Polacy pełni obaw. Jednak nie zaprzyjaźnili się ze sztuczną inteligencją
Z roku na rok widać duży rozwój sztucznej inteligencji. Jednak najintensywniejszy okres jej rozwoju przypada na 2024 r. Wyniki dwóch badań firmy doradczo-technologicznej FutureMind, z końca 2023 i 2024 r. zdają się to potwierdzać, bo w ciągu ostatnich 12 mies. wzrosły obawy dotyczące prywatności danych i zmalał optymizm co do możliwości tej technologii w rozwiązywaniu globalnych problemów.
Firma FutureMind biorąc pod uwagę dotychczasowy, bardzo dynamiczny rozwój technologii opartych o sztuczną inteligencję spodziewa się, że AI będzie jeszcze bardziej zintegrowana z codziennym życiem. To z kolei według nich wzbudza w Polakach mieszane uczucia.
Jak wynika z najnowszego badania FutureMind „Jak AI zmienia codzienność Polaków? Sztuczna inteligencja w pracy i życiu osobistym”, 40 proc. Polaków odczuwa silne lub bardzo silne uczucie niepokoju, lub strachu a jedna trzecia jest mocno, lub bardzo mocno podekscytowana możliwościami, jakie zapewnia GenAI.
Początkowy entuzjazm dotyczący sztucznej inteligencji powoli słabnie
Zarówno w 2023, jak i w 2024 r., respondenci wskazywali na pozytywne aspekty rozwoju sztucznej inteligencji, tj. usprawnienie procesów produkcyjnych czy poprawę jakości życia. Podczas gdy w raporcie „Żyjesz w Phygitalu choć o tym nie wiesz. Jak Polacy korzystają z technologii łączących światy online i offline?” z końca 2023 r. 64 proc. Polaków uważało, że AI może przyczynić się do poprawy opieki zdrowotnej, jednak najnowsze dane z 2024 r. wskazują, że optymizm ten spadł do 55 proc.
Podobnie w przypadku wykorzystania AI do walki z pogarszającym się stanem klimatu. Pod koniec 2023 r. 47 proc. badanych deklarowało, że sztuczna inteligencja może pomóc w tym względzie. Tymczasem po 12 mies. odsetek ten spadł do 35 proc., przy czym sceptycyzm jest bardziej widoczny wśród kobiet (30 proc.) niż mężczyzn (18 proc.).
W 2023 r. dostrzegliśmy znaczny entuzjazm wobec AI, zwłaszcza wśród młodych respondentów, którzy liczyli na to, że sztuczna inteligencja pomoże wyeliminować nudne, powtarzalne czynności w pracy. Po roku dynamicznego rozwoju technologii obserwujemy jednak zmianę – początkowy entuzjazm słabnie, a coraz więcej Polaków zwraca uwagę na potencjalne zagrożenia związane z wykorzystaniem AI, chociażby w kwestiach związanych z prywatnością danych oraz zastosowaniami militarnymi – mówi Jakub Nawrocki, Lead UX Researcher w FutureMind.
I dodaje, że z drugiej strony, w innym z kluczowych aspektów obawy respondentów zauważalnie się zmniejszyły. Podczas gdy w 2023 r. 7 na 10 Polaków obawiało się, że AI odbierze ludziom pracę, w naszym końcowo rocznym badaniu z 2024 r. wskazało tak już tylko 30 proc. ankietowanych.
Obawa o prywatność i niewłaściwe wykorzystanie sztucznej inteligencji w celach wojskowych
Jednym z najważniejszych wniosków z badania FutureMind z końca 2024 r. jest wzrost obaw o prywatność danych. Aż 73 proc. Polaków zgadza się, że AI budzi niepokój w tym obszarze, a tylko 6 proc. jest spokojna w tej sferze. Co piąty respondent nie ma jasno określonej opinii na ten. Dla porównania, w badaniu z 2023 r. temat prywatności wzbudzał niepewność 67 proc. ankietowanych.
