skażenie odry

Na środowej konferencji w sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Urszula Zielińska poinformowała o złożeniu zawiadomienia do prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa przez władze MKiŚ w poprzedniej kadencji Sejmu. Mówimy o 250 mln zł z publicznych pieniędzy, które zamiast na ratowanie Odry i innych rzek, rozpłynęły się w niejasnych okolicznościach – poinformowała wiceministra klimatu.

Kolejna akcja aktywistów Greenpeace Polska przeciwko dalszemu zatruwaniu Odry, za co - ich zdaniem - odpowiadają w głównej mierze polskie kopalnie. Jednoczesne krytykują przyjętą niedawno przez Sejm ustawy o rewitalizacji tej rzeki i mają konkretne żądania do rządu. Domagają się m.in. przeprowadzenia rzetelnych ocen oddziaływania kopalni węgla kamiennego na środowisko.

Raport WWF Rzeki solą płynące wskazuje jednoznacznie, że za większość ścieków i zrzutów odpowiada przemysł ciężki, hutnictwo, energetyka i górnictwo. Tymczasem Ministerstwo Klimatu i Środowiska organizuje pilną naradę z wojewodami przy Kanale Gliwickim i znowu wypatruje toksycznych złotych alg. Szefostwo resortu uparcie utrzymuje, że wszystko jest pod kontrolą, a służby monitorują rzekę non-stop. Ponowne skażenie Odry już nam nie grozi?

Nie milkną echa ostatniej akcji ekologów z Greenpeace Polska, którzy kilka dni temu zablokowali zrzut wody z kopalni Halemba do Odry. Nie wiadomo co bardziej rozwścieczyło górniczą spółkę: czy same działania aktywistów, czy może sugestie, że to właśnie kopalnie PGG stoją za zeszłoroczną katastrofą rzeczną. Tak czy inaczej, PGG zapowiedziała kroki prawne wobec ekologów. Ale ci swojego zdania nie zmieniają i twardo stoją przy swoim. Swój pogląd na tę całą sprawę mają też związkowcy górniczy.

Międzynarodowa organizacja pozarządowa zajmująca się ochroną przyrody EuroNatur wraz ze Stowarzyszeniem Ekologicznym EKO-UNIA, reprezentującym polską Koalicję Ratujmy Rzeki, oraz niemiecką organizacją Bund für Umwelt und Naturschutz Deutschland (BUND), z ramienia Action Alliance Living Oder River, złożyły w czwartek do Komisji Europejskiej skargę przeciwko dalszemu niszczeniu cennego ekosystemu rzeki Odra. Ich zdaniem plany polskich władz naruszają jednocześnie kilka dyrektyw UE.

Katastrofa w Odrze powinna uświadomić rządzącym, że przyroda jest niezwykle delikatną i wrażliwą materią, a wszelkie zaniedbania w tej dziedzinie potrafią potwornie się zemścić. Tymczasem na dnie Bałtyku tyka bomba zegarowa. Zatopione tam składy broni chemicznej wciąż niewiele obchodzą rząd. Zrezygnował nawet z ćwierć miliarda od Unii Europejskiej na specjalistyczny statek do oczyszczania Bałtyku. Bo po co nam taki sprzęt.

Kiedy Anna Moskwa pod koniec października zeszłego roku obejmowała stanowisko ministra klimatu i środowiska, można było mieć nadzieję nie tylko na nowe otwarcie rozmów czesko-polskich w sprawie kopalni Turów. Nawet jeden z kolegów z redakcji Spider's Web przekonywał, że to łebska babka. Bo chodziła z nim do szkoły, to wie. Ale niestety pani minister Moskwa zawiodła. Tak jak w przypadku katastrofy ekologicznej w Odrze.

Władza usłyszała głos przedsiębiorców znad Odry, którzy przez katastrofę ekologiczną toną w stratach. Premier Mateusz Morawiecki już zapowiada rekompensaty finansowe. W tym celu Sejm nawet ma zebrać się szybciej, już na początku września. Nie wiadomo tylko, co dalej z odszkodowaniami. Winnego zatrucia rzeki ciągle nie widać, a na ogłaszanie w województwach stanu klęski żywiołowej też się nie zanosi.

Biznes liczy straty po katastrofie ekologicznej w Odrze i wypatruje jakiejkolwiek pomocy od państwa. Kłopot ze wskazaniem konkretnego sprawcy lub sprawców komplikuje również ewentualną wypłatę odszkodowań. Tymczasem Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach odpiera zarzuty dotyczące źródła tych rzecznych nieszczęść w Kanale Gliwickim. Cały czas trwa kontrola interwencyjna Zakładów Mechanicznych Bumar-Łabędy.

Nakręca się spirala zagadek w sprawie przyczyn katastrofy ekologicznej na Odrze. Coraz głośnie mówi się o zrzutach solanki do rzeki, co polskie górnictwo z powodzeniem ćwiczy od kilkudziesięciu lat. Być może to pomogło w pojawieniu się tam alg złotych. Eksperci mają podzielone zdania, co byłoby dla Odry gorsze. A wszystkiemu pilnie przysłuchują się właściciele przyrzecznych biznesów. Ich interesuje tylko jedno: kto im pomoże i kiedy.

Choć o katastrofie ekologicznej na Odrze odpowiednie służby wiedzą już od kilku tygodni, nadal nie wiemy, co doprowadziło do masowego śnięcia ryb i wyłączyło z użytku jedną z największych polskich rzek. Ekolodzy zachodzą w głowę, czy na regenerację ekosystemu będziemy musieli poczekać kilka lat, czy całe dekady. Kto jest za to odpowiedzialny? Geolog z Polskiej Akademii Nauk wskazuje, że winowajcą mogą być kopalnie węgla na Śląsku. Taki paradoks: w czasie, gdy Polacy zabijają się o ekogroszek spółki wydobywcze trują wszystko naokoło.

Cała Polska gubi się w domysłach, kto odpowiada za katastrofę ekologiczną na Odrze. Rząd robi, co może, żeby od siebie odsunąć jakąkolwiek odpowiedzialność, chociaż zapoczątkowana seria dymisji ma pokazać, że gabinet premiera Morawieckiego bardzo poważnie traktuje to, co się dzieje nad zachodnią granicą. Pech chce, że w gąszczu hipotez najwięcej jest tych wskazujących na państwowe spółki.