Ktoś z nas zakpił. Najsłynniejsza samowola budowlana została zalegalizowana
Budujesz gigantyczny pseudozamek w Puszczy Noteckiej na obszarze Natura 2000, masz na głowie prokuraturę, a twój proces karny wciąż trwa, ale sam obiekt cudownie okazuje się całkowicie legalny. Naczelny Sąd Administracyjny właśnie prawomocny wyrok, który ostatecznie potwierdził ważność bardzo kontrowersyjnego pozwolenia na budowę zamku w Stobnicy. To kolejny przykład, że chcącemu (prowadzić samowolę budowlaną) w Polsce nie dzieje się krzywda.
W wyroku z 17 marca 2025 roku NSA oddalił skargi kasacyjne dotyczące słynnego zamku w Puszczy Noteckiej na obszarze Natura 2000. NSA potwierdził, że pozwolenie na budowę wydane w 2015 roku przez starostę obornickiego jest zgodne z prawem. Decyzja jest ostateczna, czyli definitywnie kończy trwający od dziesięciu lat spór administracyjny, umożliwiając dalszą realizację projektu.
NSA: i tak byłoby przedawnienie
NSA uznał, że brak decyzji środowiskowej nie stanowi podstawy do unieważnienia zgody na inwestycję. Sąd stwierdził też, że „nie stwierdzono rażącego naruszenia prawa ani skutków społeczno-gospodarczych” uzasadniających unieważnienie pozwolenia. NSA podtrzymał wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 2022 roku, który uchylił decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego cofającą pozwolenie na budowę. NSA stwierdził też, że nawet gdyby doszło w tej sprawie do rażącego naruszenia prawa, to inwestycję i tak objęłoby przedawnienie wprowadzone nowelizacją Prawa budowlanego z września 2020 r.
Co ciekawe, w sprawie wciąż toczy się postępowanie karne, w którym oskarżonych jest sześć osób – urzędnicy oraz przedstawiciele inwestora. Prokuratura zarzucała im poświadczenie nieprawdy i działania zagrażające środowisku. NSA podkreślił jednak, że jego decyzja dotyczy wyłącznie kwestii administracyjnych i nie wpływa na wynik postępowania karnego. Ostateczna ocena ewentualnych nieprawidłowości należy do sądów powszechnych.
Zamek w Stobnicy to gigantyczna budowla stylizowana na średniowieczną warownię. Od początku budowa wzbudzała kontrowersje, ponieważ powstaje na terenie chronionym Natura 2000. W 2019 roku Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Poznaniu uznała, że inwestor przekroczył deklarowaną powierzchnię zabudowy, co mogło wpłynąć na procedury środowiskowe. Sądy administracyjne uznały jednak, że przekroczenie powierzchni nie jest podstawą do cofnięcia pozwolenia na budowę.
Apartamentowiec, czyli hotel
Historia tej kontrowersyjnej inwestycji sięga 2015 roku, kiedy to starostwo obornickie wydało pozwolenie na budowę. Inwestorem jest spółka D.J.T., związana z poznańskimi biznesmenami Pawłem N. i jego synem Dymitrem. Początkowo planowano tam mieszkania i apartamenty, ale z czasem pojawiły się informacje o możliwej funkcji hotelowej obiektu.
Więcej o zamku w Stobnicy przeczytacie tutaj:
W 2018 roku sprawa nabrała medialnego rozgłosu, gdy zdjęcia budowy zamku obiegły internet. Obiekt o 15 kondygnacjach, powstający w sercu Puszczy Noteckiej, wzbudził liczne protesty i pytania o zgodność inwestycji z przepisami. Organizacje ekologiczne zarzucały, że budowa może negatywnie wpływać na lokalny ekosystem. W odpowiedzi na te zarzuty rozpoczęto liczne kontrole instytucji państwowych.
Kluczowym momentem było uchylenie w 2019 roku przez RDOŚ decyzji środowiskowej z 2015 roku, co podważyło podstawy prawne inwestycji. W kolejnym roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, a NSA przez długie lata nie rozstrzygał skargi kasacyjnej w tej sprawie. Ostatecznie jednak sądy administracyjne uznały, że procedury budowlane zostały przeprowadzone zgodnie z prawem.
