Rachunek zysków i strat w wariancie porównawczym. Poradnik
Rachunek zysków i strat to obok bilansu najważniejszy element sprawozdania finansowego. Sporządza się go w wersji kalkulacyjnej lub porównawczej, przy czym wiele firm decyduje się na drugie z rozwiązań. Sprawdź, czym jest rachunek zysków i strat w wersji porównawczej i dowiedz się, jak go sporządzić.

Co to jest rachunek zysków i strat w wersji porównawczej?
Rachunek zysków i strat stanowi zestawienie operacji finansowych przeprowadzonych w jednostce w czasie pewnego okresu. Przedstawia przychody z różnych rodzajów działalności zestawione z powiązanymi z nimi kosztami. Różnica między nimi stanowi wynik finansowy brutto, który obniżony o kwotę podatku dochodowego daje wynik finansowy netto.
Rachunek zysków i strat można sporządzić w dwóch wariantach – porównawczym i kalkulacyjnym. W pierwszym przypadku koszty wyszczególnione są ze względu na ich rodzaj (amortyzacja, wynagrodzenia), w drugim – ze względu na miejsce powstawania (np. koszty sprzedaży).
Jak sporządzić rachunek zysków i strat w wariancie porównawczym?
Wariant porównawczy skupia się na rodzajach kosztów, które księgowane są na poszczególnych kontach, tzw. czwórkach. Ich ogólne nazwy brzmią:
- Zużycie materiałów i energii,
- Wynagrodzenia,
- Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia,
- Amortyzacja,
- Usługi obce,
- Podatki i opłaty,
- Pozostałe koszty rodzajowe.
Wzór rachunku zysków i strat w wariancie porównawczym wygląda następująco:
- A. Przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimi: 1. Przychody netto ze sprzedaży produktów 2. Zmiana stanu produktów 3. Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki 4. Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów
- B. Koszty działalności operacyjnej 1. Amortyzacja 2. Zużycie materiałów i energii 3. Usługi obce 4. Podatki i opłaty 5. Wynagrodzenia 6. Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia 7. Pozostałe koszty rodzajowe 8. Wartość sprzedanych towarów i materiałów
- C. Zysk/strata ze sprzedaży
- D. Pozostałe przychody operacyjne 1. Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych 2. Dotacje 3. Inne przychody operacyjne
- E. Pozostałe koszty operacyjne 1. Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych 2. Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych 3. Inne koszty operacyjne
- F. Zysk/strata z działalności operacyjnej
- G. Przychody finansowe 1. Dywidendy i udziały w zyskach 2. Odsetki 3. Zysk z tytułu rozchodu aktywów finansowych 4. Aktualizacja wartości aktywów finansowych 5. Inne
- H. Koszty finansowe 1. Odsetki 2. Strata z tytułu rozchodu aktywów finansowych 3. Aktualizacja wartości aktywów finansowych 4. Inne
- I. Zysk/strata brutto
- J. Podatek dochodowy
- K. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty)
- L. Zysk/strata netto
Kiedy i kto sporządza rachunek zysków i strat w wersji porównawczej?
Rachunek zysków i strat w wariancie porównawczym znajduje zastosowanie zawsze wtedy, gdy jednostka prowadzi ewidencję księgową kosztów wyłącznie w układzie porównawczym. Natomiast w przypadku, gdy podmiot ewidencjonuje koszty zarówno przy pomocy układu porównawczego, jak i kalkulacyjnego, wybór wariantu rachunku zysków i strat jest dowolny. Podjęte w tym zakresie decyzje muszą znaleźć odzwierciedlenie w polityce rachunkowości.
Czytaj także na Bizblog.pl:
Rachunek zysków i strat jest bardzo ważnym elementem sprawozdania finansowego, ponieważ umożliwia zestawienie przychodów z kosztami. Skupia się więc na wygenerowanym zysku lub poniesionej stracie, a zarazem zwraca uwagę na koszty, które w największym stopniu obciążają jednostkę.
Obowiązek sporządzania rachunku zysków i strat spoczywa na pracownikach działu księgowości. Najczęściej sprawozdanie to obejmuje okres roczny, ale na potrzeby zarządu czy inwestorów można przygotowywać je częściej.