na niej, czy stacja, na której tankują auta, sprzedaje paliwo spełniające normy. Mapa powstała na podstawie danych Inspekcji Handlowej, która skontrolowała próbki paliw ciekłych.
Kontrole paliw dostępnych na polskim rynku są prowadzone przez cały rok przez Inspekcję Handlową, która sprawdza, czy spełniają one wymagania. Pod lupę Inspekcji może trafić każdy: producent paliw, hurtownik, przedsiębiorcy magazynujący i prowadzący stacje paliw. O tym, które zostaną skontrolowane, decyduje losowanie, które przeprowadza prezes UOKiK jako zarządzający systemem monitorowania i kontrolowania jakości paliw, ale także ich wybór zależy od sygnałów od kierowców, innych organów np. policji i negatywnych wyników z poprzednich lat.
Jak wskazuje Tomasz Chróstny, prezes UOKiK, pierwsza kontrola jakości paliw, która miała miejsce w 2003 r., wykazała, że aż 30 proc. badanych próbek nie spełniało wymogów. Jednak przez lata udało się usunąć z rynku wiele nieprawidłowości.
Od kilku lat odsetek nieprawidłowości oscyluje poniżej 4 proc. I choć liczba wszystkich stwierdzonych nieprawidłowości w 2023 r. wzrosła w stosunku do roku 2022, to poprawiła się jakość gazu skroplonego LPG – wszystkie próbki spełniały wymagania jakościowe — wyjaśnia Tomasz Chróstny.
Jakość paliwa w Polsce
W 2023 r. Inspekcja Handlowa zbadała jakość benzyny bezołowiowej, oleju napędowego, gazu skroplonego LPG oraz lekkiego oleju opałowego.
Do badań pobraliśmy 1584 próbki paliw ciekłych (832 próbki benzyn i 752 oleju napędowego), 360 próbek LPG i 2 próbki lekkiego oleju opałowego - podają służby.
Weryfikowano ich zgodność z normami określonymi w Ustawie o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw oraz Rozporządzeniu Ministra Gospodarki ws. wymagań jakościowych dla paliw ciekłych.
W oleju napędowym pod uwagę wzięto takie parametry, jak stabilność oksydacyjna (określa odporność ON na starzenie, która ma wpływ na zatykanie filtrów paliwa czy zanieczyszczania zaworów wtryskowych), temperatura zapłonu ( zbyt niska może stwarzać ryzyko wybuchu oparów oleju podczas nalewania z dystrybutora) i zawartość wody (obecność wody w paliwie wynika najczęściej z nieszczelności zbiornika, a może prowadzić do korozji układu paliwowego, takich niezgodnych próbek było tylko dwie).
Z kolei w benzynach brano pod uwagę: prężność par (m.in. od jego wysokości zależy łatwość uruchomienia silnika w temperaturze niskiej), motorową liczbę oktanową (zbyt niska może być powodem występowania w silniku spalania stukowego, co oznacza nieprawidłowy przebieg spalania, powodujący głośną i nierównomierną pracę silnika oraz większe zużycie paliwa), indeks lotności (wpływa m.in. na łatwość rozruchu silnika).
Testy laboratoryjne wykazały, że wymogów nie spełniało 41 próbek paliw ciekłych (34 oleju napędowego, 7 benzyny), czyli 2,59 proc. zbadanych. Podczas losowych kontroli stacji paliw najwięcej nieprawidłowości zostało stwierdzonych w województwach: wielkopolskim (5,75 proc. zbadanych), podlaskim (4,76 proc.) małopolskim (3,81 proc.) i kujawsko-pomorskim (3,64 proc.). Z kolei w przypadku kontroli przedsiębiorców wybranych na podstawie m.in. informacji od kierowców najwięcej nieprawidłowości było w województwach: pomorskim (25 proc.), warmińsko-mazurskim (22,22 proc.) i małopolskim (10 proc.). Wszystkie dotyczyły oleju napędowego.
Natomiast cieszą wyniki kontroli skroplonego gazu LNG, gdyż inspektorzy nie zakwestionowali żadnej próbki.
Do kontroli trafiły także dwie próbki lekkiego oleju opałowego, które przeszła pozytywnie testy w laboratorium. Dostępność tego paliwa w ofercie jest ograniczona, a wszystkie badane w latach 2013-2022 próbki spełniały wymagania jakościowe.
Konsumenci mogą łatwo sprawdzić wyniki kontroli na mapie na stronie UOKiK oraz w aplikacji Yanosik. Jest ona stale aktualizowana i można na niej sprawdzić, czy stacja paliw z naszej okolicy nie spełnia norm.
Jakie paliwo mamy w Polsce?
Analiza wyników kontroli jakości paliw ciekłych w 2022 i 2023 r. wskazała na poprawę jakości benzyny na stacjach wybranych do kontroli na podstawie wpływających informacji (od kierowców i innych organów).
Podobnie jak w latach poprzednich wśród kwestionowanych próbek paliw ciekłych dominował olej napędowy. W jego badaniach odnotowano więcej próbek niespełniających wymagań jakościowych w obu częściach systemu - podaje urząd.
Natomiast wyniki kontroli jakości gazu skroplonego LPG w 2023 r., w porównaniu z wynikami w 2022 r. poprawiły się. Wszystkie pobrane próbki spełniały wymagania jakościowe.
W ostatnich latach (2020-2023) nie kwestionowaliśmy próbek z uwagi na przekroczoną zawartość siarki w oleju napędowym i benzynie. To dobrze nie tylko dla pojazdów – emisja związków siarki do atmosfery wraz ze spalinami ma niekorzystny wpływ na środowisko - wskazuje UOKiK.
Więcej o paliwach przeczytasz na Bizblog.pl:
Jakie mogą być konsekwencje?
Jak podaje UOKiK, Wojewódzcy Inspektorzy Inspekcji Handlowej wydali 17 decyzji o wycofaniu z obrotu paliw z powodu znacznie przekroczonych wymagań jakościowych i poinformowali o tych działaniach Inspekcję Ochrony Środowiska. Dodatkowo w 25 przypadkach zawiadomili organy ścigania o podejrzeniu popełnienia przestępstwa w związku z wprowadzeniem do obrotu paliw niewłaściwej jakości. O wynikach poinformowali również m.in. Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, który wydaje koncesje na obrót paliwami, Krajową Administrację Skarbową oraz Policję.
Jeśli konsument uważa, że paliwo złej jakości uszkodziło silnik jego pojazdu, może złożyć reklamację u właściciela stacji. Podejrzenie nieprawidłowości na danej stacji należy zgłosić Inspekcji Handlowej, a przypuszczenie, że licznik dystrybutora na stacji wskazuje nieprawidłowo ilość tankowanego paliwa – Głównemu Urzędowi Miar - przypomina UOKiK.