Zaniepokojenie budzi również potencjalne wykorzystanie sztucznej inteligencji w celach wojskowych. Z nowego badania FutureMind wynika, że 61 proc. Polaków obawia się, że AI może prowadzić do większych zniszczeń w przypadku jej militarnego zastosowania. Tylko 8 proc. respondentów wyraziło przeciwną opinię, a jedna trzecia nie ma w tej kwestii zdania. Wyniki te napawają nieco większym optymizmem niż dane z Raportu Phygital, gdzie niemal trzy czwarte (72 proc.) uczestników badania postrzegała AI jako istotne zagrożenie militarne.
Zmiany w postrzeganiu AI przez Polaków pokazują, jak istotna jest edukacja społeczeństwa na temat technologii. Widzimy, że z jednej strony AI wzbudza ogromne nadzieje, ale z drugiej budzi równie wielkie obawy. Konieczne jest wypracowanie odpowiednich regulacji oraz prowadzenie szeroko zakrojonych kampanii edukacyjnych, by rozwiać największe wątpliwości – tłumaczy Emil Waszkowski, Head of Strategy w FutureMind.
W jego ocenie w wielu kwestiach spornych dotyczących generatywnej sztucznej inteligencji stosunkowo duży odsetek Polaków nie ma tak naprawdę konkretnej opinii ani stanowiska za lub przeciw.
Więcej wiadomości na temat sztucznej inteligencji można przeczytać poniżej:
Wciąż jest dużo niepewności co do wpływu sztucznej inteligencji na życie
Porównanie wyników badań z 2023 i 2024 r. wskazuje, że Polacy podchodzą do kwestii związanych z powszechnym zastosowaniem GenAI z dużo większym sceptycyzmem. Bardzo istotne jest także znaczące niezdecydowanie części społeczeństwa, co do wpływu, jaki sztuczna inteligencja może mieć na życie zarówno jednostki, jak i większych grup społecznych.
Według FutureMind dla co piątego Polaka bowiem temat GenAI jest zupełnie obojętny. Jest to o tyle istotne, że sztuczna inteligencja będzie miała coraz większy wpływ na codzienność w sferze prywatnej, zawodowej, a także na szerszą, globalną skalę. Zarówno dla firm technologicznych, jak i instytucji publicznych oznacza to potrzebę podjęcia działań mających na celu edukowanie społeczeństwa i budowanie zaufania wobec AI.
To jak bardzo skala wykorzystania GenAI w naszym życiu wzrosła w ostatnich latach świadczy o tym, że powinniśmy zadbać o poszerzanie swoich umiejętności w tym zakresie. Zarówno na poziomie jednostek, jak i całych firm, a także instytucji legislacyjnych i rządów. Między innymi dlatego w ubiegłym roku powstał w naszej firmie zupełnie nowy segment działalności Data&AI – to nasza odpowiedź na dynamicznie zmieniające się potrzeby społeczne i biznesowe – podsumowuje Emil Waszkowski.
Badanie „Jak AI zmienia codzienność Polaków? Sztuczna inteligencja w pracy i życiu osobistym” zostało przeprowadzone przez SW Research na zlecenie FutureMind metodą badania ilościowego CAWI na panelu online w dniach 25.10 – 05.11.2024, próba N = 1020.
Raport „Żyjesz w Phygitalu, choć o tym nie wiesz. Jak Polacy korzystają z technologii łączących światy online i offline?” powstał na podstawie badania ilościowego CAWI na panelu online. Badanie zostało zrealizowane metodą doboru kwotowego wg wybranych grup pokoleniowych (15-26 lat: 25 proc.; 27-42 lat: 25 proc.; 43-58 lat: 25 proc.; powyżej 58 lat: 25 proc.) przy współpracy FutureMind i SW Research w dniach 24.11-03.12.2023. Zrealizowana próba wyniosła N = 1211.
