Wiadomo już, od kiedy w Polsce obowiązywać zacznie kaucja za butelki plastikowe i szklane oraz w jakich sklepach pojawią się recyklomaty. Ministerstwo Klimatu i Środowiska podało pierwsze szczegóły dotyczące stworzenia w Polsce systemu kaucyjnego.
Pytania w sprawie przepisów dotyczących wprowadzenia w Polsce systemu kaucyjnego skierowała do resortu środowiska Polska Agencja Prasowa. Jak się okazuje, nowe przepisy mają wejść w życie w połowie 2022 roku. Ministerstwo Klimatu i Środowiska zaznacza jednak, że na pojawienie się automatów do skupu butelek w każdym sklepie przyjdzie nam poczekać nawet dwa lata.
Przepisy dotyczące systemu kaucyjnego w Polsce muszą wejść w życie najpóźniej od 1 stycznia 2023 r., zgodnie z unijną dyrektywą w sprawie odpadów. I wtedy zmienią się zasady gry – pisał niedawno Michał.
Biedronki z automatami, Żabki już nie
Utworzenie systemu kaucyjnego wymaga czasu. Branża przedsiębiorców, która potencjalnie mogłaby być objęta systemem kaucyjnym, szacuje, że utworzenie takiego systemu wymagać może nawet 24 miesięcy od dnia opublikowania przepisów ustawy
– przekazało ministerstwo.
Wiadomo natomiast trochę o tym, jak ma być zorganizowany system obowiązkowego systemu kaucyjnego w Polsce. W krajach, gdzie takie przepisy obowiązują, sprawę załatwia zazwyczaj specjalny automat, który skupuje opakowania zwrotne.
W Polsce też pojawią się automaty do skupu opakowań plastikowych i szklanych. Obowiązkowo będą musiały być one ustawione w sklepach o powierzchni powyżej 100 metrów kwadratowych, w mniejszych nie będą obowiązkowe, ale przy sprzedaży pobierana będzie kaucja za opakowania. W takich sklepach nie będzie też obowiązkowego skupu opakowań.
Jakie opakowania objęte będą systemem kaucyjnym? Projekt resortu przewiduje, że przepisy dotyczyć będą butelek na napoje do 3 litrów PET oraz ze szkła do 1,5 litra. Do systemu nie będą początkowo włączone aluminiowe puszki.
Polacy chcą obowiązkowych kaucji za butelki plastikowe
Polskie Stowarzyszenie Zero Waste podaje, że nie więcej niż 40 proc. wyrzucanych opakowań trafia do selektywnej zbiórki i późniejszego zagospodarowania. Dla porównania w krajach takich jak Niemcy czy Litwa, gdzie opakowania po napojach są objęte kaucją, poziom ich zbierania sięga 90 proc., czyli tyle, ile według przepisów unijnych Polska powinna osiągnąć do 2030 roku.
Z badania przeprowadzonego w 2019 r. przez Polskie Stowarzyszenie Zero Waste wynika, że wprowadzenie systemu kaucyjnego popiera 88 proc. Polaków.
Punkty zbiórki opakowań jedno- i wielorazowych obsługuje zazwyczaj jeden automat, a operator systemu rozlicza obydwa rodzaje opakowań. Opakowania zabierane są ze sklepu bezpośrednio do producenta. Ten oczyszcza je z zabrudzeń i powtórnie napełnia. Stowarzyszenie Zero Waste wylicza, że szklane opakowania wielokrotnego użytku mogą być używane nawet 50 razy, a plastikowe 15, zanim ostatecznie trafią do recyklingu.
Statystyczny Europejczyk wytwarza rocznie ponad 150 kg odpadów związanych z opakowaniami. Systemy kaucyjne działają obecnie w 10 krajach w Europie. Pionierem jest Szwecja, która system ten wprowadziła już w 1984 r.