Prowadzisz firmę? Zobacz, jak sprawdzić, czy należy ci się zwrot składki zdrowotnej
Składka zdrowotna wyliczana jako procent dochodów to prawdopodobnie najważniejsza z punktu widzenia biznesu zmiana wprowadzona przez zeszłoroczną reformę podatków. Przedsiębiorcy muszą teraz znać różnicę między roczną składką na ubezpieczenie zdrowotne a sumą należnych miesięcznych składek na to ubezpieczenie, bo na tej podstawie ustalana jest kwota do zwrotu lub do dopłaty. Podpowiadamy, jak to zrobić.
1 stycznia 2022 r. zaczął obowiązywać Polski Ład. Jedną z najważniejszych zmian było wprowadzenie zasady rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne w przypadku przedsiębiorców stosujących opodatkowanie na zasadach ogólnych albo ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Czy przypomina to roczne rozliczenie podatku dochodowego od osób fizycznych, czyli PIT? Jak najbardziej, ponieważ składka zdrowotna stała się właśnie rodzajem podatku dochodowego. W nowym systemie przedsiębiorcy nadal obliczają składki co miesiąc od miesięcznej podstawy wymiaru, ale po zakończeniu roku muszą dodatkowo ustalić wysokość składki rocznej od rocznej podstawy jej wymiaru.
Jak obliczyć roczną podstawę wymiaru i składki na ubezpieczenie zdrowotne
Podobnie jak w przypadku rocznego zeznania podatkowego może okazać się, że przysługuje nam zwrot nadpłaconych składek, ale może też wyjść niedopłata i będziemy musieli dopłacić różnicę. Przypomnijmy, że podstawowa stawka składki zdrowotnej wynosi 9 proc., natomiast w przypadku podatku liniowego jest to 4,9 proc.
W jaki sposób obliczyć roczną podstawę wymiaru i składki na ubezpieczenie zdrowotne? Najprostszym wyjściem będzie skorzystanie z zusowskiego ZUS kalkulatora do obliczania rocznej podstawy wymiaru i składki na ubezpieczenie zdrowotne dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.
Kalkulator umożliwia wyliczenie rocznej podstawy wymiaru i składki zarówno dla przedsiębiorców stosujących zasady ogólne (podatek według skali, podatek liniowy) lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, jak i tych, którzy stosują z ulgi na start, preferencyjnych składek oraz małego ZUS-u plus.
Skorzystanie z kalkulatora jest proste, ale musimy mieć dostęp do wszystkich kluczowych danych finansowych dotyczących naszej działalności gospodarczej w 2022 roku. Aby wyliczyć roczną podstawę wymiaru i składki należy po kolei:
- wybrać rok, którego dotyczy rozliczenie roczne oraz
- formę lub formy opodatkowania,
- podać kwotę dochodu lub przychodu,
- liczbę miesięcy podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu,
- podać kwotę podatku należnego
Zaznaczmy, że ostatni z punktów dotyczy tylko tych osób, które stosowały opodatkowanie wg skali i stosowały w związku z posiadanym stopniem niepełnosprawności obniżenie składki do wysokości zaliczki.
Kalkulator ZUS-u jest bardzo użytecznym narzędziem, ponieważ daje możliwość obliczenia różnicy między roczną składką na ubezpieczenie zdrowotne a sumą należnych składek miesięcznych na to ubezpieczenie. Na tej podstawie ustalana jest łączna kwota do zwrotu lub do dopłaty składki.
Jeżeli w wyniku rocznego rozliczenia okaże się, że składka na ubezpieczenie zdrowotne została opłacona w kwocie wyższej niż ustalona, płatnikowi będzie przysługiwał jej zwrot, o ile nie ma zaległości za składki lub ZUS nie stwierdzi nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Jeśli z kolei okaże się, że składka jest opłacona w kwocie niższej niż ustalona, to trzeba będzie ją uregulować wraz ze składką za kwiecień 2023 roku.
Rozliczenie roczne składki razem z rozliczeniem kwietnia
W przypadku nadpłaty ZUS nie zwróci nam pieniędzy „z automatu”, lecz trzeba będzie o to wystąpić. Wniosek o zwrot nadpłaty ZUS utworzy na profilu płatnika na PUE ZUS. Trzeba będzie go podpisać i wysłać elektronicznie do ZUS-u do 1 czerwca 2023 roku. Nadpłatę ma zostać przekazana na rachunek bankowy płatnika najpóźniej do 1 sierpnia.
Rozliczenie roczne składki zdrowotnej musimy przekazać do ZUS-u w dokumencie za kwiecień 2023 roku. Jeśli prowadzimy jednoosobową działalność gospodarczą, musimy tę informację zawrzeć w deklaracji ZUS DRA (w bloku XII), natomiast jeśli opłacamy składki za inne osoby, na przykład za pracowników czy zleceniobiorców, to składamy ją w ramach druku ZUS RCA (w bloku III.F).
Nieprzekraczalny termin składania tych dokumentów z rocznym rozliczeniem składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2022 rok to 22 maja 2023 roku. Warto pamiętać, że od 1 maja 2023 r., wchodzą nowe wzory dokumentów ZUS DRA i ZUS RCA. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zapewnia, że do tego czasu dostosuje programy Płatnik i ePłatnik do nowych wzorów dokumentów oraz udostępni w nich funkcje, które umożliwią roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne.