Subkonto ZUS. Czym jest, jak funkcjonuje?
Oszczędzanie na emeryturę z OFE w dalszym ciągu wiąże się z obowiązkiem opłacania składki na ubezpieczenie emerytalne. Ale w tym przypadku część pieniędzy trafia do funduszu, część na subkonto ubezpieczonego w ZUS. Czym jest to subkonto i jak funkcjonuje?
Trzy filary systemu emerytalnego
Zanim przejdziemy do wyjaśnienia pojęcia subkonta w ZUS, wyjaśnijmy, jak w ogóle funkcjonuje polski system emerytalny. Otóż składa się on z trzech filarów: ZUS (I filar), Otwarty Fundusz Emerytalny – OFE - (II filar) i ubezpieczenia prywatne (III filar). Jeśli do osiągnięcia wieku emerytalnego pozostało ci więcej, niż 10 lat, możesz zdecydować, czy będziesz oszczędzać na jesień życia wyłącznie w ramach I filaru, czy też w ramach I i II filaru. Przynależność do OFE nie jest obowiązkowa, ale jeśli się na nią zdecydujesz, twoje składki będą rozliczane w nieco inny sposób.
Czym jest subkonto ZUS dla osób z OFE?
Pierwotnie subkonto w ZUS mogła mieć tylko osoba, która była członkiem OFE. Dziś natomiast ma je każdy ubezpieczony urodzony po 31 grudnia 1968 roku. Różnica w funkcjonowaniu subkonta ZUS dla osób z OFE i spoza polega na kwotach, które są odprowadzane na ten specyficzny rachunek. W przypadku rezygnacji z OFE na subkonto trafia 7,3 proc. składki na ubezpieczenie emerytalne. Natomiast subkonta pozostałych zasila wyłącznie 4,38 proc. składki, a jej 2,92 proc. trafia do OFE. W uproszczeniu można powiedzieć, że będąc członkiem funduszu, na swoim subkoncie zgromadzisz mniej pieniędzy. Pozostała część będzie inwestowana w ramach działalności OFE.
Z czym wiąże się posiadanie subkonta w ZUS?
Ci, którzy oszczędzają na emeryturę z OFE, często utożsamiają subkonto ZUS z kontem ubezpieczonego. Natomiast dla osób, które zrezygnowały z partycypacji w funduszu, subkonto stanowi niejako II filar. A to dlatego, że pieniądze na nim zgromadzone podlegają innemu obrotowi, niż te przekazywane na konto główne.
Środki z subkonta ZUS mogą zostać podzielone w przypadku:
- rozwodu,
- unieważnienia małżeństwa,
- ustania/ograniczenia wspólności majątkowej w czasie trwania małżeństwa,
- umownego wyłącznie wspólności majątkowej,
- śmierci osoby, której subkonto prowadzi ZUS.
Pieniądze podlegają dziedziczeniu po śmierci właściciela konta – otrzymują je osoby wskazane przez zmarłego lub jego spadkobiercy. Przy czym dziedziczenie wygląda następująco:
- dla osób pozostających w związku małżeńskim – połowa środków zgromadzonych na subkoncie przekazywana jest na subkonto małżonka (o ile istniała wspólność majątkowa). Pozostała część dzielona jest między spadkobierców,
- dla osób niepozostających w związku małżeńskim – wszystkie środki zgromadzone na subkoncie ZUS oraz w OFE zostają przekazane spadkobiercom.
Więcej o ZUS czytaj na Bizblog.pl:
Jak wypłacić pieniądze z subkonta ZUS?
Środki zgromadzone na subkoncie ZUS docelowo zwiększą kwotę świadczenia emerytalnego, dlatego ubezpieczony nie może wypłacić ich w dowolnym momencie. Mają do tego prawo wyłącznie spadkobiercy lub inne wskazane przez zmarłego osoby. W tym celu muszą złożyć wniosek USS i dołączyć do niego:
- odpis skrócony aktu zgonu właściciela rachunku,
- odpis skrócony aktu małżeństwa – gdy wniosek składa małżonek,
- zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia lub prawomocne postanowienie sądu stwierdzające nabycie spadku.
Wniosek można złożyć osobiście w oddziale ZUS lub elektronicznie. W sprawach skomplikowanych pracownik ZUS może poprosić o dodatkowe dokumenty, które będzie trzeba mu przedstawić bezpośrednio.
Czym różni się subkonto ZUS dla osób z OFE i spoza niego?
Bez względu na to, czy jesteś członkiem OFE, czy też nie, ZUS będzie prowadzić twoje subkonto. Różnica tkwi wyłącznie w kwotach przekazywanych na ten rachunek, a co za tym idzie, także i waloryzowanych. Środki zgromadzone na subkoncie podlegają waloryzacji, natomiast te, które trafiają do OFE, są inwestowane. Przy czym wartości wskazane na subkoncie to tylko zapis elektroniczny. W rzeczywistości pieniądze na bieżąco trafiają do emerytów, którzy otrzymują je w ramach umowy międzypokoleniowej.
