500 zł w monecie. Takiego króla jeszcze nie macie w swojej kolekcji, jego cena zwala z nóg

Ta niezwykła seria monet kolekcjonerskich odwzorowuje słynną XVIII-wieczną kolekcję medalierską z wizerunkami królów Polski, która została wykonana na zlecenie Stanisława Augusta Poniatowskiego. Podobnie jak medale w XVIII wieku, współczesne monety są bite w złocie i w srebrze. To już 22 moneta z tej serii.

Srebrna moneta o nominale 50 zł zostanie wyemitowana w nakładzie do 6000 sztuk i będzie można ją nabyć w cenie 850 zł brutto. Z kolei nakład złotej monety o nominale 500 zł wyniesie do 600 sztuk, a jej cena to 20 tys. zł brutto.

Na rewersie monety widnieje przeniesione z medalu popiersie króla Stanisława I Leszczyńskiego (zapewne według obrazu Jana Bogumiła Plerscha) w lewym profilu, z krótkimi włosami zaczesanymi do tyłu, z wąsami, w kirysie i w płaszczu z futrzanym kołnierzem spiętym zaponą.

Na awersie monety czytamy tekst z rewersu medalu (w tłumaczeniu): 

Stanisław I Leszczyński (1677–1766) dwukrotnie obejmował tron polski, a ostatnie 30 lat długiego życia spędził jako książę Lotaryngii i Baru. Po wybuchu wojny północnej, gdy August II zrzekł się korony polskiej, z woli szlachty polskiej i króla szwedzkiego 12 lipca 1704 r. Stanisław został obrany na króla i koronowany 4 października 1705 r. Po klęsce Szwedów pod Połtawą w 1709 r. został zmuszony do emigracji, a na tron polski powrócił August II. Po jego śmierci, w 1733 r. odbyła się w Warszawie podwójna elekcja; 12 września, podczas pierwszej z nich, na króla został obrany Stanisław z poparciem Francji, a 5 października August III Sas z poparciem Rosji. Wybuchła wojna sukcesyjna o tron polski, w którą były zaangażowane obce mocarstwa (co dosadnie ilustruje powiedzenie „Jedni do Sasa, drudzy do Lasa”). W jej wyniku w styczniu 1736 r. Stanisław złożył koronę i z łaski króla francuskiego Ludwika XV osiadł w Lotaryngii.

Stanisław Leszczyński herbu Wieniawa był synem podskarbiego Rafała Leszczyńskiego i Anny z Jabłonowskich. Odebrał staranne wykształcenie domowe i w gimnazjum protestanckim w Lesznie. W 1698 r. pojął za żonę Katarzynę Opalińską. August II mianował go w 1699 r. wojewodą poznańskim. Po wkroczeniu wojsk szwedzkich do Polski, Stanisław Leszczyński przystąpił do antykrólewskiej konfederacji warszawskiej. Zawiązał sojusz z królem szwedzkim Karolem XII, który wysunął go na kandydata do tronu polskiego, widząc jego wpływy w Wielkopolsce. Po abdykacji Augusta II obrano na króla polskiego Stanisława Leszczyńskiego. Panował pięć bez mała lat, w czasie których trwała w Polsce wojna ze Szwedami.

Czytaj też: Wymiana zniszczonego banknotu

Po ponownym objęciu władzy przez Augusta II, Stanisław z rodziną wiódł życie tułacze, podejmując nieskuteczne próby powrotu na tron. W latach 1714–1719 Szwedzi uczynili go panem Księstwa Dwóch Mostów (Zweibrücken), a następne lata, do 1733 r., spędził w Wissembourgu w Alzacji. W 1725 r. w Fontainebleau odbyło się wesele – król francuski Ludwik XV ożenił się z młodszą córką Stanisława Marią. Dzięki protekcji zięcia Leszczyński w 1733 r. ponownie włożył polską koronę i ponownie, mimo wojny zbrojnej, nie zdołał jej utrzymać. Wrócił do Francji, gdzie otrzymał w dożywocie Księstwo Lotaryngii i Baru. Przez 30 lat panowania zyskał tam uznanie jako dobry gospodarz, mecenas sztuki i nauki.

Nosił najwyższe francuskie odznaczenie – Order Ducha Świętego. Założył uczelnie w Lunéville i Nancy (gdzie stoi jego pomnik), przyjmował u siebie encyklopedystów, m.in. Woltera i Monteskiusza, ufundował szpital dla ubogich, tam napisał wydane anonimowo postępowe dzieło „Głos wolny wolność ubezpieczający”. Nieszczęśliwe zdarzenie zakończyło życie Stanisława Leszczyńskiego. Rewolucja zniszczyła jego nagrobek w Nancy; szczątki przywieziono do kraju, gdzie ostatecznie w 1938 r. złożono je w katedrze wawelskiej, w krypcie Zygmuntowskiej.

Monety można kupić w Oddziałach Okręgowych NBP i sklepie internetowym NBP Kolekcjoner.