Chiny trzymają nas w szachu. Chodzi o rzadkie pierwiastki
Zakłócenia w produkcji samochodów, sprzętu wojskowego i elektroniki w wielu firmach zachodnich to efekt ograniczeń eksportu metali ziem rzadkich, wprowadzonych przez Chiny w kwietniu. Decyzja ta jest odpowiedzią na napięcia handlowe z USA i stanowi element brutalnej strategii Pekinu, który kontroluje około 90 proc. światowego rynku tych surowców.
W kwietniu Chiny wprowadziły ograniczenia eksportu metali ziem rzadkich, co zakłóciło globalne łańcuchy dostaw w kluczowych branżach, takich jak motoryzacja, przemysł zbrojeniowy i półprzewodnikowy. Unia Europejska i USA próbują negocjować z Pekinem, jednocześnie inwestując w alternatywne źródła surowców, ale cytowani przez agencję Reuters eksperci ostrzegają, że szybkie uniezależnienie się od Chin jest mało realne.
Całkowita dominacja Chin
Ograniczenie eksportu metali ziem rzadkich z Chin jest bardzo groźne, ponieważ Państwo Środka kontroluje nawet aż 90 proc. światowego rynku tych surowców. Działanie Pekinu jest postrzegane jako odpowiedź na agresywną politykę handlową USA, szczególnie w kontekście ceł nałożonych na Chiny przez administrację Donalda Trumpa.
Metale ziem rzadkich to grupa 17 pierwiastków chemicznych, takich jak neodym czy dysproz, kluczowych dla produkcji nowoczesnych technologii. Wykorzystuje się je m.in. w silnikach elektrycznych, układach półprzewodnikowych, systemach wojskowych, a nawet w drobnych elementach samochodów, takich jak silniki do szyb. Chiny mają niemal całkowitą dominację na tym rynku, zwłaszcza w przypadku tzw. ciężkich metali ziem rzadkich, gdzie ich udział sięga aż 99,8 proc.
Czytaj więcej o biznesie w Chinach:
Wprowadzone przez Chiny ograniczenia już teraz powodują zakłócenia w przemyśle motoryzacyjnym. Niektóre fabryki w Niemczech musiały zawiesić produkcję z powodu braku komponentów, a uzyskanie licencji eksportowych okazuje się trudne. Firmy takie jak Mercedes-Benz i BMW podejmują działania zapobiegawcze, budując zapasy i monitorując łańcuchy dostaw, choć na razie ich produkcja nie jest bezpośrednio zagrożona.
Firmy szukają nowych technologii
Skutki decyzji Pekinu są odczuwalne nie tylko w Europie, ale również w USA i Indiach. Problemy dotykają też przemysłu lotniczego, półprzewodnikowego i zbrojeniowego. Obawy rosną, że przy braku porozumienia z Chinami, niedobory mogą utrzymywać się przez wiele tygodni, a nawet miesięcy.
Przemysł stara się znaleźć także inne wyjście z sytuacji. Firmy motoryzacyjne i technologiczne inwestują w rozwój silników oraz urządzeń z ograniczonym lub zerowym udziałem metali ziem rzadkich. Jednak eksperci podkreślają, że na skalę przemysłową takie rozwiązania są jeszcze w powijakach i ich wdrożenie wymaga lat.
Unia Europejska prowadzi rozmowy z Pekinem i planuje uruchomić 13 nowych projektów wydobywczych poza Europą. Z kolei prezydent Trump krytykuje Chiny za niewywiązywanie się z wcześniejszych ustaleń handlowych i zapowiada rozmowy z prezydentem Xi Jinpingiem, ale przyznaje, że jest trudnym partnerem, choć nadal uważa go za swojego przyjaciela.
