Koniec z udawanym „eko”. Rząd wprowadza nowe zasady
Urzędowy znak ekologiczny, centralny wykaz zakładów, jasne zasady użycia określeń „eko”, „bio” i skuteczna kontrola jakości. Rząd przygotował projekt ustawy porządkującej zasady stosowania żywności ekologicznej w szkołach, szpitalach i stołówkach pracowniczych.
W wykazie prac legislacyjnych rządu pojawił się projekt ustawy o produkcji, znakowaniu i kontroli żywności ekologicznej w żywieniu zbiorowym. Jego celem jest uporządkowanie zasad stosowania produktów ekologicznych w instytucjach takich jak szkoły, szpitale czy stołówki pracownicze. Autorzy projektu liczą na to, że takie regulacje zwiększą zaufanie do oferowanej żywności. Projekt ma jednak trafić pod obrady Rady Ministrów dopiero w drugim kwartale 2026 r.
Ekologiczna żywność bez ściemy
Nowe prawo proponuje ramy prawne odpowiadające na potrzeby zarówno konsumentów, jak i producentów. Wśród kluczowych rozwiązań wymieniono urzędowy znak ekologiczny, obowiązkowy wykaz zakładów, uregulowanie użycia określeń „ekologiczny”, „eko” i „bio”, oraz kontrole prowadzone przez wojewódzkie inspektoraty jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.
Wiceminister rolnictwa Stefan Krajewski wyjaśnia, że jednym z powodów przygotowania projektu jest widoczny dziś brak spójnych reguł, czyli brak oficjalnego znaku jakości i centralnego rejestru utrudnia identyfikację prawdziwie ekologicznych posiłków. Dodaje, że niejasne zasady używania określeń mogą wprowadzać konsumentów w błąd i osłabiać zaufanie do certyfikatów.
Innym impulsem do zmian według resortu rolnictwa jest rosnące zainteresowanie żywnością ekologiczną oraz świadomość żywieniowa społeczeństwa. Co istotne, dla producentów otwierają się nowe kanały sprzedaży, bo instytucje zbiorowego żywienia to potencjalnie duży rynek zbytu.
Więcej wiadomości o jakości żywności:
Jednym z najbardziej widocznych rozwiązań będzie trzystopniowy system oznaczeń — brązowy, srebrny i złoty — przyznawany w zależności od udziału żywności ekologicznej w zakupach zakładu. Taki system ma być czytelny dla klientów i ułatwiać szybkie rozróżnienie stopnia „ekologiczności” posiłków. Udział ten będzie podawany i weryfikowany, co ma ograniczyć nadużycia.
Ile eko w ekożywności
Projekt przewiduje także obowiązkowy wykaz zakładów żywienia zbiorowego. Wpis będą musiały zgłosić placówki, które chcą używać znaku ekologicznego. Wniosek o wpis ma zawierać kalkulację udziału żywności ekologicznej, dokumenty handlowe oraz oświadczenia zgodności z przepisami. Oceny wniosków i urzędowe kontrole ma przeprowadzać odpowiedni wojewódzki inspektorat jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, co ma zapewnić jednolite standardy nadzoru.
Aby zapobiegać nieuczciwej konkurencji, w projekcie przewidziano klasyfikację naruszeń i kary pieniężne dla zakładów łamiących zasady używania znaku lub określeń. Organem odpowiedzialnym za wdrożenie i koordynację działań ma być Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW), a wskazaną osobą odpowiedzialną — minister Stefan Krajewski. Sankcje mają zwiększyć skuteczność kontroli i odstraszać od prób wprowadzania konsumentów w błąd.
