Kontakty przedsiębiorców z ZUS-em mają być idylliczne. Idzie reforma
Przejęcie przez ZUS wielu obowiązków przedsiębiorców, wprowadzenie Jednolitego Pliku Ubezpieczeniowego, automatyczne rozliczenia składek i prostsze płatności online. Ministerstwo Rodziny chce ułatwić życie przedsiębiorców w zakresie ich obowiązków względem ZUS-u. Gorsza wiadomość jest taka, że te rewolucyjne zmiany mają być wprowadzane etapami dopiero od 2028 r., czyli po kolejnych wyborach parlamentarnych.
W wykazie prac rządu pojawił się projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Celem tych zmian jest uproszczenie rozliczeń przedsiębiorców z ZUS-em, wyeliminowanie ryzyka błędów w dokumentach ubezpieczeniowych, a także wprowadzenie jednolitego pliku ubezpieczeniowego na wzór podatkowego JPK.
Uproszczenie rozliczeń z ZUS-em
Jak wskazuje resort rodziny, dziś każdy płatnik musi co miesiąc przesyłać dokumenty do ZUS-u. System zusowski obsługuje ok. 3 mln płatników, z czego 1,78 mln to osoby opłacające składki tylko na siebie. MRPiPS wskazuje, że po wprowadzeniu Polskiego Ładu obowiązków przybyło, a błędy w dokumentach powodują wszczynanie około 50 tys. postępowań wyjaśniających miesięcznie.
Projekt zakłada, że ZUS przejmie część obowiązków związanych z ustalaniem podstawy składek i ich naliczaniem. Zakład będzie przygotowywać propozycje dokumentów, a przedsiębiorca będzie je tylko zatwierdzał albo poprawiał, podobnie jak to się od dawna dzieje w przypadku usługi Twój e-PIT. Dzięki temu ma być mniej pomyłek i mniej powielania tych samych danych.
Więcej wiadomości na temat ZUS-u można przeczytać w tych tekstach:
Również wzorowaną na przepisach podatkowych nowością ma być Jednolity Plik Ubezpieczeniowy (JPU), czyli zestaw podstawowych informacji o płatniku i ubezpieczonym. Dane te będą trafiać do ZUS-u elektronicznie, a resztę instytucja uzupełni sama, korzystając z własnych systemów i rejestrów publicznych. Większe firmy będą mogły przesyłać dane bezpośrednio ze swoich systemów kadrowo-płacowych.
Zmianie mają ulec także terminy. Dane do rozliczenia składek trzeba będzie przekazywać do 5. dnia miesiąca, a informacje do małego ZUS-u plus do 25 stycznia na dany rok. Rozliczenia składek dla osób prowadzących działalność gospodarczą mają być przygotowywane automatycznie przez ZUS, z uwzględnieniem ulg.
Nie trzeba będzie co miesiąc samodzielnie wyliczać składek
Nowe przepisy przewidują też uproszczenie płatności. ZUS wystawi notę z kwotą do zapłaty, którą będzie można uregulować online, na przykład przez bankowość elektroniczną czy aplikację mobilną. Oznacza to, że wiele osób prowadzących jednoosobową działalność nie będzie musiało już co miesiąc samodzielnie wyliczać składek.
Ważnym elementem projektu jest zasada, że dane na kontach staną się ostateczne po pięciu latach. Po tym czasie zmiana będzie możliwa jedynie na podstawie wyroku sądu. Ma to zwiększyć stabilność rozliczeń, ale też wymaga od płatników starannego sprawdzania dokumentów.
Proponowane przez MRPiPS zmiany mają być wprowadzane etapami dopiero od 2028 r. Najpierw obejmą osoby opłacające składki tylko na własne ubezpieczenia, a od 2031 r. pozostałych płatników. Problem polega na tym, że kolejne wybory parlamentarne będą wcześniej, bo w 2027 r. i szykowane zmiany mogą nie przetrwać zmian politycznych.
