Myślałeś, że nie zapłacisz składek? ZUS ma inne plany
ZUS dokładnie weryfikuje wnioski o wakacje składkowe. Wystarczy jeden błąd – zły termin, za dużo ubezpieczonych lub wcześniejsze ulgi – by dostać decyzję odmowną. Sprawdź, jak nie stracić prawa do zwolnienia ze składek i uniknąć korekt.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie tylko szczegółowo weryfikuje spełnienie warunków udzielenia wakacji składkowych przez przedsiębiorców, ale także prawidłowość wcześniejszego korzystania z ulg. Jeśli coś się nie zgadza, ZUS może nakazać korektę rozliczeń, a także odmówić przyznania zwolnienia ze składek.
Czy wakacje składkowe są warte całego zachodu?
Od grudnia zeszłego roku przedsiębiorcy mogą skorzystać z wakacji składkowych, czyli zwolnienia z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne za jeden wybrany miesiąc. Ten prezent od rządu miał odciążyć drobnych przedsiębiorców, ale jego wdrożenie budzi mieszane uczucia. Ulga nie obejmuje składki zdrowotnej, co znacznie ogranicza jej rzeczywistą wartość.
Zgodnie z założeniami wakacje składkowe mają charakter tak zwanej pomocy de minimis – z tego powodu przedsiębiorcy muszą spełnić szereg warunków, aby z niej skorzystać. ZUS weryfikuje m.in. liczbę ubezpieczonych, wysokość przychodów czy historię korzystania z innych ulg. Już na tym etapie wielu wnioskodawców napotyka problemy, bo nawet drobne błędy w przeszłości mogą skutkować odmową przyznania ulgi.
Proces weryfikacji odbywa się w dwóch etapach – formalnym i merytorycznym. Najpierw ZUS sprawdza, czy wniosek został złożony poprawnie i w terminie. Potem analizuje, czy przedsiębiorca spełnia wszystkie wymagania, w tym limit 10 ubezpieczonych i dostępny limit pomocy de minimis. W przypadku załączników dotyczących pomocy publicznej konieczna jest dodatkowa, ręczna kontrola.
Więcej o ZUS-ie przeczytacie w tych tekstach:
Najczęstsze powody odmowy to złożenie wniosku po terminie, nieuzupełnienie braków formalnych, zbyt wysoki przychód, zbyt duża liczba ubezpieczonych lub wykonywanie działalności na rzecz byłego pracodawcy. ZUS może też odmówić zwolnienia, jeśli w wyniku kontroli okaże się, że przedsiębiorca podał nieprawdziwe informacje, na przykład zataił przychody. W niektórych przypadkach zwolnienie może być przyznane tylko częściowo.
Co grozi za błędy we wniosku o wakacje składkowe?
Jakie mogą być konsekwencje? Jeśli ZUS odmówi, przedsiębiorca musi zapłacić składki w pełnej wysokości i może odwołać się do sądu. Zaniedbania, takie jak niezłożenie deklaracji czy zatajenie danych, mogą skutkować dodatkowymi konsekwencjami, w tym kontrolą, dopłatami i karami.
Statystyki ZUS-u na koniec kwietnia 2025 r. pokazują, że z 1,9 mln złożonych wniosków 95 proc. zakończyło się przyznaniem ulgi. To oczywiście bardzo wysoki odsetek, ale oznacza to, że aż około 60 tys. spraw zakończyło się odmową, umorzeniem lub pozostawieniem bez rozpoznania. Wśród najczęstszych powodów odrzucenia znajdują się przekroczenie liczby ubezpieczonych, błędy formalne i brak prawa do ulgi w wyniku wcześniejszych nieprawidłowości.
Jak informuje serwis prawo.pl, duża grupa przedsiębiorców w ogóle nie skorzystała z wakacji składkowych, choć mieli taką możliwość. Powody? Obawy przed kontrolą ZUS, brak wiedzy o uldze, zniechęcenie formalnościami, a przede wszystkim – brak zwolnienia ze składki zdrowotnej, która często jest większym obciążeniem niż składki społeczne. Szacuje się, że z ok. 2,5 mln uprawnionych wniosku nie złożyło blisko 600 tys. przedsiębiorców.
Przedsiębiorcy, którzy skorzystali z wakacji składkowych, powinni teraz uważnie zweryfikować swoje wcześniejsze rozliczenia. Szczególna ostrożność dotyczy osób, które korzystały wcześniej z ulg takich jak Mały ZUS Plus czy preferencyjne składki. ZUS może wymagać korekt, a w skrajnych przypadkach – zwrotu nienależnych ulg lub zapłaty zaległych składek.
